Armenian ARMSCII Armenian
ՆԱԽԱԳԻԾ
Կ-4054-27.11.2013-ՍՀ-010/0

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՕՐԵՆՔԸ

«ԶԻՆԾԱՌԱՅՈՂՆԵՐԻ ԵՎ ՆՐԱՆՑ ԸՆՏԱՆԻՔՆԵՐԻ ԱՆԴԱՄՆԵՐԻ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հոդված 1. «Զինծառայողների եւ նրանց ընտանիքների անդամների սոցիալական ապահովության մասին» Հայաստանի Հանրապետության 1998 թվականի հոկտեմբերի 27-ի ՀՕ-258 օրենքի 34.1-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«Հոդված 34.1. Զինծառայողների եւ նրանց ընտանիքների անդամների, առանձին կատեգորիաների անձանց ընտանիքների անդամների ամենամսյա պարգեւավճարի իրավունքը

1. Ամենամսյա պարգեւավճարի իրավունք ունեն`

1) զինվորական կենսաթոշակ ստանալու իրավունք ունեցող`

ա. Հայրենական մեծ պատերազմում կամ այլ պետություններում մարտական գործողություններին մասնակցելու հետեւանքով, ինչպես նաեւ ծառայողական պարտականությունները կատարելիս կամ ծառայության ընթացքում հաշմանդամ դարձած զինծառայողները,

բ. Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության ժամանակ, Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերում ծառայողական պարտականությունները կատարելիս կամ ծառայության ընթացքում հաշմանդամ դարձած զինծառայողները,

գ. Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակիցները կամ այլ պետություններում մարտական գործողությունների մասնակիցները,

դ. Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության մասնակիցները,

ե. Հայաստանի Հանրապետության ազգային հերոսները,

զ. Մարտական խաչ շքանշանով պարգեւատրված զինծառայողները,

է. Հայրենական մեծ պատերազմում, այլ պետություններում ծառայողական պարտականությունները կատարելիս զոհված զինծառայողների ընտանիքների անդամները,

ը. Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության ժամանակ կամ ծառայողական պարտականությունները կատարելիս զոհված շարքային զինծառայողների ընտանիքների անդամները.

2) մահացած զինծառայողների ընտանիքների այն անդամները, ովքեր ստանում են աշխատանքային կենսաթոշակ (բացառությամբ կերակրողին կորցնելու դեպքում աշխատանքային կենսաթոշակի) կամ ծերության նպաստ կամ հաշմանդամության նպաստ եւ ունեն նաեւ կերակրողին կորցնելու դեպքում զինվորական կենսաթոշակի իրավունք.

3) զոհված զինծառայողների ընտանիքների այն անդամները, ովքեր ստանում են աշխատանքային կենսաթոշակ (բացառությամբ կերակրողին կորցնելու դեպքում աշխատանքային կենսաթոշակ) կամ ծերության նպաստ կամ հաշմանդամության նպաստ եւ չեն աշխատում` անկախ կերակրողին կորցնելու դեպքում զինվորական կենսաթոշակի իրավունք ունենալու հանգամանքից,

4) Հայրենական մեծ պատերազմում, այլ պետություններում, Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության ժամանակ կամ ծառայողական պարտականությունները կատարելիս զոհված զինծառայողների ընտանիքների անդամները՝ կենսաթոշակ ստանալու իրավունք ունենալու հանգամանքից անկախ:

2. Սույն հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետի «ա», «բ», «գ» եւ «դ» ենթակետերով միաժամանակ ամենամսյա պարգեւավճարի իրավունք ունեցող անձին նշանակվում է ամենամսյա մեկ պարգեւավճար՝ իր ընտրությամբ:

3. Ամենամսյա պարգեւավճարի իրավունք ունեն Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության ժամանակ, ինչպես նաեւ ծառայողական կամ պաշտոնեական պարտականությունները կատարելիս զոհված՝ հետմահու «Հայաստանի ազգային հերոս» Հայաստանի Հանրապետության բարձրագույն կոչում ստացած կամ Մարտական խաչ շքանշանով պարգեւատրված անձի ընտանիքի անդամները:

4. Զոհված` «Հայաստանի ազգային հերոս» Հայաստանի Հանրապետության բարձրագույն կոչում ստացած եւ Մարտական խաչ շքանշանով պարգեւատրված, ինչպես նաեւ 1-ին աստիճանի Մարտական խաչ շքանշանով պարգեւատրված եւ 2-րդ աստիճանի Մարտական խաչ շքանշանով պարգեւատրված անձի ընտանիքի անդամներին նշանակվում է մեկ պարգեւավճար՝ իրենց ընտրությամբ: Ընտանիքի` ամենամսյա պարգեւավճարի իրավունք ունեցող անդամի պահանջով նրա բաժնեմասը վճարվում է առանձին` համամասնորեն:

5. Սույն հոդվածի իմաստով` զոհվածի ընտանիքի անդամ են համարվում զոհվածի`

1) ծնողները, ամուսինը.

2) 18 տարին չլրացած երեխան (ուսումնական հաստատությունում առկա (ցերեկային) ուսուցմամբ սովորելու դեպքում` մինչեւ ուսումնական հաստատությունն ավարտելը, բայց մինչեւ իր 23 տարին լրանալը),

3) 18 տարեկան եւ դրանից բարձր տարիքի հաշմանդամ զավակը, եթե նա հաշմանդամ է ճանաչվել մինչեւ իր 18 տարին լրանալը եւ ունի աշխատանքային գործունեությամբ զբաղվելու կարողության 3-րդ աստիճանի սահմանափակում:

6. Ամենամսյա պարգեւավճարի չափերը, պարգեւավաճար նշանակելու եւ վճարելու կարգը, պարգեւավճար նշանակելու համար անհրաժեշտ փաստաթղթերի ցանկը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը:»:

Հոդված 2. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2014 թվականի հունվարի 1-ին:

1. Մինչեւ սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելը նշանակված ամենամսյա դրամական օգնության փոխարեն նշանակվում է ամենամսյա պարգեւավճար:

2. Մինչեւ սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելը Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով աշխատանքային կամ սոցիալական կենսաթոշակ (բացառությամբ կերակրողին կորցնելու դեպքում աշխատանքային կամ սոցիալական կենսաթոշակի) ստանալու իրավունք ունեցող եւ կերակրողին կորցնելու դեպքում զինվորական կենսաթոշակի իրավունք ունեցող, սակայն կերակրողին կորցնելու դեպքում զինվորական կենսաթոշակ չստացող անձանց նշանակված դրամական օգնության (պարգեւավճարի) իրավունքը չի վերանայվում:

3. Եթե մահացած զինծառայողի ընտանիքի անդամին մինչեւ սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելը նշանակվել է կերակրողին կորցնելու դեպքում զինվորական կենսաթոշակ, եւ նա դիմել է կենսաթոշակի փոխարեն իրեն ամենամսյա պարգեւավճար նշանակելու համար, ապա ամենամսյա պարգեւավճարը նշանակվում է կենսաթոշակի վճարումը դադարեցնելու օրվանից՝ անկախ կերակրողին կորցնելու դեպքում զինվորական կենսաթոշակի իրավունք ունենալու հանգամանքից:

4. Մինչեւ սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելը «Պետական նպաստների մասին» Հայաստանի Հանրապետության 2005 թվականի հոկտեմբերի 24-ի ՀՕ-205-Ն օրենքով նշանակված` զոհված՝ հետմահու «Հայաստանի ազգային հերոս» Հայաստանի Հանրապետության բարձրագույն կոչում ստացած կամ Մարտական խաչ շքանշանով պարգեւատրված անձի ընտանիքի անդամներին տրվող նպաստի փոխարեն սույն օրենքով նշանակվում է ամենամսյա պարգեւավճար:

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

«ՊԵՏԱԿԱՆ ՆՊԱՍՏՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ», «ՊԵՏԱԿԱՆ ԿԵՆՍԱԹՈՇԱԿՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ԶԻՆԾԱՌԱՅՈՂՆԵՐԻ եւ ՆՐԱՆՑ ԸՆՏԱՆՔԻՆԵՐԻ ԱՆԴԱՄՆԵՐԻ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ՓԱԹԵԹԻ ՄԱՍԻՆ

1. Իրավական ակտի անհրաժեշտությունը (նպատակը)

ՀՀ կառավարության 2012 թ. հուլիսի 26-ի N 952-Ն որոշմամբ հաստատվել է Հայաստանի Հանրապետությունում ինտեգրված սոցիալական ծառայությունների համակարգի ներդրման ծրագիրը, իսկ որոշման 3-րդ կետով սահմանվել է, որ ՀՀ կառավարություն պետք է ներկայացվի ՀՀ պետական բյուջեից ֆինանսավորվող կենսաթոշակների, պետական նպաստների, դրամական օգնությունների եւ այլ վճարումների նշանակման եւ վճարման գործառույթները մեկ պետական մարմնի վերապահելն ապահովող իրավական ակտերի նախագծերը: Սույն օրենքի նախագիծը նշված դրույթի կատարումն ապահովող հիմնական իրավական ակտերից մեկն է:

ՀՀ Կառավարության 15.04.2010թ «ՀՀ ազգային անվտարգության ռազմավարության դրույթներից բխող աշխատանքի եւ սոցիալական պաշտպանության ոլորտի զարգացման ծրագիրը եւ միջոցառումների հաստատելու մասին» N 452-Ն որոշման N2 հավելվածի 3.4 կետով նախատեսվում է ընտանեկան նպաստի համակարգը համապատասխանեցնել սոցիալական ապահովության եվրոպական օրենսգրքի «ընտանեկան նպաստ» բաժնի դրույթներին:

«Պետական նպաստների մասին» ՀՀ օրենքն ընդունվել է 2005թ.ին, որից հետո այն փոփոխվել եւ լրացվել է 5 անգամ:

1.1. Կարգավորման հարաբերությունների ներկա վիճակը եւ առկա խնդիրները

«Պետական նպաստների մասին» ՀՀ օրենքով նախատեսված է պետական նպաստների 4 տեսակ, որի նշանակման եւ վճարման կազմակերպման գործառույթները վերապահված են սոցիալական ծառայություններ տրամադրող տարածքային մարմիններին:

Պետական նպաստներից ընտանեկան նպաստը տրամադրվում է աղքատ ընտանիքներին, մինչդեռ սոցիալական ապահովության եվրոպական օրենսգրքի «ընտանեկան նպաստ» բաժնի դրույթների համապատասխան այն տրամադրվում է միայն երեխա ունեցող ընտանիքներին:

Հայաստանի Հանրապետության սահմանների պաշտպանության իրականացման ժամանակ կամ պաշտոնեական պարտականությունները կատարելիս զոհված` հետմահու «Հայաստանի ազգային հերոս» Հայաստանի Հանրապետության բարձրագույն կոչում ստացած կամ Մարտական խաչ շքանշանով պարգեւատրված անձի ընտանիքի նպաստն առավելապես պատվովճար է եւ համահունչ չէ սոցիալական աջակցության տրամադրման նպատակներին:

1.2. Առկա խնդիրների առաջարկվող լուծումները

Նախագծով առաջարկվում է «Պետական նպաստների մասին» ՀՀ օրենքն ընդունել նոր խմբագրությամբ, քանի որ գործող օրենքում նախատեսվում են ծավալուն փոփոխություններ եւ լրացումներ: Օրենքի նախագծով սահմանվում են պետական նպաստների նոր տեսակներ, դրանք համապատասխանեցնելով սոցիալական ապահովության եվրոպական օրենսգրքի պահանջներին, պետական նպաստների նշանակման եւ վճարման կազմակերպման գործառույթները վերապահվում են մեկ միասնական պետական մարմնին, ինչպես նաեւ Հայաստանի Հանրապետության սահմանների պաշտպանության իրականացման ժամանակ կամ պաշտոնեական պարտականությունները կատարելիս զոհված` հետմահու «Հայաստանի ազգային հերոս» Հայաստանի Հանրապետության բարձրագույն կոչում ստացած կամ Մարտական խաչ շքանշանով պարգեւատրված անձի ընտանիքի նպաստի տրամադրման հետ կապված հարաբերություններւի կարգավորումը տեղափոխվում է «Զինծառայողների եւ նրանց ընտանիքների անդամների սոցիալական ապահովության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենք:

Միաժամանակ նախատեսվում է այս օրենքի նախագծով կարգավորել նաեւ ծերության, հաշմադամության,կերակրողին կորցնելու դեպքում եւ թաղման նպաստների հետ կապված հարաբերությունները

2. Կարգավորման առարկան

Օրենքի նախագծով կարգավորվում են պետական նպաստների նշանակման եւ վճարման հետ կապված հարաբերությունները, սահմանվում են նպաստի այն տեսակները, որոնք համապատասխանում են սոցիալական ապահովության եվրոպական օրենսգրքին, դրանց իրավունքի հիմքերը, ապահովվում է ՀՀ պետական բյուջեից ֆինանսավորվող վճարումների նշանակման եւ վճարման գործառույթներն իրականացնող մեկ պետական մարմնի կողմից պետական նպաստների նշանակման ու վճարման կազմակերպման իրականացման կարգը:

3. Իրավական ակտի կիրառման դեպքում ակնկալվող արդյունքը

Սոցիալական ապահովության եվրոպական օրենսգրքի «ընտանեկան նպաստ» բաժնի դրույթներին համապատասխանող նպաստի տեսակի առկայություն, ինչպես նաեւ սոցիալական ծառայությունների համալիր (լրակազմով) տրամադրման համակարգի ներդրման իրավական հիմքի առկայություն, մեկ պատուհանի սկզբունքի կիրառում: