Ðá¹í³Í 1© §ì³ñϳÛÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý ßñç³Ý³éáõÃÛ³Ý »õ í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÝ»ñÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ù³ëÇݦ г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý 2008 Ãí³Ï³ÝÇ ÑáÏï»Ùµ»ñÇ 22¬Ç Ðú¬185¬Ü ûñ»ÝùÇ 16¬ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 8¬ñ¹ Ù³ëáõÙ`
1¤ §ÇÝãå»ë ݳ»õ¦ µ³é»ñÁ ѳݻɫ ÇëÏ §ÝáõÛݳϳݳóÝáÕ¦ µ³éÇó Ñ»ïá Éñ³óÝ»É §« ÇÝãå»ë ݳ»õ Áëï ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý áÉáñïÇ ¥·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ï»ë³ÏǤ í³ñϳÛÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ ïñ³Ù³¹ñáÕÝ»ñÇ í»ñ³µ»ñ۳ɦ µ³é»ñÁ:
2¤ Èñ³óÝ»É Ýáñ ݳ˳¹³ëáõÃÛáõÝ Ñ»ï»õÛ³É µáí³Ý¹³ÏáõÃÛ³Ùµ`
§ì³ñϳÛÇÝ ½»ÏáõÛóáõÙ Ý»ñ³éíáÕ ïíÛ³ÉÝ»ñÇ ó³ÝÏÁ ϳñáÕ ¿ ë³ÑÙ³Ýí»É λÝïñáÝ³Ï³Ý µ³ÝÏÇ ËáñÑñ¹Ç ÏáÕÙÇó:¦:
Ðá¹í³Í 2©
êáõÛÝ ûñ»ÝùÝ áõÅÇ Ù»ç ¿ ÙïÝáõÙ å³ßïáÝ³Ï³Ý Ññ³å³ñ³ÏÙ³Ý ûñí³Ý ѳçáñ¹áÕ ï³ëÝ»ñáñ¹ ûñÁ:
ÐÆØܲìàðàôØ
§§¾É»ÏïñáݳÛÇÝ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý Ù³ëÇݦ г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ûñ»ÝùáõÙ Éñ³óáõ٠ϳï³ñ»Éáõ Ù³ëÇݦ »õ §§ì³ñϳÛÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý ßñç³Ý³éáõÃÛ³Ý »õ í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÝ»ñÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ù³ëÇݦ г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ûñ»ÝùáõÙ ÷á÷áËáõÃÛáõÝ »õ Éñ³óáõÙÝ»ñ ϳï³ñ»Éáõ Ù³ëÇݦ г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ûñ»ÝùÝ»ñÇ ÁݹáõÝÙ³Ý
ܳ˳·ÍÇ Ý»ñϳ۳óáõÙÁ å³Ûٳݳíáñí³Í ¿ г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý Ï³é³í³ñáõÃÛ³Ý 2010 Ãí³Ï³ÝÇ ¹»Ïï»Ùµ»ñÇ 9¬Ç §Ð³Û³ëï³ÝÇ ·áñͳñ³ñ ÙÇç³í³ÛñÇ µ³ñ»É³íÙ³Ý ÙÇçáó³éáõÙÝ»ñÇ Íñ³·ñÇÝ Ñ³í³ÝáõÃÛáõÝ ï³Éáõ »õ г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý Ï³é³í³ñáõÃÛ³Ý 2010 Ãí³Ï³ÝÇ ÑáõÝí³ñÇ 21¬Ç ÃÇí 97¬Ü áñáßáõÙÝ áõÅÁ Ïáñóñ³Í ׳ݳã»Éáõ Ù³ëÇݦ ÃÇí 1768¬Ü áñáßٳٵ ѳëï³ïí³Í §Ð³Û³ëï³ÝÇ ·áñͳñ³ñ ÙÇç³í³ÛñÇ µ³ñ»É³íÙ³Ý ÙÇçáó³éáõÙÝ»ñÇ Íñ³·ñǦ 6©1 Ï»ïáí« áñÁ ݳ˳ï»ëí»É ¿ г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛáõÝ í³ñϳÛÇÝ å³ïÙáõÃÛ³Ý Ó»õ³íáñÙ³Ý »õ ½³ñ·³óÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ûñ»Ýë¹ñ³Ï³Ý ËáãÁݹáïÝ»ñÇ í»ñ³óÙ³Ý í»ñ³µ»ñÛ³É ØÇç³½·³ÛÇÝ ýÇݳÝë³Ï³Ý Ïáñåáñ³ódzÛÇ ¥IFC¤ ³é³ç³ñÏáõÃÛ³Ùµ:
²ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛáõÝÁ
Üßí³Í ݳ˳·ÍÇ Ý»ñϳ۳óÙ³Ý ³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛáõÝÁ å³Ûٳݳíáñí³Í ¿ г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ï³ñ³ÍùáõÙ ·áñÍáÕ í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó ³ÙµáÕç³Ï³Ý í³ñϳÛÇÝ ½»ÏáõÛó å³ïñ³ëï»Éáõ Ýå³ï³Ïáí ûñ»Ýë¹ñ³Ï³Ý ËݹÇñÝ»ñÇ í»ñ³óٳݫ ÇÝãå»ë ݳ»õ í³ñϳïáõ ϳ½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ùáï í³ñϳÛÇÝ å³ïÙáõÃÛáõÝ ãáõÝ»óáÕ ³ÝÓ³Ýó ѳٳñ í³ñϳÛÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý Ó»õ³íáñÙ³Ý »õ ½³ñ·³óÙ³Ý ³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛ³Ùµ:
ÀÝóóÇÏ Çñ³íÇ׳ÏÁ »õ ËݹÇñÝ»ñÁ
г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ï³ñ³ÍùáõÙ ·áñÍáõÙ ¿ Ù»Ï í³ñϳÛÇÝ µÛáõñá` §²øè² øñ»¹Çï é»÷áñÃÇÝ·¦ ö´À« áñÁ í³ñϳÛÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ ¿ ѳí³ù³·ñáõÙ µ³ÝÏ»ñÇó« í³ñϳÛÇÝ Ï³½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇó »õ áñáß ÏáÙáõݳɬϻÝó³Õ³ÛÇÝ Í³é³ÛáõÃÛáõÝÝ»ñ Ù³ïáõóáÕ Ï³½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇó:
ÊݹÇñÁ ϳ۳ÝáõÙ ¿ Ýñ³ÝáõÙ« áñ í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÝ ãÇ Ï³ñáÕ³ÝáõÙ å³Ûٳݳ·ñ³ÛÇÝ ÑÇÙáõÝùÝ»ñáí í³ñϳÛÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ ëï³Ý³É Ñ»é³Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý áÉáñïáõÙ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝ Çñ³Ï³Ý³óÝáÕ ûå»ñ³ïáñÝ»ñÇó« ù³ÝÇ áñ §§¾É»ÏïñáݳÛÇÝ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý Ù³ëÇݦ г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ûñ»ÝùÇ 49¬ñ¹ Ñá¹í³ÍÝ ³ñ·»ÉáõÙ ¿ Ñ»é³Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý áÉáñïáõÙ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝ Çñ³Ï³Ý³óÝáÕ ûå»ñ³ïáñÝ»ñÇÝ Çñ»Ýó ѳ׳Ëáñ¹Ý»ñÇ í»ñ³µ»ñÛ³É ï»Õ»ÏáõÃÛáõÝÝ»ñ ïñ³Ù³¹ñ»É ³ÛÉ ³ÝÓ³Ýó« µ³ó³éáõÃÛ³Ùµ ûñ»Ýùáí ë³ÑÙ³Ýí³Í ¹»åù»ñÇ ¥Ýßí³Í ¹»åù»ñÇ Ù»ç í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÝ»ñÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý ïñ³Ù³¹ñÙ³Ý ¹»åùÁ ݳ˳ï»ëí³Í 㿤:
îíÛ³É µÝ³·³í³éáõÙ Çñ³Ï³Ý³óíáÕ ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ
ÐРϳé³í³ñáõÃÛ³Ý ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ Ñݳñ³íáñ µáÉáñ µ³½³Ý»ñÇó ¥Ñ³Ýñ³ÛÇÝ »õ Ù³ëݳíáñ¤ ³ÝÓÇ í³ñϳÛÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý Ñ³ë³Ý»ÉÇáõÃÛ³Ý ³å³ÑáíáõÙÝ ¿ í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÛáõÙ: ²Û¹ Ýå³ï³Ïáí ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ í»ñ³óÝ»É í³ñϳÛÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý Ñ³í³ù³·ñÙ³Ý ûñ»Ýë¹ñ³Ï³Ý ËáãÁݹáïÝ»ñÁ: Üßí³ÍÁ ÑÇÙù ÏѳݹÇë³Ý³« áñå»ë½Ç í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÝ Ñ³í³ù³·ñÇ ³ÝÓÇ í»ñ³µ»ñÛ³É í³ñϳÛÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ »õ Ýñ³ ѳٳӳÛÝáõÃÛ³Ùµ ³ÛÝ ïñ³Ù³¹ñÇ í³ñϳïáõ ϳ½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇÝ` í³ñÏ»ñÇ ëï³óÙ³Ý ·áñÍÁÝóóáõÙ û·ï³·áñÍ»Éáõ ѳٳñ: ì³ñϳÛÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý Ó»õ³íáñáõÙÝ áõ ½³ñ·³óáõÙÁ ¹ñ³Ï³Ý ³½¹»óáõÃÛáõÝ Ïáõݻݳ ·áñͳñ³ñ ÙÇç³í³ÛñÇ íñ³« ÏٻͳóÝÇ í³ñÏ»ñÇ Ñ³ë³Ý»ÉÇáõÃÛáõÝÁ ¹»é»õë í³ñϳÛÇÝ ÙÇçáóÝ»ñ ãû·ï³·áñÍ³Í »õ í³ñϳíáñáõÙ Çñ³Ï³Ý³óÝáÕ Ï³éáõÛóÝ»ñÇ Ùáï í³ñϳÛÇÝ å³ïÙáõÃÛáõÝ ãáõÝ»óáÕ ³ÝÓ³Ýó ѳٳñ:
γñ·³íáñÙ³Ý Ýå³ï³ÏÁ »õ µÝáõÛÃÁ
öá÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ýå³ï³ÏÝ ¿ í»ñ³óÝ»É Ñ»é³Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý áÉáñïáõÙ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝ Çñ³Ï³Ý³óÝáÕ ûå»ñ³ïáñÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÝ»ñÇÝ í³ñϳÛÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý ïñ³Ù³¹ñÙ³Ý ûñ»Ýë¹ñ³Ï³Ý ËáãÁݹáïÝ»ñÁ:
öá÷áËáõÃÛ³Ý ³ñ¹ÛáõÝùáõÙ Ñ»é³Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý áÉáñïáõÙ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝ Çñ³Ï³Ý³óÝáÕ ûå»ñ³ïáñÝ»ñÝ Çñ³íáõÝù ÏáõÝ»Ý³Ý Çñ»Ýó ѳ׳Ëáñ¹Ý»ñÇ å³ñïù»ñÇ í»ñ³µ»ñÛ³É ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝÁ ïñ³Ù³¹ñ»É í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÝ»ñÇÝ: ê³Ï³ÛÝ ³Û¹ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý ïñ³Ù³¹ñáõÙÁ ãÇ Ñ³Ý¹Çë³ÝáõÙ í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÛÇÝ å³ñï³¹Çñ ïñ³Ù³¹ñÙ³Ý »Ýóϳ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ: ²ÛëÇÝùÝ` ³Û¹ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý ïñ³Ù³¹ñáõÙÁ Ñݳñ³íáñ ¿ í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÛÇ »õ Ñ»é³Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý áÉáñïáõÙ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝ Çñ³Ï³Ý³óÝáÕ ûå»ñ³ïáñÝ»ñÇ ÙÇç»õ Ó»éù µ»ñí³Í ѳٳӳÛÝáõÃÛ³Ý ³ñ¹ÛáõÝùáõÙ` Ñ»é³Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý áÉáñïáõÙ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝ Çñ³Ï³Ý³óÝáÕ ûå»ñ³ïáñÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó Çñ»Ýó ѳ׳Ëáñ¹Ý»ñÇÝ Ý³Ë³å»ë ï»Õ»Ï³ó»Éáí« áñ Çñ»Ýó í»ñ³µ»ñÛ³É ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝÁ Ñݳñ³íáñ ¿ ïñ³Ù³¹ñíÇ í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÛÇÝ:
§§ì³ñϳÛÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý ßñç³Ý³éáõÃÛ³Ý »õ í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÝ»ñÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ù³ëÇݦ г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ûñ»ÝùáõÙ Éñ³óáõÙÝ»ñ ϳï³ñ»Éáõ Ù³ëÇݦ ÐÐ ûñ»ÝùÇ ÁݹáõÝáõÙÇó Ñ»ïá í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÝ å³ñï³íáñ ¿ í³ñϳÛÇÝ ½»ÏáõÛóáõÙ Áݹ·ñÏ»É ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ ³ÛÝ Ù³ëÇÝ« û áñ ïÇåÇ ëáõµÛ»ÏïÇó ëï³óí³Í ïíÛ³ÉÝ»ñÇ ³ñ¹ÛáõÝùáõÙ ¿ Ó»õ³íáñí»É í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÛáõÙ ³éϳ ï»Õ»ÏáõÃÛáõÝÁ` ѳßíÇ ³éÝ»Éáí ³ÛÝ Ñ³Ý·³Ù³ÝùÁ« áñ ³ÛëáõÑ»ï í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÝ Ñ³í³ù³·ñ»Éáõ ¿ áã ÙdzÛÝ ýÇݳÝë³Ï³Ý ϳ½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇ« ³ÛÉ Ý³»õ ³ÛÉ ëáõµÛ»Ïï»ñÇ Ñ³×³Ëáñ¹Ý»ñÇ í»ñ³µ»ñÛ³É ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ: ²ÛëÇÝùÝ` í³ñϳÛÇÝ ½»ÏáõÛóáõÙ í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÝ å»ïù ¿ ÝßÇ« áñ ïíÛ³É ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝÁ Ó»õ³íáñí»É ¿ µ³ÝÏ»ñÇó« í³ñϳÛÇÝ Ï³½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇó ϳ٠ûñÇÝ³Ï ÏáÙáõÝ³É Í³é³ÛáõÃÛáõÝÝ»ñ Ù³ïáõóáÕ ëáõµÛ»ÏïÝ»ñÇó ëï³óí³Í ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý ÑÇÙ³Ý íñ³: ÆëÏ ³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ í³ñϳÛÇÝ ½»ÏáõÛóáõÙ Ý»ñ³éíáÕ ïíÛ³ÉÝ»ñÇ ó³ÝÏÁ Ïë³ÑÙ³ÝÇ ÐÐ Ï»ÝïñáÝ³Ï³Ý µ³ÝÏÁ` ³å³Ñáí»Éáõ µáÉáñ µÛáõñáÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó í³ñϳÛÇÝ ½»ÏáõÛóÝ»ñÇ Ùdzï»ë³Ï Ó»õÝ áõ µáí³Ý¹³ÏáõÃÛáõÝÁ:
²ÏÝϳÉíáÕ ³ñ¹ÛáõÝùÁ
ܳ˳·Í»ñÇ ÁݹáõÝÙ³Ý ¹»åùáõÙ Ñ»é³Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý áÉáñïáõÙ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝ Çñ³Ï³Ý³óÝáÕ ûå»ñ³ïáñÝ»ñÝ Çñ³íáõÝù ÏáõÝ»Ý³Ý Çñ»Ýó ѳ׳Ëáñ¹Ý»ñÇ å³ñïù»ñÇ í»ñ³µ»ñÛ³É ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝÁ ïñ³Ù³¹ñ»É í³ñϳÛÇÝ µÛáõñáÛÇÝ« áñÝ ¿É Çñ ÏáÕÙÇó ïñ³Ù³¹ñíáÕ í³ñϳÛÇÝ ½»ÏáõÛóÝ»ñáõ٠ϳñï³óáÉÇ ³Û¹ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝÁ:
ØÇ»õÝáõÛÝ Å³Ù³Ý³Ï« ܳ˳·ÍÇ ÁݹáõÝáõÙÁ Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝ Ïï³ í³ñϳÛÇÝ å³ïÙáõÃÛáõÝ Ó»õ³íáñ»É ³ÛÝ ³ÝÓ³Ýó ѳٳñ« áñáÝù í³ñÏ»ñ ã»Ý í»ñóñ»É µ³ÝÏ»ñÇó ϳ٠í³ñϳÛÇÝ Ï³½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇó: лﳷ³ÛáõÙ ³Û¹ ϳ½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ñ»ï ѳñ³µ»ñí»Éáõ ¹»åùáõÙ ÑÇÙù ÏÁݹáõÝíÇ ³ÝÓÇ ³ÛÝ í³ñϳÛÇÝ å³ïÙáõÃÛáõÝÁ« áñÁ Ó»õ³íáñí»É ¿ Ñ»é³Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý áÉáñïáõÙ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝ Çñ³Ï³Ý³óÝáÕ ûå»ñ³ïáñÝ»ñÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó ïñ³Ù³¹ñí³Í ï»Õ»ÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÑÇÙ³Ý íñ³: ²ÛëÇÝùÝ` í»ñçÇÝ Ñ³ßíáí ÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ϵ»ñ»Ý í³ñÏ»ñÇ Ñ³ë³Ý»ÉÇáõÃÛ³Ý ³í»É³óÙ³ÝÁ »õ ·áñͳñ³ñ ÙÇç³í³ÛñÇ ½³ñ·³óÙ³ÝÁ:
