«Հոդված 47.7 Մանկական սննդի եւ հարակից ապրանքների շրջանառության կանոնները խախտելը՝
1.Մանկական սննդի եւ հարակից ապրանքների վաճառքը բժշկական հաստատությունների կողմից՝
Առաջացնում է տուգանքի նշանակում սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հինգհարյուրապատիկի չափով:
2. Մինչեւ վեց ամսական մանուկների համար մանկան կաթնախառնուրդ չհանդիսացող եւ իբրեւ այդպիսին ներկայացվող սննդամթերքի վաճառքը՝ առաջացնում է տուգանքի նշանակում սահմանված նվազագույն աշխատավարձի երեքհարյուրապատիկի չափով:
3. Մանկական սննդի եւ հարակից ապրանքների պահպանման համար համապատասխան պայմաններ չունեցող առեւտրային կետերի կողմից դրանց վաճառքը՝ առաջացնում է տուգանքի նշանակում սահմանված նվազագույն աշխատավարձի երեքհարյուրապատիկի չափով:
4. Մանկական սննդի եւ հարակից ապրանքների գովազդը եւ խրախուսումը՝ առաջացնում է տուգանքի նշանակում սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հազարապատիկից հազարհինգարյուրապատիկի չափով:
5. Բուժաշխատողի կողմից մանկական սննդի եւ հարակից ապրանքների վաճառքով, իրացման, գովազդի կամ խրախուսման այլ ձեւերով զբաղվելը՝ առաջացնում է տուգանքի նշանակում սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հինգհարյուրապատիկի չափով:
6. Բուժաշխատողի կողմից արտադրողից եւ բաշխողից, կամ նրանց անունից հանդես եկող այլ կազմակերպությունից որեւէ նվեր, շնորհ կամ պարգեւ՝ դրամական կամ որեւէ այլ տեսքով ընդունելը, մանկական սննդի եւ հարակից ապրանքների նմուշներ ընդունելը կամ տրամադրելը՝ առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի երեքհարյուրապատիկի չափով:
7. Մանուկների եւ վաղ տարիքի երեխաների սնուցման, մանկական սննդի եւ հարակից ապրանքների վերաբերյալ, գրավոր, ձայնային կամ տեսողական տեղեկատվական եւ ուսուցողական նյութերի պատրաստելը եւ տարածելը՝ օրենքի պահանջների խախտմամբ՝ առաջացնում է տուգանքի նշանակում սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հազարապատիկի չափով:
8. Սույն հոդվածի 1-7 մասերով սահմանված արարքները կրկին անգամ կատարելը՝ վարչական տույժի միջոցներ կիրառելուց մեկ տարվա ընթացքում՝ առաջացնում է տուգանքի նշանակում տվյալ արարքի համար սույն հոդվածի 1-7 մասերով սահմանված տուգանքի կրկնապատիկի չափով»:
Հոդված 2. Օրենսգրքի 44.14 հոդվածի 47.4 բառերից հետո լրացնել «47.7» բառերը:
Հիմնավորում
«Երեխաների կրծքով սնուցման խրախուսման եւ մանկական սննդի շրջանառության մասին», «Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքային օրենսգրքում լրացում կատարելու մասին», ««Սննդամթերքի անվտանգության մասին’ Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացումներ կատարելու մասին», ««Հայաստանի Հանրապետությունում ստուգումների կազմակերպման եւ անցկացման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացումներ կատարելու մասին», ««Սպառողների իրավունքների պաշտպանության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացումներ կատարելու մասին», ««Մարդու վերարտադրողական առողջության եւ վերարտադրողական իրավունքների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացումներ կատարելու մասին», «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին» եւ ««Գովազդի մասին’ Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքների ընդունման
Միավորված Ազգերի Կազմակերպության Հազարամյակի հռչակագրով սահմանված Հազարամյակի մարտահրավերների 8 նպատակներից 1-ը վերաբերվում է մանկական մահացության նվազեցմանը: Պարտավորությունը, որը ստանձնել է Հայաստանը` այն է նվազեցնել մանկական մահացությունը 2/3-ով առկա ռեսուրսների պայմաններում գնահատվել է դժվար հասանելի, իսկ գործուն միջոցառումների բացակայության դեպքում այն կարող է գնահատվել նույնիսկ անհասանելի:
Բազմաթիվ հետազոտություններ փաստում են, որ կրծքով սնուցման տարածումը կարող է աշխարհում տարեկան միլիոնավոր մանուկների կյանք փրկել: ՄԱԿ-ի Մանկական Հիմնադրամի գնահատականներով մինչեւ 6 ամսեկան տարիքը բացարձակ կրծքով սնուցում իրականացնելու դեպքում տարեկան կարելի է փրկել 1.3 մլն երեխա: Կրծքի կաթը գերադասելի է երեխային տրվող ցանկացած այլ սննդից, այն պարունակում է անհրաժեշտ սնուցողական նյութերը` լավագույն փոխհարաբերությամբ, ինպես նաեւ գործոններ, որոնք պաշտպանում են մանկանը հիվանդություններից: Հետազոտություններ ցույց են տվել, որ շշով սնվող մանուկները ավելի հաճախ են ծանր ինֆեկցիաներով վարակվում եւ հիվանդանում: Կրծքով սնվող երեխաները շշով սնվողների համեմատությամբ 25 անգամ ավելի փոքր հավանականություն ունեն կյանքի առաջին երկու ամիսների ընթացքում փորլուծությունից մահանալու: Ալերգիաները, մաշկային հիվանդությունները, ասթման եւ շատ այլ հիվանդություններ ավելի քիչ են հանդիպում կրծքով սնվող երեխաների շրջանում: Բոլոր փաստերը վկայում են, որ մանուկները պետք է սնվեն կրծքով, սակայն 20 -րդ դարում կրծքով սնուցումն անկում է ապրել:
Կրծքով կերակրման խրախուսման նախաձեռնությունը Հայաստանում սկսվել է դեռեւս 1993թ-ին: Ծրագիրը, որը հաստատվել էր ՀՀ ԱՆ կողմից 1994թ-ին, ենթադրում էր կրծքով կերակրման խրախուսման եւ աջակցման գործելակերպի խթանում բուժաշխատողների ու ծնողների շրջանում եւ հիմնարար կազմակերպա-կառուցվածքային փոփոխությունների իրականացում ծննդօգնության հաստատությունների մակարդակով: Ծրագրի առաջընթացը ակնհայտ է, սակայն 2000թ.-ին հաջորդող տարիների ցուցանիշի աճի տեմպերը զգալի նվազել են, իսկ 2006թ. նկարագրվել է նույնիսկ որոշակի իջեցում:
Մանկական սնունդ արտադրողները եւ բաշխողները, մանկական սննդի պահանջարկը մեծացնելու նպատակով, ամբողջ աշխարհում, ինչպես նաեւ Հայաստանում, օգտվելով օրենսդրության անկատարությունից կիրառում են խրախուսման եւ վաճառահանման այնպիսի եղանակներ, որոնք բացասաբար են ազդում կրծքով սնուցման ցուցանիշների վրա:
1981 թ. ԱՀԿ-ն եւ ՅՈւՆԻՍԵՖ-ն ընդունել են Կրծքի կաթի փոխարինողների վաճառահանման միջազգային օրենսգիրքը, որը խորհրդատվական եւ ոչ պարտավորեցնող բնույթ ունի, բայց կառավարությունները եւ կաթնախառնուրդ արտադրող ընկերությունները ստորագրել են այն: Օրենսգիրքը պարտադրում է, որ բոլոր մայրերը ճշգրիտ տեղեկատվություն ստանան կրծքով սնուցման առավելությունների եւ արհեստական սնուցումից բխող հնարավոր հիվանդությունների մասին: Սույն օրենսգիրքը ադապտացրել եւ իրենց ազգային օրենսդրության մեջ են ներառել եվրոպական տարածաշրջանի երկրներից մեծամասնությունը:
Չնայած Հայաստանը նույնպես միացել է Կրծքի կաթի փոխարինիչների վաճառքի վերահսկման միջազգային օրենսգրքին, սակայն միայն որոշ դրույթներ են ընդունվել «Գովազդի մասին» ՀՀ օրենքով, որեւէ այլ ազգային օրենսդրություն, որը կապահովեր օրենսգրքի իրականացման անհրաժեշտ վերահսկում, դեռեւս չի ընդունվել:
«Երեխաների կրծքով սնուցման խրախուսման եւ մանկական սննդի շրջանառության մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի փաթեթի ընդունումը նպատակ է հետապնդում կարգավորել երեխաների կրծքով սնուցման խրախուսման, մանկական սննդի եւ հարակից ապրանքների հետ կապված հարաբերությունները: Օրենքի ընդունմամբ նաեւ կկարգավորվեն մանկական սննդի եւ հարակից ապրանքների արտադրության, պիտակավորման, վաճառքի, բաշխման, գովազդի եւ որեւէ այլ ձեւով խրախուսման, ինչպես նաեւ դրանց մասին իրազեկման եւ տեղեկությունների տարածման հետ կապված հարաբերությունները:
ՀՀ Ազգային ժողովի քննարկմանը ներկայացվող օրենքների նախագծերի փաթեթի ընդունումը կնպաստի երեխայի սնուցման ոլորտում առկա հիմնախնդիրների լուծմանը եւ այն գործոնների վերացմանը, որոնք խոչընդոտում են կրծքով սնուցման խրախուսումը` օրենսդրորեն ամրագրելով այդ բնագավառին առնչվող միջազգային փորձն ու պահանջները:
