Armenian ARMSCII Armenian
ՆԱԽԱԳԻԾ
Պ-8947-03.05.2010-ԳԲ-010/0

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՕՐԵՆՔԸ

«ՍՆՆԴԱՄԹԵՐՔԻ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հոդված 1. «Սննդամթերքի անվտանգության մասին» Հայաստանի Հանրապետության  2006 թվականի նոյեմբերի 27-ի թիվ ՀՕ-193-Ն օրենքի /այսուհետ` օրենք/ 2-րդ հոդվածի «Սննդամթերք չեն համարվում`» հասկացությունում` «անասնակերերը,» բառը փոխարինել «կենդանակերերը,»  բառով:

Հոդված 1.1. Օրենքի 2-րդ հոդվածի «սննդամթերքի անվտանգություն`» հասկացությունում` «անասնաբուժասանիտարական» բառը փոխարինել «կենդանաբուժասանիտարական» բառով:

Հոդված 1.2 Օրենքի 2-րդ հոդվածի «հետագծելիություն`» հասկացությունում «անասնակերի» բառը փոխարինել «կենդանակերի» բառով:

Հոդված 2. Օրենքի 9-րդ հոդվածի 1-ին կետի բ) ենթակետում  «անասնաբուժասանիտարական» բառը փոխարինել «կենդանաբուժասանիտարական» բառով:

Հոդված 2.1 Օրենքի  9-րդ հոդվածի 3-րդ կետում «Անասնաբուժության» բառը փոխարինել «Կենդանաբուժության» բառով:

Հոդված 3. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը  հաջորդող տասներորդ օրվանից:

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

«Անասնաբուժության մասին» եւ սույն հիմնավորման վերնագրում նշված Հայաստանի Հանրապետության թվով 32 օրենքներում  «անասնաբուժություն» եւ «անաս» հիմքով եւ դրանց հոլովաձեւերով բառերը` «կենդանաբուժություն» եւ «կենդան» հիմքով եւ դրանց հոլովաձեւերով բառերով փոխարինելու ՀՀ օրենքների նախագծերի ընդունման անհրաժեշտությունը պայմանավորված է Հայաստանի պետական ագրարային համալսարանի ռեկտորի` ՀՀ ԱԺ նախագահ պարոն Հ. Աբրահամյանին ուղարկված գրությամբ խնդրանքով` վերացնել «Անասնաբուժության մասին» ՀՀ օրենքում «անասնաբուժություն» բառի տերմինաբանական անճշտությունը եւ մասնագիտական իմաստի սահմանափակումը, քանի որ կենդանիները կենդանական աշխարհի բոլոր ներկայացուցիչներն են` բարձրակարգ կաթնասուններից մինչեւ միաբջիջ կենդանիները, իսկ անասունները` միայն գյուղատնտեսական կաթնասուն կենդանիների ներկայացուցիչներն են:

Անասնաբուժության բառի իմաստը թե` մասնագիտական գրականության մեջ, թե` «Ամասնաբուժության մասին» ՀՀ օրենքում, թե` օտար լեզուներում ներառում են անբողջ կենդանական աշխարհի ներկայացուցիչների հիվանդությունների ախտորոշման, կանխման, բուժման եւ օրենքներում թվարկած այլ գիտական եւ գործնական աշխատանքների բնագավառը: Սակայն, քանի որ արդի հայերենում անասուն բառը կիրառվում է որպես միայն կաթնասուն գյուղատնտեսական կենդանիների ընդհանուր անվանում, անասնաբուժություն բառն իր մեջ կրելով հստակ իմաստ չի փոխանցում  այդ մասնագիտության ամբողջական` կենդանիներ բուժելու իմաստը: Կենդանիներ բուժելու գիտությունը պետք է կոչվի կենդանաբուժություն, ինչպես կենդանիներ ուսումնասիրող գիտությունը կոչվում է կենդանաբանություն, այլ ոչ թե անասնաբանություն:

