1 / 1

«Հարգելի գործընկերներ, այստեղ՝ Եվրոպայի խորհրդում, մեր բոլորի գլխավոր նպատակը ժողովրդավարության լիակատար հաստատումն է: Ժողովրդավարությունն իրականացվում է բազմաթիվ ուղիներով եւ ունի արտահայտման բազմազան եղանակներ, սակայն առաջ գնալու միակ ճանապարհը դեպի ժողովրդավարություն քայլելն է:

Եվրոպայի խորհրդի անդամ պետություններից շատերն այս ժամանակահատվածում դեպի ժողովրդավարություն տանող տարատեսակ քայլեր են ձեռնարկել, սակայն ցանկանում եմ ձեր ուշադրությունը հրավիրել ԵԽ անդամ Ադրբեջանի, այսպես կոչված, «սահմանադրական» հանրաքվեի վրա: Հենց սկզբից նշեմ, որ սա մեր երկու պետությունների խնդիրը չէ, այլ Եվրոպայի խորհրդի խնդիրն է: Եթե մեր մեջ կա մի պետություն, որը բացահայտորեն եւ հսկայական քայլերով ետ է գնում ժողովրդավարությունից, ինչ ենք անելու մենք այստեղ՝ ժողովրդավարության օրրանում:

Եվրոպայի խորհրդի սահմանադրական իրավունքի փորձագետը՝ Վենետիկի հանձնաժողովը, խիստ բացասական կարծիք է տվել եւ քննադատել Ադրբեջանի սահմանադրական փոփոխությունները:

Վենետիկի հանձնաժողովի հիմնական թիրախը սրա հետեւանքով առաջացող ուժերի հսկայական անհավասարակշռության առաջացումն է՝ երկրի նախագահին «աննախադեպ» լիազորություններով օժտելու միջոցով: Վտանգավոր են հիմնականում նախագահական մանդատի երկարաձգումը, նախագահի եւ պատգամավորների համար նախատեսված տարիքային ցենզի նվազեցումը, հատկապես նաեւ փոխնախագահների նշանակումը եւ կառավարումը բացառապես երկրի նախագահի կողմից: Վենետիկի հանձնաժողովն անհանգստացած է նաեւ մարդու իրավունքների հիմնահարցով:

Վենետիկի հանձնաժողովը քննադատում է այն փաստը, որ Սահմանադրության նախագծի հանրաքվեն անցկացվել է առանց Միլլի Մեջլիսի՝ խորհրդարանի հետ քննարկման եւ ներգրավման:

Հանձնաժողովը մտահոգված է նաեւ խոսքի ազատության եւ հավաքների անցկացման ազատության սահմանափակման հարցերով:

Կատարված փոփոխությունների համաձայն՝ խորհրդարանի դերը զգալիորեն թուլանում է՝ ազդելով դատական համակարգի անկախության վրա, քանի որ խորհրդարանի դերը դատավորների հաստատման հարցում խիստ նվազում է:

Վենետիկի հանձնաժողովն առանձնապես անհանգստություն է արտահայտում առաջարկվող ինստիտուցիոնալ բարեփոխումների վերաբերյալ: Նախագահական լիազորությունների երկարաձգումը մինչ 7 տարի չի կարող որեւէ կերպ արդարացված լինել նախագահի՝ արդեն իսկ ունեցած ուժեղ դիրքի համատեքստում:

Պետք է նշել, որ փոփոխությունների իրականացման գործընթացում Ադրբեջանը չի համագործակցել Վենետիկի հանձնաժողովի հետ: Ադրբեջանի սահմանադրական փոփոխությունների վերաբերյալ Հանձնաժողովին հայց է ուղարկվել միայն 2016թ. սեպտեմբերի 6-ին, ԵԽԽՎ նախագահի նամակով, ԵԽԽՎ Բյուրոյի անունից:

Չնայած քննադատությանը, Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովը 7 հոգուց բաղկացած դիտորդներ է ուղարկել «գնահատման առաքելությամբ»:

Հարգելի գործընկերներ, ինձ համար իսկապես հետաքրքիր է, թե ինչպես կարող էր Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովն իր ներկայությամբ օրինականացնել այս հակաժողովրդավարական հանրաքվեն: Ինչպես կարող էին ԵԽԽՎ դիտորդները որեւէ կարծիք հայտնել ընտրությունների մասին՝ առանց հաշվի առնելու փաստաթղթի բովանդակությունը: Ինչ է նշանակում Վենետիկի հանձնաժողովի եզրակացությունները պոստֆակտում քննարկելը:

Արդյոք սա է իրական ժողովրդավարությունը: Ես համոզված եմ, որ ոչ: Արդյոք սրանք են եվրոպական ընտանիքի արժեքները: Ես համոզված եմ, որ ոչ: Արդյոք այն կտանի մեզ դեպի ժողովրդավար եւ ազատ հասարակության կայացում: Ես համոզված եմ, որ ոչ:

Շնորհակալություն»: