Ðá¹í³Í 1© §ÎñÃáõÃÛ³Ý Ù³ëÇݦ 1999 Ãí³Ï³ÝÇ ³åñÇÉÇ 14¬Ç Ðú¬297 ûñ»ÝùÇ ¥³ÛëáõÑ»ï` úñ»Ýù¤` 37¬ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 1¬ÇÝ Ù³ëÁ Éñ³óÝ»É Ñ»ï»õÛ³É µáí³Ý¹³ÏáõÃÛ³Ùµ 14©4¬ñ¹ Ï»ïáí©
14©4¤ ѳëï³ïáõÙ ¿ ϳ½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÏñÃ³Ï³Ý Íñ³·ñ»ñÇ Çñ³Ï³Ý³óÙ³Ý Ù³ëáí ɳµáñ³ïáñdzݻñÇ« ³ñÑ»ëï³ÝáóÝ»ñÇ« ³ÙµÇáÝÝ»ñÇ« µÅßÏ³Ï³Ý Ù³ëݳ·ÇïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ·Íáí ݳ»õ ÏÉÇÝÇÏ³Ï³Ý ³ÙµÇáÝÝ»ñÇ ¥µ³½³ÛǤ« Ù³ñ½³¹³ÑÉÇ×Ç »õ ¹ñ³Ýó ë³ñù»ñáí« ë³ñù³íáñáõÙÝ»ñáí« ÝÛáõûñáí« ·áõÛùáí ѳ·»óí³ÍáõÃÛ³Ý ã³÷³ù³Ý³ÏÝ»ñÁ©¦:
Ðá¹í³Í 2 © úñ»ÝùÇ 41¬ñ¹ Ñá¹í³ÍÁ Éñ³óÝ»É 4¬ñ¹ Ù³ëáí Ñ»ï»õÛ³É µáí³Ý¹³ÏáõÃÛ³Ùµ©
§4© ÎñÃ³Ï³Ý Íñ³·ñ»ñÇ Ù³ëáí ³ñí³Í ó³Ýϳó³Í ÷á÷áËáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ` ë³ÑٳݳÛÇÝ ï»Õ»ñÇ ÷á÷áËáõÃÛáõÝÁ« ݳ˳¹åñáó³Ï³Ý ï³ñÇù³ÛÇÝ ËÙµ»ñáí »õ Ù³ëݳ·ÇïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ·Íáí ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ÃáõÛÉïíáõÃÛáõÝÁ ë³ÑÙ³ÝíáõÙ ¿ ÉÇó»Ý½Ç³ÛÇ Ý»ñ¹ÇñáõÙ »õ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ ÷á÷áËáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ ïñíáõÙ ¿ Ñ»ñÃ³Ï³Ý Ý»ñ¹Çñ:¦:
Ðá¹í³Í 3© êáõÛÝ ûñ»ÝùÝ áõÅÇ Ù»ç ¿ ÙïÝáõÙ å³ßïáÝ³Ï³Ý Ññ³å³ñ³ÏÙ³Ý ûñí³Ý ѳçáñ¹áÕ ï³ëÝ»ñáñ¹ ûñÁ:
ÐÆØܲìàðàôØ
§ÎðÂàôÂÚ²Ü Ø²êÆܦ úðºÜøàôØ Èð²òàôØܺð βî²ðºÈàô زêÆܦ вڲêî²ÜÆ Ð²Üð²äºîàôÂÚ²Ü úðºÜøÆ Ü²Ê²¶ÌÆ ÀܸàôÜزÜ
1© Æñ³í³Ï³Ý ³Ïï»ñÇ ÁݹáõÝÙ³Ý ³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛáõÝÁ©
Æñ³í³Ï³Ý ³ÏïÇ Ý³Ë³·ÍÇ Ùß³ÏáõÙÁ å³Ûٳݳíáñí³Í ¿ áõëáõÙÝ³Ï³Ý Ñ³ëï³ïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ³ñ¹Ûáõݳí»ïáõÃÛ³Ý µ³ñÓñ³óÙ³Ý Ññ³Ù³Û³Ï³Ýáí »õ µËáõÙ ¿ ÐÐ í³ñã³å»ïÇ 2021 Ãí³Ï³ÝÇ ÝáÛ»Ùµ»ñÇ 2¬Ç 02/10©3/37766¬2021 ѳÝÓݳñ³ñ³Ï³ÝÇ å³Ñ³ÝçÝ»ñÇó:
2©ÀÝóóÇÏ Çñ³íÇ׳ÏÁ »õ ËݹÇñÝ»ñÁ©
ÎñÃáõÃÛ³Ý µÝ³·³í³éÁ áõÝÇ Çñ ³é³ÝÓݳѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ »õ ÏñÃáõÃÛ³Ý áÉáñïÇ ÉÇó»Ý½³íáñÙ³Ý ·áñÍÁÝóóÁ Ù»Ï ÙdzëÝ³Ï³Ý ûñ»Ýùáí /§ÈÇó»Ý½³íáñÙ³Ý Ù³ëÇݦ ûñ»Ýù/ ã¿ñ ϳñáÕ Ï³ñ·³íáñ»É áÉáñïáõÙ ³éϳ ѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: ܳ˳¹åñáó³Ï³Ý ï³ñÇù³ÛÇÝ ËÙµ»ñáí ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ÃáõÛÉïíáõÃÛáõÝÁ« ÏñÃ³Ï³Ý Íñ³·ñ»ñáí ë³ÑٳݳÛÇÝ ï»Õ»ñÇ ÷á÷áËáõÃÛáõÝÁ« Ù³ëݳ·ÇïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ·Íáí` Áëï áõëáõóÙ³Ý Ó»õ»ñÇ« ÏñÃáõÃÛ³Ý ÑÇÙù»ñÇ« ÏñÃ³Ï³Ý Íñ³·ñ»ñÇ« áñ³Ï³íáñÙ³Ý ³ëïÇ׳ÝÝ»ñÇ« ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ÃáõÛÉïíáõÃÛáõÝÁ ϳñ·³íáñíáõÙ ¿ ÐРϳé³í³ñáõÃÛ³Ý 2010 Ãí³Ï³ÝÇ Ù³ÛÇëÇ 27¬Ç N 646¬Ü »õ 2014 Ãí³Ï³ÝÇ ÑáõÝÇëÇ 4¬Ç N 588¬Ü áñáßáõÙÝ»ñáí« ë³Ï³ÛÝ ûñ»Ýë¹ñáõÃÛ³Ùµ ³ÛÝ Ý³Ë³ï»ëí³Í ã¿: ¸»é»õë 2011 Ãí³Ï³ÝÇ ¹»Ïï»Ùµ»ñÇ 8¬ÇÝ ÁݹáõÝí³Í §§ÈÇó»Ý½³íáñÙ³Ý Ù³ëÇݦ ÐÐ ûñ»ÝùáõÙ ÷á÷áËáõÃÛáõÝ »õ Éñ³óáõÙÝ»ñ ϳï³ñ»Éáõ Ù³ëÇݦ ÐÐ ûñ»ÝùÇ 18¬ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 2©1 Ù³ëáí« Ñ³ßíÇ ³éÝ»Éáí ³Û¹ ³é³ÝÓݳѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ` ݳ˳ï»ëí»É ¿ ¹ñáõÛë ѳٳӳÛÝ áñÇ ÉÇó»Ý½³íáñÙ³Ý Ï³ñ·»ñáí ÉÇó»Ý½Ç³ÛÇ Ý»ñ¹ÇñÝ»ñÇ ïñ³Ù³¹ñáõ٠ϳñáÕ ¿ ݳ˳ï»ëí»É ݳ»õ ³Û¹ ϳñ·»ñáí ë³ÑÙ³Ýí³Í ³ÛÉ å³Ñ³ÝçÝ»ñÇ áõ å³ÛÙ³ÝÝ»ñÇ Ñ³Ù³å³ï³ë˳ÝáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ: ²ÛÅÙ ßñç³Ý³éíáÕ §ÐРϳé³í³ñáõÃÛ³Ý 2009 ÑáõÉÇëÇ 9¬Ç 808¬Ü áñáßÙ³Ý Ù»ç ÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñ »õ Éñ³óáõÙÝ»ñ ϳï³ñ»Éáõ Ù³ëÇݦ ÐРϳé³í³ñáõÃÛ³Ý áñáßÙ³Ý Ý³Ë³·ÍÇ 7¬ñ¹ »õ 8¬ñ¹ Ï»ï»ñáí ë³ÑÙ³Ýí³Í ¿« áñ ÏñÃ³Ï³Ý Íñ³·ñÇ Ù³ëáí ³ñí³Í ó³Ýϳó³Í ÷á÷áËáõÃÛáõÝ ¥³Û¹ ÃíáõÙ` ݳ˳¹åñáó³Ï³Ý ï³ñÇù³ÛÇÝ ËÙµ»ñáí ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ÃáõÛÉïíáõÃÛáõÝÁ« ѳٳϳ½ÙÇ ë³ÑٳݳÛÇÝ ï»Õ»ñÇ ÷á÷áËáõÃÛáõÝÁ« ѳÝñ³ÏñÃ³Ï³Ý Íñ³·ñ»ñáí ѳٳϳ½ÙÇ ë³ÑٳݳÛÇÝ ï»Õ»ñÇ ÷á÷áËáõÃÛáõÝÁ« Ù³ëݳ·ÇïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ·Íáí` Áëï Ïáõñë»ñÇ ëáíáñáÕÝ»ñÇ Ý³Ë³ï»ëíáÕ ë³ÑٳݳÛÇÝ ï»Õ»ñÇ ÃíÇ ÷á÷áËáõÃÛáõÝÁ« Áëï áõëáõóÙ³Ý Ó»õ»ñÇ« ÏñÃáõÃÛ³Ý ÑÇÙù»ñÇ« ÏñÃ³Ï³Ý Íñ³·ñ»ñÇ« áñ³Ï³íáñÙ³Ý ³ëïÇ׳ÝÝ»ñÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ÃáõÛÉïíáõÃÛáõÝÁ¤ ë³ÑÙ³ÝíáõÙ ¿ ÉÇó»Ý½Ç³ÛÇ Ý»ñ¹ÇñáõÙ »õ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ ÷á÷áËáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ ïñíáõÙ ¿ Ñ»ñÃ³Ï³Ý Ý»ñ¹Çñ` ·áñÍÁÝóóÁ ϳå»Éáí í»ñáÝßÛ³É ûñ»ÝùÇ å³Ñ³ÝçÇ Ñ»ï: ê³Ï³ÛÝ« ù³ÝÇ áñ §ÈÇó»Ý½³íáñÙ³Ý Ù³ëÇݦ ûñ»ÝùáõÙ Ñëï³Ï ë³ÑÙ³Ýí³Í ã»Ý ³Û¹ ³é³ÝÓݳѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ »õ ã»Ý ¿É ϳñáÕ ë³ÑÙ³Ýí»É ¥ù³ÝÇ áñ ûñ»ÝùÝ ÁݹѳÝáõñ ¿ ï³ñµ»ñ áÉáñïÝ»ñÇ ÉÇó»Ý½³íáñÙ³Ý ·áñÍÁÝóó Çñ³Ï³Ý³óÝ»Éáõ ѳٳñ¤« áõëïÇ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ áñå»ë½Ç ³ÛÝ ë³ÑÙ³ÝíÇ §ÎñÃáõÃÛ³Ý Ù³ëÇݦ ûñ»ÝùáõÙ« áñÇó Ñ»ïá ¿É ÉÇó»Ý½³íáñÙ³Ý Ï³ñ·»ñáõÙ ÏÉÇÝ»Ý Ý³»õ ïíÛ³É ·áñÍÁÝóóÝ»ñÁ Çñ³Ï³Ý³óÝ»Éáõ ѳٳñ ÁÝóó³Ï³ñ·³ÛÇÝ ÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñ: ì»ñáÝßÛ³É ÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Çñ³Ï³Ý³óáõÙÁ Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝ Ïï³ ÉÇó»Ý½Ç³Ý»ñÇ Ý»ñ¹ÇñÝ»ñÇ ÙÇçáóáí ë³ÑÙ³Ý»É ÏñÃáõÃÛ³Ý áÉáñïÇ ³é³ÝÓݳѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ« ϳñ·³íáñ»É ϳñ»õáñ Ý߳ݳÏáõÃÛáõÝ áõÝ»óáÕ ÙÇ ß³ñù ѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñ` ݳ˳¹åñáó³Ï³Ý ï³ñÇù³ÛÇÝ ËÙµ»ñáí ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ÃáõÛÉïíáõÃÛáõÝÁ« Ù³ëݳ·ÇïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ·Íáí` Áëï áõëáõóÙ³Ý Ó»õ»ñÇ« ÏñÃáõÃÛ³Ý ÑÇÙù»ñÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ÃáõÛÉïíáõÃÛáõÝÁ »õ ³ÛÉÝ« ³é³Ýó áñÇ ³ÝÑݳñ ¿ ÉdzñÅ»ù »õ ³ÙµáÕç³Ï³Ý Çñ³Ï³Ý³óÝ»É ÏñÃ³Ï³Ý Íñ³·ñ»ñÇ ÉÇó»Ý½³íáñáõÙÁ:
úñ»Ýùáí ݳ»õ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ áñå»ë Édz½áñáÕ ÝáñÙ ë³ÑÙ³Ý»É ·ñ³¹³ñ³ÝÝ»ñÇ« ɳµáñ³ïáñdzݻñÇ« ³ñÑ»ëï³ÝáóÝ»ñÇ« ³ÙµÇáÝÝ»ñÇ« µÅßÏ³Ï³Ý Ù³ëݳ·ÇïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ·Íáí ݳ»õ ÏÉÇÝÇÏ³Ï³Ý ³ÙµÇáÝÝ»ñÇ ¥µ³½³ÛǤ« Ù³ñ½³¹³ÑÉÇ×Ç` ·ñ³Ï³ÝáõÃÛ³Ùµ« ë³ñù»ñáí« ë³ñù³íáñáõÙÝ»ñáí« ÝÛáõûñáí« ·áõÛùáí ѳ·»óí³ÍáõÃÛ³Ý ã³÷³ù³Ý³ÏÝ»ñÇ Ý³Ë³ñ³ñÇ ÏáÕÙÇó ѳëï³ïÙ³Ý å³Ñ³Ýç« ù³ÝÇ áñ ·áñÍáÕ ûñ»Ýë¹ñáõÃÛ³Ùµ ³ÛÝ Ý³Ë³ï»ëí³Í ãÇ »Õ»É:
3©Î³ñ·³íáñÙ³Ý Ýå³ï³ÏÁ »õ µÝáõÛÃÁ©
ܳ˳·ÍÇ ÁݹáõÝÙ³Ý Ýå³ï³ÏÝ ¿ ÏñÃáõÃÛ³Ý µÝ³·³í³éáõÙ ÉÇó»Ý½³íáñÙ³Ý ÙÇ ß³ñù ·áñÍÁÝóóÝ»ñ ûñ»Ýùáí ³Ùñ³·ñ»Éáí« ·áñÍÁÝóóÁ ¹³ñÓÝ»É ³é³í»É Ñëï³Ï »õ ³ñ¹Ûáõݳí»ï« ϳñ·³íáñ»É Çñ³í³Ï³Ý ³Ïï»ñÇ ÙÇç»õ »Õ³Í ³Ýѳٳå³ï³ë˳ÝáõÃÛáõÝÁ:
4©²ÏÝϳÉíáÕ ³ñ¹ÛáõÝùÁ©
ܳ˳·Íáí ϳñ·³íáñíáõÙ ¿ г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ÏñÃáõÃ۳ݫ ·ÇïáõÃ۳ݫ Ùß³ÏáõÛÃÇ »õ ëåáñïÇ Ý³Ë³ñ³ñáõÃÛ³Ý ÏáÕÙÇó ÉÇó»Ý½Ç³íáñÙ³Ý ÙÇ ß³ñù ·áñÍÁÝóóÝ»ñ Çñ³Ï³Ý³óÝ»Éáõ ѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ÏñÃáõÃ۳ݫ ·ÇïáõÃ۳ݫ Ùß³ÏáõÛÃÇ »õ ëåáñïÇ Ý³Ë³ñ³ñáõÃÛ³Ý ÏáÕÙÇó ÉÇó»Ý½³íáñíáÕ ÏñÃ³Ï³Ý Íñ³·ñ»ñÇ Çñ³Ï³ÝóÙ³Ý ·áñÍÁÝóóÁ ¹³éÝáõÙ ¿ ³é³í»É ³ñ¹Ûáõݳí»ï:
ÜáñÙ³ïÇíÝ»ñÇ ë³ÑÙ³ÝáõÙÁ ÏËóÝÇ áõëáõÙÝ³Ï³Ý Ñ³ëï³ïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÝÛáõóï»ËÝÇÏ³Ï³Ý µ³½³ÛÇ Ñ³ñëï³óÙ³ÝÁ« áñÁ Çñ Ñ»ñÃÇÝ Ï³å³ÑáíÇ áõëáõóÙ³Ý µ³ñÓñ ³ñ¹ÛáõÝù:
5©Ü³Ë³·ÍÇ Ùß³ÏÙ³Ý ·áñÍÁÝóóáõÙ Ý»ñ·ñ³íí³Í ÇÝëïÇïáõïÝ»ñÁ »õ ³ÝÓÇÝù©
ÐÐ ÏñÃáõÃ۳ݫ ·ÇïáõÃ۳ݫ Ùß³ÏáõÛÃÇ »õ ëåáñïÇ Ý³Ë³ñ³ñáõÃÛáõÝ
6©Î³åÁ é³½Ù³í³ñ³Ï³Ý ÷³ëï³ÃÕûñÇ Ñ»ï© Ð³Û³ëï³ÝÇ í»ñ³÷áËÙ³Ý é³½Ù³í³ñáõÃÛáõÝ 2050« γé³í³ñáõÃÛ³Ý 2021¬2026Ãé Íñ³·Çñ« áÉáñï³ÛÇÝ »õ/ϳ٠³ÛÉ é³½Ù³í³ñáõÃÛáõÝÝ»ñ©
Ü»ñϳ۳óíáÕ Ý³Ë³·ÇÍÁ ãÇ µËáõÙ é³½Ù³í³ñ³Ï³Ý ÷³ëï³ÃÕûñÇó?
º¼ð²Î²òàôÂÚàôÜ
§ÎðÂàôÂÚ²Ü Ø²êÆܦ úðºÜøàôØ Èð²òàôØܺð βî²ðºÈàô زêÆܦ вڲêî²ÜÆ Ð²Üð²äºîàôÂÚ²Ü úðºÜøÆ Ü²Ê²¶ÌÆ ÀܸàôÜØ²Ü Î²ä²ÎòàôÂڲش вڲêî²ÜÆ Ð²Üð²äºîàôÂÚ²Ü äºî²Î²Ü ´ÚàôæºÆ ºÎ²ØàôîܺðÆ ¾²Î²Ü Üì²¼ºòØ²Ü Î²Ø Ì²ÊêºðÆ ²ìºÈ²òØ²Ü Ø²êÆÜ
§ÎñÃáõÃÛ³Ý Ù³ëÇݦ ûñ»ÝùáõÙ Éñ³óáõÙÝ»ñ ϳï³ñ»Éáõ Ù³ëÇݦ г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ûñ»ÝùÇ Ý³Ë³·ÍÇ ÁݹáõÝÙ³Ý Ï³å³ÏóáõÃÛ³Ùµ г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý å»ï³Ï³Ý µÛáõç»Ç »Ï³ÙáõïÝ»ñÇ ¿³Ï³Ý Ýí³½»óáõ٠ϳ٠ͳËë»ñÇ ³í»É³óáõÙ ãÇ Ý³Ë³ï»ëíáõÙ:
î»Õ»Ï³Ýù ·áñÍáÕ ûñ»ÝùÇ ÷á÷áËíáÕ Ñá¹í³ÍÝ»ñÇ í»ñ³µ»ñÛ³É