Բացի դրանից անասուն բառն ունի նաեւ փոխաբերական իմաստ, ընդ որում, միայն բացասական իմաստներ` որպես մտավոր կարողություններից զուրկ, անասնական հակումներ ունեցող, վայրենաբարո անձ ...եւ լայն տարածում գտնելով որպես վիրավորանք` նույն երանգավորումն է փոխանցում նաեւ անասնաբուժության եւ անասնաբույժ բառերին, ինչը բացասական ձեւով է անդրադառնում այդ լուրջ եւ շատ կարեւոր մասնագիտության բնութագրին (իմիջին ) եւ ի տարբերություն արտասահմանում վայելող մեծ հարգանքի` հայերի կողմից հիմնականում արժանանում է արհամարական, ոչ լուրջ վերաբերմունքի եւ ծաղրանքի:

Կենդանի բառը կենդանական աշխարհի ներկայացուցիչների ընդհանուր անվանումից բացի, ի տարբերություն անասուն բառի, ոչ մի վիրավորական, կամ բացասական ինֆորմացիա հաղորդող փոխաբերական իմաստ չի կրում, այլ հակառակը:

Կենդանի բառի այլ իմաստներն են` իր մեջ կյանք կրող, ողջ, ապրող, ոչ մեռած: Իրական, իսկական, իրականությանը համապատասխանող, իրականությունից վերցված:

Այսպիսով կենդանաբուժություն բառը, բացի իր բուն իմաստից, կարող է փոխանցել կենդանի բառի մյուս, բուժված, առողջ կենդանուն հատուկ` կյանքի, ապրելու եւ առույգության իմաստների դրական լիցքերը, որոնք միայն կնպաստեն մասնագիտության վարկանիշի բարձրացմանը:

«Անասնաբուժության մասին» ՀՀ օրենքում «անաս» հիմքով եւ դրանց հոլովաձեւերով բառերը փոխարինելով «կենդա» հիմքով եւ դրանց հոլովաձեւերով բառերով բնականաբար փոփոխություններ կատարելու անհրաժեշտություն է առաջանում նաեւ սույն հիմնավորման վերնագրում նշված Հայաստանի Հանրապետության թվով 34 օրենքներում:

Առաջարկվող ՀՀ օրենքների նախագծերում «անասնաբույժ», «անասնաբուժություն», «անասնաբուծություն», «անասուն», «անասնագլուխ», «անասնագլխաքանակ», «անասնապահություն», «անասնահամաճարակ»»,  «անասնակեր», «անասնաբուժասանիտարական», «հակաանասնահամաճարակային», «անասնատնտեսություններ», «անասնաբուժապրոֆիլակտիկ» եւ «զինվորաանասնաբուժական»  բառերը եւ դրանց հոլովաձեւերը համապատասխանաբար փոխարինվում են «կենդանաբույժ», «կենդանաբուժություն», «կենդանաբուծություն», «կենդանի», «կենդանագլուխ», «կենդանագլխաքանակ», «կենդանապահություն», «կենդանահամաճարակ», «կենդանակեր» , «կենդանաբուժասանիտարական», «հակակենդանահամաճարակային», «կենդանատնտեսություններ», «կենդանաբուժապրոֆիլակտիկ» եւ «զինվորակենդանաբուժական»   բառերով եւ դրանց հոլովաձեւերով:

Կատարվող փոփոխությունները պայմանավորված են նաեւ`  «Իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 40-րդ հոդվածի 1-ին մասի , «Իրավական ակտի վերնագիրը պետք է համապատասխանի իրավական ակտի բովանդակությանը եւ հակիրճ տեղեկատվություն պարունակի դրա կարգավորման առարկայի մասին» դրույթներով եւ  «Անասնաբուժության մասին» ՀՀ օրենքի 2-րդ հոդվածում սահմանված «Կենդանիներ» հասկացությամբ: