1 / 5

Ազգային ժողովը սեպտեմբերի 15-ի նիստում քվեարկությամբ ընդունեց նախորդ օրը քննարկված օրենսդրական նախաձեռնությունները, այնուհետեւ շարունակեց «Պետական նպաստների մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություներ եւ լրացումներ կատարելու մասին» եւ հարակից երկու նախագծերի քննարկումը: Սոցիալական հարցերի եւ աշխատանքի փոխնախարար Արտեմ Ասատրյանը, պատասխանելով պատգամավորների հարցերին, պարզաբանեց, որ շրջանառված փոփոխությունները իրավակիրառական բնույթ ունեն եւ ուղղված են  նպաստառուների շահերի պաշտպանությանն ու իրավունքների իրացմանը: Խորհրդարանի գլխադասային` սոցիալական հարցեր մշտական հանձնաժողովը փաթեթին տվել է դրական եզրակացություն` համարելով այն նպաստների համակարգը պարզեցնող եւ հստակեցնող քայլ: Այս մասին հարակից ելույթում նշեց հանձնաժողովի նախագահ Հակոբ Հակոբյանը:

ԱԺ նախագահի տեղակալ Արեւիկ Պետրոսյանն իր գործընկերների գնահատմանը ներկայացրեց իր եւ պատգամավոր Գոհարիկ Ենոքյանի հեղինակած` «Քաղաքացիական կացության ակտերի մասին», «Տեղական ինքնակառավարման մասին», «Երեւան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» եւ «Պետական տուրքի մասին» օրենքներում փոփոխությունների եւ լրացումների փաթեթը: Նախագծերը վերաբերվում են երեխաների իրավունքների պաշտպանությանը` տվյալ դեպքում` նրանց ծննդյան գրանցմանը: Երեխայի ծնունդը, բանախոսի ներկայացմամբ, ունի մի քանի կողմ` կենսաբանական, սոցիալական եւ իրավական, եւ դրանցից վերջինը պետական գրանցման գործընթաց է ենթադրում: Սակայն, միշտ չէ, որ ծնողները գրանցում են երեխայի ծնունդը, դրանով իսկ խոցելի դարձնելով իրենց երեխաներին` մասնավորապես սահմանափակելով բժշկական հաստատություններում ծառայություններ ստանալու նրանց իրավունքը, դարձնելով  թրաֆիքինգի հնարավոր թիրախ եւ այլն:   Իսկ չգրանցման պատճառները տարբեր են, տկն. Պետրոսյանը մատնանշեց սոցիալական անապահով վիճակը, վարչական քաշքշուկը, անտարբերությունը:  Ուսումնասիրություններից պարզ է դարձել, որ աշխարհում ծնունդների 60 տոկոսն է միայն         գրանցվում: Նախագծերի հեղինակներն առաջարկում են երեխայի չգրանցված ծնունդը հայտնաբերելու եւ պետական գրանցման մասին հայտարարություն տալու պարտականությունը դնել համայնքի ղեկավարի վրա` դրանով իսկ նվազեցնելով նման դեպքերը: Նշենք, որ ներկայում այդ գրանցումը կատարվում է քաղաքացիական կացության ակտերի գրանցման գրասենյակներում, ինչպիսիք հանրապետությունում 51-ն են: Տկն. Պետրոսյանի խոսքերով` սա երեխայի իրավունքների պաշտպանությանն ուղղված կարեւոր քայլ է,  երեխայի ծնունդը գրանցելը չունի տարածքային, ազգային պատկանելիություն, հրամայական է յուրաքանչյուր երկրի համար եւ երեխայի ծնունդը գրանցելու համար պետությունը պետք է լինի պատասխանատու: Այս տեսակետը կիսում են նաեւ  կառավարությունում եւ, զեկուցողի ներկայացմամբ, գործադիրը ստեղծել է միջգերատեսչական հանձնաժողով եւ վճռական է տրամադրված` խնդրին լուծում տալու հարցում:

Հարակից ելույթում ԱԺ մարդու իրավունքների պաշտպանության եւ  հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Արամ Սաֆարյանը ներկայացրեց պատգամավորների օրենսդրական նախաձեռնության մասին դրական եզրակացությունը: Նախաձեռնությունը ողջունում են նաեւ կառավարությունում.  տարածքային կառավարման փոխնախարար Վաչե Տերտերյանը համարեց այն արդիական եւ հասցեական:

ԱԺ նախագահի տեղակալ Սամվել Նիկոյանն առաջարկեց լրացում կատարել «ՀՀ տոների եւ հիշատակի օրերի մասին» օրենքում` հոկտեմբերի 5-ը պետականորեն նշելով որպես ուսուցչի օր: Նրա հիմնավորմամբ` ուսուցչի օրն ընդգրկված է ՄԱԿ-ի կողմից նշվող միջազգային օրերի ցանկում, այն տոնում են 100-ից ավելի երկրներ: Իսկ ուսուցչի մասնագիտական տոնը հիմնադրվել է 1994 թ.` ՅՈՒՆԵՍԿՈ-ի կողմից: ԱԺ փոխնախագահն առավել նպատակահարմար է գտնում ուսուցչի տոնն ամրագրել ոչ թե կառավարության  որոշմամբ` ինչպես ներկայում, այլ օրենքով:  Սամվել Նիկոյանն այս քայլը համարում է ուսուցչի մասնագիտությունը մեկ անգամ եւս  առանձնացնելու, արժեւորելու, գնահատելու հնարավորություն: Գլխադասային հանձնաժողովի եզրակացությունը նախագծի վերաբերյալ դրական էր, ինչի մասին տեղեկացրեց ԱԺ գիտության, կրթության, մշակույթի, երիտասարդության եւ սպորտի հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամ Արտակ Զաքարյանը: Ելույթներում պատգամավորները խոսեցին դպրոցն ուժեղացնելու, ուսուցչի դերը բարձրացնելու, հասարակական արժեհամակարգում արժանվույնս նրան ներկայացնելու մասին:

Երկրորդ ընթերցմամբ  պատգամավորներին առաջարկվեց ընդունել «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու  կառավարության նախաձեռնությունը: Առաջին ընթերցումից հետո, էկոնոմիկայի փոխնախարար Վահե Դանիելյանի ներկայացմամբ, առաջարկներ չեն ստացվել:

ՀՅԴ խմբակցության պատգամավորԱրա Նռանյանը ներկայացրեց «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքում», «ՀՀ քրեական օրենսգրքում» եւ «Լիցենզավորման մասին» օրենքում փոփոխություններ առաջարկող` պատգամավորների օրենսդրական նախաձեռնությունը: Պատգամավորը այս նախաձեռնության անհրաժեշտությունը հիմնավորեց ապօրինի ձեռնարկատիրության , ինչպես նաեւ կեղծ ապրանքների արտադրության դեմ պայքարելու եւ այն կանխարգելելու անհրաժեշտությամբ: Արա Նռանյանի  գնահատմամբ` ներկա իրավական դաշտում թույլ է նշված երեւույթների դեմ պայքարը, պատժի չափը համահունչ չէ պետությանը հասցված վնասի չափին: Հաշվի առնելով դա` պատգամավորներն առաջարկում են ապօրինի ձեռնարկատիրության արդյունքում պետությանը հասցված վնասի  հաշվարկում ներառել նաեւ լիցենզավորման համար գաձման ենթակա պետական տուրքի գումարը:  Միաժամանակ կեղծ գինի կամ օղի պատրաստելու կամ իրացնելու համար նախատեսվել է ազատազրկում` երկուսից վեց տարի ժամկետով: Նախագծերում ազատազրկում է սահմանվել նաեւ պետությանն առանձնապես խոշոր չափերի վնաս հասցնելու կամ կազմակերպված խմբի կողմից ապօրինի գործունեություն ծավալելու համար: ԱԺ պետական-իրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովը, Արտյուշ Շահբազյանի փոխանցմամբ, դրական է գնահատում խստացումների այս փաթեթը եւ համարում այն կանխարգելիչ: Ապօրինի ձեռնարկատիրությունը, զեկուցողի տեսակետով, ոչ միայն ֆինանսական վնասներ է առաջացնում, այլ վտանգում է քաղաքացիների առողջությունը:

Արդարադատության փոխնախարար Գեւորգ Մալխասյանը կառավարության անունից ընդունելի համար պատգամավորների առաջարկությունը` նկատելով, որ այն քննարկումներրի արդյունքում բարելավվել է, իսկ որոշ շտկումներն էլ կարվեն մինչեւ երկրորդ ընթերցում:

Հարցի քննարկումը կշարունակվի հերթական նիստերի վերջին օրը` սեպտեմբերի 16-ի նիստում:

Չորեքշաբթի օրվա վերջին նիստում, ԱԺ կանոնակարգի սահմանած կարգով, պատգամավորները հարցեր ուղղեցին կառավարության անդամներին: