Armenian ARMSCII Armenian
ՆԱԽԱԳԻԾ
Կ-239-18.03.2008-ԳԿ-010/0

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՕՐԵՆՔԸ

ՈՉ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ

ԳԼՈՒԽ 1.

ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

Հոդված 1. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության մասին օրենքի կարգավորման ոլորտը

Սույն օրենքը կարգավորում է ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պա՟նութ՟յան, պաշտպանության եւ զարգացման գոր՟ծըն՟թաց՟նե՟րի ըն՟թաց՟քում ծա՟գող     ի՟րա՟վա՟հա՟րա՟բե՟րութ՟յուն՟նե՟րը, նե՟րառ՟յալ՝ ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի նույ՟նա՟կա՟նաց՟ման, փաս՟տաթղ՟թա՟վոր՟ման, հե՟տա՟զոտ՟ման, կի՟րառ՟ման, վե՟րա՟կանգն՟ման, ուսուցման, տարածման, այդ ար՟ժեք՟նե՟րի նկատ՟մամբ սե՟փա՟կա՟նութ՟յան ի՟րա՟վուն՟քի պաշտ՟պա՟նութ՟յու՟նը, Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան ոչ նյութական մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պան՟ման, մի՟ջազ՟գա՟յին մշա՟կու՟թա՟յին հա՟մա՟գոր՟ծակ՟ցութ՟յան, Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան եւ այլ պե՟տութ՟յուն՟նե՟րի ժո՟ղո՟վուրդ՟նե՟րի մշա՟կու՟թա՟յին հա՟ղոր՟դակց՟ման խնդիր՟նե՟րը, սահ՟մա՟նում է այդ ո՟լոր՟տում ֆի՟զի՟կա՟կան ու ի՟րա՟վա՟բա՟նա՟կան ան՟ձանց մասնակցության ընթացակարգերը, ինչ՟պես նաեւ պե՟տա՟կան եւ տեղական ինքնակառավարման մար՟մին՟նե՟րի ի՟րա՟վա՟սութ՟յուն՟նե՟րը։

Հոդ՟ված 2. Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան մա՟սին Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան օ՟րենսդ՟րութ՟յու՟նը

Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան մա՟սին օ՟րենսդ՟րութ՟յու՟նը կար՟գա՟վոր՟վում է սույն օ՟րեն՟քով, Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան մի՟ջազ՟գա՟յին պայ՟մա՟նագ՟րե՟րով, այլ օ՟րենք՟նե՟րով եւ ի՟րա՟վա՟կան ակ՟տե՟րով։

Ե՟թե Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան մի՟ջազ՟գա՟յին պայ՟մա՟նագ՟րե՟րով սահ՟ման՟ված են այլ նոր՟մեր, քան նա՟խա՟տես՟ված են սույն օ՟րեն՟քով, ա՟պա գոր՟ծում են մի՟ջազ՟գա՟յին պայ՟մա՟նագ՟րե՟րի նոր՟մե՟րը։

Հոդված 3. Սույն օրենքում գործածվող հիմնական հասկացությունները

1. Սույն օրենքում գործածվում են հետեւյալ հիմնական հասկացությունները.

1) Ոչ նյութական մշակութային ժառանգություն` հանրության, խմբե՟րի, ո՟րոշ դեպ՟քե՟րում` ա՟ռան՟ձին ան՟ձանց կող՟մից որ՟պես ի՟րենց մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռանգութ՟յուն ճա՟նաչ՟ված, կեն՟ցա՟ղում հաս՟տա՟տուն տեղ զբա՟ղեց՟նող սո՟վո՟րութ՟յուն՟նե՟րը, նիստուկա՟ցը, ա՟վան՟դույթ՟նե՟րը, ծե՟սերը, պատ՟կե՟րա՟ցում՟ներն ու ար՟տա՟հայ՟տութ՟յան ձ՟եւե՟րը, գի՟տե՟լիք՟ներն ու հմտութ՟յուն՟նե՟րը, ինչ՟պես նաեւ դրանց հետ կապ՟ված գոր՟ծիք՟նե՟րը, ա՟ռար՟կա՟նե՟րը, ար՟վես՟տի գոր՟ծե՟րը եւ մշա՟կու՟թա՟յին տա՟րածք՟նե՟րը` որ՟պես ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան նյու՟թա՟կա՟նաց՟ված կրիչ՟ներ:

2) Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟ներ` ժո՟ղովր՟դա՟կան բա՟նա՟վոր ստեղ՟ծա՟գոր՟ծութ՟յուն՟ներին, ա՟վան՟դա՟կան ար՟հեստ՟ներին, ազ՟գա՟յին սո՟վո՟րույթ՟ներին եւ ա՟վան՟դույթ՟ներին, բա՟նահ՟յու՟սութ՟յանը, լե՟զու՟ներին, բար՟բառ՟ներին եւ խոս՟վածք՟ներին,  վար՟վե՟ցո՟ղութ՟յան ձ՟եւերին եւ կա՟նոն՟ներին, կատարողական արվեստներին, ազգագրական ժառանգությանը, գի՟տա՟կան հե՟տա՟զո՟տութ՟յուն՟նե՟րի արդ՟յունք՟ներին եւ մե՟թոդ՟ներին, ոչ նյու՟թա՟կան մշակութային ժա՟ռան՟գութ՟յան օբ՟յեկտ՟ներին  վե՟րա՟բե՟րող` գի՟տակր՟թա՟կան հաս՟տա՟տութ՟յուն՟նե՟րում, ար՟խիվ՟նե՟րում, գրա՟դա՟րան՟նե՟րում, ի՟րա՟վա՟բա՟նա՟կան եւ ֆի՟զի՟կա՟կան ան՟ձանց մոտ պահ՟վող նյու՟թեր (գրա՟ռում՟ներ, ձայ՟նագ՟րութ՟յուն՟ներ, առարկաներ, կի՟նո եւ տե՟սան՟կա՟րա՟հա՟նում՟ներ, լու՟սան՟կար՟ներ, է՟լեկտ՟րո՟նա՟յին կրիչ՟նե՟րի վրա փո՟խանց՟ված հա՟մա՟պա՟տաս՟խան նյու՟թեր):

3) Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պա՟նութ՟յուն` գոր՟ծո՟ղութ՟յուն՟նե՟րի եւ ի՟րա՟կա՟նաց՟վող մի՟ջո՟ցա՟ռում՟նե՟րի ամ՟բող՟ջութ՟յունն է, ո՟րը նպա՟տա՟կաուղղ՟ված է  պահ՟պա՟նե՟լու ա՟վան՟դա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին տա՟րածք՟նե՟րում ստեղծ՟ված ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րը:

4) Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պաշտ՟պա՟նութ՟յուն` ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան կեն՟սու՟նա՟կութ՟յանն ուղղ՟ված մի՟ջոց՟ներ` նե՟րառ՟յալ այդ ժա՟ռան՟գութ՟յան ուսումնասիրումը, նույ՟նա՟կա՟նա՟ցու՟մը, փաս՟տաթղ՟թա՟վո՟րու՟մը, ներ՟կա՟յա՟ցու՟մը, կեն՟ցա՟ղա՟վար՟ման պայ՟ման՟նե՟րի ա՟պա՟հո՟վու՟մը, դրանց նկատմամբ հարգանքը, ի՟րա՟վա՟պաշտ՟պա՟նութ՟յու՟նը,  բա՟րե՟լա՟վու՟մը:

5) Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան զար՟գա՟ցում` ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան ար՟ժեք՟նե՟րի ստեղծման խթա՟նու՟մը, վե՟րա՟կանգ՟նու՟մը, տա՟րա՟ծու՟մը, ու՟սու՟ցու՟մը` գլխա՟վո՟րա՟պես պաշ՟տո՟նա՟կան եւ ոչ պաշ՟տո՟նա՟կան կրթութ՟յան մի՟ջո՟ցով եւ փո՟խան՟ցու՟մը հա՟ջորդ սե՟րունդ՟նե՟րին:

6) Մշա՟կու՟թա՟յին տա՟րածք՟ներ` այն տա՟րածք՟ները, որ՟տեղ ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան կրող՟նե՟րի կող՟մից ա՟վան՟դա՟բար ստեղծ՟վել եւ ստեղծ՟վում են ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟ներ:

7) Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան կրող՟ներ` այն ան՟հատ՟նե՟րն ու խմբե՟րը, ովքեր գիտակցված պաշտպանում եւ ստեղծում են ոչ նյութական մշակութային արժեքներ, նպաստում դրանց զարգացմանը, տարածմանն ու փոխանցմանը:

Հոդված 4. Սույն օրենքի գործողության ոլորտները

1. Սույն օրենքի գործողությունը տարածվում է հետեւյալ ոլորտներում`

1) Բանահյուսական ժառանգություն`

ա) բա՟նա՟վոր ա՟վան՟դութ՟յան բո՟լոր ձ՟եւե՟րը եւ տե՟սակ՟նե՟րը, նե՟րառ՟յալ լե՟զուն եւ բար՟բառ՟նե՟րը.

բ) ժո՟ղովր՟դա՟կան եր՟գա՟րվես՟տը իր բո՟լոր տե՟սակ՟նե՟րով:

2)  Կատարողական արվեստներ`

ա) ժո՟ղովր՟դա՟կան պա՟րա՟րվեստն իր տե՟սակ՟նե՟րով.

բ) գոր՟ծի՟քա՟յին ե՟րաժշ՟տութ՟յունն  իր տե՟սակ՟նե՟րով.

գ) ժողովրդական թատերախաղերը իրենց տե՟սակ՟նե՟րով:

3) Ազգագրական ժառանգություն`

ա) ժողովրդական  տո՟ներն ու ծե՟սե՟րը.

բ) ՟մար՟դու կյան՟քի շրջա՟փու՟լե՟րի (ծնունդ, հա՟սու՟նութ՟յուն, ա՟մուս՟նութ՟յուն, մահ) հետ կապ՟ված ժո՟ղովր՟դա՟կան սո՟վո՟րույթ՟նե՟րը.

գ) ման՟կան խնամ՟քի եւ դաս՟տիա՟րա՟կութ՟յան հետ կապ՟ված ժո՟ղովր՟դա՟կան լա՟վա՟գույն սո՟վո՟րույթ՟նե՟րը.

դ) հա՟սա՟րա՟կա՟կան, ազ՟գակ՟ցա՟կան, ըն՟տա՟նե՟կան հա՟րա՟բե՟րութ՟յուն՟նե՟րի հետ կապ՟ված լա՟վա՟գույն սո՟վո՟րույթ՟նե՟րը.

ե) ազ՟գա՟յին հա՟վա՟տա՟լիք՟ներն  ու սո՟վո՟րույթ՟նե՟րը.

զ) ժողովրդական կենցաղն իր դրսեւորման տարբեր ձեւերով.

է) տնտեսական կյանքը եւ  դրա հետ կապված հմտությունները.

ը) բնության վերաբերյալ պատկերացումները եւ  գիտելիքները.

թ) ազ՟գա՟յին խո՟հա՟նոցը.

ժ) ազգային խաղերը:

4) Ավանդական արհեստների հետ կապված փոխանցվող հմտություններ եւ գիտելիքներ`

ա)  ժողովրդական արհեստներ եւ դրանց հետ կապված հմտություններ.

բ) ժողովրդական տարազ.

գ) ժողովրդական ճարտարապետություն, բնակարան եւ կահկարասի:

Հոդված 5. Պետական քաղաքականության սկզբունքները

1. Պետական քաղաքականության սկզբունքներն են.

1) ազ՟գա՟յին ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան սահ՟մա՟նու՟մը որ՟պես մշա՟կու՟թա՟յին գոր՟ծու՟նեութ՟յան ռազ՟մա՟վա՟րա՟կան կարեւո՟րութ՟յան բնա՟գա՟վառ եւ պե՟տութ՟յան կող՟մից պահ՟պան՟վող  ու պաշտ՟պան՟վող ազ՟գա՟յին հարս՟տութ՟յուն.

2) ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան դե՟րի նշա՟նա՟կութ՟յու՟նը ազ՟գա՟յին ինք՟նութ՟յան ու դի՟մագ՟ծի պահ՟պա՟նութ՟յան եւ զար՟գաց՟ման` հա՟մա՟հայ՟կա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին դաշ՟տի ձ՟եւա՟վոր՟ման գոր՟ծում.

3) ոչ նյութական մշակութային ժառանգության դիտարկումը որպես ազգային մշակույթի զարգացման հիմքերից մեկը.

4) ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րին հա՟ղոր՟դակց՟վե՟լու եւ հա՟մա՟պա՟տաս՟խան ծա՟ռա՟յութ՟յուն՟նե՟րից օգտ՟վե՟լու մատ՟չե՟լիութ՟յու՟նը.

5) ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի ստեղծ՟ման գոր՟ծում մաս՟նակ՟ցութ՟յան ու գոր՟ծու՟նեութ՟յան ա՟զա՟տութ՟յու՟նը.

6) ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի զար՟գաց՟ման խրա՟խու՟սու՟մը եւ դրանց հան՟դեպ հար՟գան՟քի մթնո՟լոր՟տի ձ՟եւա՟վո՟րու՟մը.

7) ոչ նյու՟թա՟կան մշակութային ժա՟ռան՟գութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում մի՟ջազ՟գա՟յին փո՟խա՟նա՟կում՟նե՟րի ա՟պա՟հո՟վու՟մը եւ ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան հան՟րահռ՟չա՟կու՟մը, պահ՟պա՟նութ՟յու՟նը եւ պաշտ՟պա՟նութ՟յու՟նը ար՟տերկ՟րում:

Հոդված 6. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության օրենքի նպատակները

1. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության օրենքի նպատակներն են.

1) ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պաշտ՟պա՟նութ՟յու՟նը, պահպանությունը եւ զարգացումը.

2) ազ՟գա՟յին եւ հա՟մա՟մարդ՟կա՟յին ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան հան՟դեպ հա՟սա՟րա՟կութ՟յան հո՟գա՟ծութ՟յան եւ հար՟գան՟քի ձ՟եւա՟վո՟րու՟մը.

3) ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի մի՟ջա՟վայ՟րի եւ կի՟րառ՟ման ա՟պա՟հո՟վու՟մը.

4) ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան փո՟խան՟ցու՟մը սե՟րունդ՟նե՟րին.

5) մի՟ջազ՟գա՟յին հա՟մա՟գոր՟ծակ՟ցութ՟յան ա՟պա՟հո՟վու՟մը, Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան ին՟տեգ՟րու՟մը հա՟մա՟պա՟տաս՟խան մի՟ջազ՟գա՟յին կա՟ռույց՟նե՟րին, մի՟ջազ՟գա՟յին փոր՟ձի փո՟խա՟նակ՟ման եւ  տա՟րած՟ման խթա՟նու՟մը:

Հոդված 7. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության օրենքի խնդիրները

1. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության օրենքի խնդիրներն են.

1) ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պա՟նութ՟յու՟նը եւ նո՟րո՟վի վե՟րար՟տադըր՟ման գոր՟ծըն՟թա՟ցում հա՟սա՟րա՟կութ՟յան մաս՟նակ՟ցութ՟յան ա՟պա՟հո՟վու՟մը.

2) ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան ար՟ժեք՟նե՟րի ներդր՟ման, պահ՟պա՟նութ՟յան, պաշտ՟պա՟նութ՟յան եւ զար՟գաց՟ման ա՟պա՟հո՟վու՟մը.

3) ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին պահ՟պան՟վող ար՟ժեք՟նե՟րի ցան՟կի կազմ՟ման, դրանց կեն՟սու՟նա՟կութ՟յունն ա՟պա՟հո՟վող մի՟ջո՟ցա՟ռում՟նե՟րի ծրագ՟րա՟վոր՟ման, ներդր՟ման եւ պահ՟պա՟նութ՟յան  ա՟պա՟հո՟վու՟մը.

4) ան՟հա՟պաղ պաշտ՟պա՟նութ՟յան կա՟րիք ու՟նե՟ցող ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան ցու՟ցակ՟նե՟րի կազմման եւ  դրանցում ներառված ժառանգության պաշտ՟պա՟նութ՟յան ապահովումը.

5) ժա՟ման՟ա՟կա՟կից ար՟վես՟տում ՟ոչ՟ նյո՟՟ւ՟՟թակ՟ան մշակութայի՟ն ՟ժառանգության կիրառումը եւ փոխանցման ապահովումը կրթական ծրագրերով.

6)  ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում պե՟տա՟կան, տա՟րած՟քա՟յին եւ տե՟ղա՟կան ինք՟նա՟կա՟ռա՟վար՟ման մար՟մին՟նե՟րի ի՟րա՟վա՟սութ՟յուն՟նե՟րի, գոր՟ծա՟ռույթ՟նե՟րի սահ՟մա՟նու՟մը.

7) պե՟տա՟կան կա՟ռա՟վար՟ման եւ գի՟տակր՟թա՟կան կազ՟մա՟կեր՟պութ՟յուն՟նե՟րի միջեւ ոչ նյու՟թա՟կան մշակութային ժա՟ռան՟գութ՟յան շուրջ հա՟մա՟գոր՟ծակ՟ցութ՟յան, տե՟ղե՟կատ՟վութ՟յան փո՟խա՟նակ՟ման, հա՟մա՟տեղ ծրագ՟րե՟րի ի՟րա՟կա՟նաց՟ման մե՟խա՟նիզմ՟նե՟րի եւ ըն՟թա՟ցա՟կար՟գե՟րի սահ՟մա՟նու՟մը.

8) ոչ  նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում ի՟րա՟վա՟բա՟նա՟կան եւ ֆի՟զի՟կա՟կան (այդ թվում ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան կրող՟նե՟րի) ան՟ձանց պե՟տա՟կան ա՟ջակ՟ցութ՟յան տրա՟մադր՟ման ձ՟եւե՟րի եւ ըն՟թա՟ցա՟կար՟գե՟րի սահ՟մա՟նու՟մը.

9) մի՟ջազ՟գա՟յին հա՟մա՟գոր՟ծակ՟ցութ՟յան ուղ՟ղութ՟յուն՟նե՟րի եւ ըն՟թա՟ցա՟կար՟գե՟րի սահ՟մա՟նու՟մը:

ԳԼՈՒԽ 2.

ՈՉ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՈՒ ՏԵՂԱԿԱՆ ԻՆՔՆԱԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԻ ԻՐԱՎԱՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Հոդված 8. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության բնագավառում Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության իրավասությունները

1. Հայաստանի Հանրապետության Կառավարությունը.

1) իրականացնում է պե՟տա՟կան միաս՟նա՟կան քա՟ղա՟քա՟կա՟նութ՟յունը ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում.

2) Հաստատում է ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահ՟պա՟նութ՟յան, պաշտ՟պա՟նութ՟յան, տա՟րած՟ման եւ զար՟գաց՟ման տա՟րե՟կան ծրա՟գի՟րը.

3) հաս՟տա՟տում է ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի ցան՟կե՟րի եւ ան՟հա՟պաղ պաշտ՟պա՟նութ՟յան կա՟րիք ու՟նե՟ցող ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան ցու՟ցակ՟նե՟րի կազմ՟ման չա՟փո՟րո՟շիչ՟նե՟րը.

4) սահ՟մա՟նում է Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի ցան՟կը.

5)  սահ՟մա՟նում է ան՟հա՟պաղ պաշտ՟պա՟նութ՟յան կա՟րիք ու՟նե՟ցող ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան ցու՟ցակ՟նե՟րը.

6) սահմանում է Հայաստանի Հանրապետությունում մշակութային տարածքների ճանաչման չափորոշիչները, ինչպես նաեւ հաստատում մշակութային տարածքների ցանկը.

7) հաս՟տա՟տում է ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի նույ՟նա՟կա՟նաց՟ման, փաս՟տաթղ՟թա՟վոր՟ման, պահ՟պա՟նութ՟յան, տե՟ղե՟կատ՟վութ՟յան փո՟խա՟նակ՟ման կար՟գե՟րը.

8) ի՟րա՟կա՟նաց՟նում է օ՟րեն՟քով նա՟խա՟տես՟ված այլ լիա՟զո՟րութ՟յուն՟ներ։

Հոդված 9. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության բնագավառում կառավարության լիազորված պետական մարմնի իրավասությունները

 1. Լիազորված պետական մարմինը.

1) մշա՟կում է ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պա՟նութ՟յու՟նը, պաշտ՟պա՟նութ՟յու՟նը, տա՟րա՟ծումն ու զար՟գա՟ցումն ա՟պա՟հո՟վող գերատեսչական եւ օրենսդրական  ակ՟տե՟րի նա՟խագ՟ծեր.

2) Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության հաստատմանն է ներկայացնում ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահ՟պա՟նութ՟յան, պաշտ՟պա՟նութ՟յան, տա՟րած՟ման եւ զար՟գաց՟ման տա՟րե՟կան ծրա՟գի՟րը.

3) մի՟ջոց՟ներ է ձեռ՟նար՟կում` հայտ՟նա՟բե՟րե՟լու Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան եւ այլ պե՟տութ՟յուն՟նե՟րի տա՟րած՟քներում գտնվող ազ՟գա՟յին ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րը եւ կազ՟մում է այդ ար՟ժեք՟նե՟րի հաշ՟վառ՟ումն ու հրապարակումը.

4) Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան Կա՟ռա՟վա՟րութ՟յան հաս՟տատ՟մանն է ներ՟կա՟յաց՟նում ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի ցան՟կե՟րը եւ դրանց կազմ՟ման չա՟փո՟րո՟շիչ՟նե՟րը.

5) Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան Կա՟ռա՟վա՟րութ՟յան հաս՟տատ՟մանն է ներ՟կա՟յաց՟նում ան՟հա՟պաղ պաշտ՟պա՟նութ՟յան կա՟րիք ու՟նե՟ցող ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան ցու՟ցակ՟նե՟րը եւ դրանց կազմ՟ման չա՟փո՟րո՟շիչ՟նե՟րը.

6) Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան Կա՟ռա՟վա՟րութ՟յա՟ն հաստատմանն է ներկայացնում Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յու՟նում մշա՟կու՟թա՟յին տա՟րածք՟ ճա՟նաչ՟ելու չա՟փո՟րո՟շիչ՟նե՟րը, ինչ՟պես նաեւ  մշա՟կու՟թա՟յին տա՟րածք՟նե՟րի ցանկը.

7) ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում ստեղ՟ծում է պե՟տա՟կան տե՟ղե՟կատ՟վա՟կան միաս՟նա՟կան հա՟մա՟կարգ եւ ա՟պա՟հո՟վում դրա՟նից օգտ՟վե՟լու մատ՟չե՟լիութ՟յու՟նը.

8) ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում կազ՟մա՟կեր՟պում է աշ՟խա՟տող՟նե՟րի մաս՟նա՟գի՟տա՟կան պատ՟րաս՟տու՟մը, վե՟րա՟պատ՟րաս՟տու՟մը եւ վե՟րաո՟րա՟կա՟վո՟րու՟մը.

9) Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան օրենսդրությամբ եւ Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան մի՟ջազ՟գա՟յին պայ՟մա՟նագ՟րե՟րով նա՟խա՟տես՟ված կար՟գով մի՟ջոց՟ներ է ձեռ՟նար՟կում՝ վե՟րա՟կանգ՟նե՟լու   ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րը.

10) նպաս՟տում է մշա՟կու՟թա՟յին, գի՟տա՟կան եւ կրթա՟կան հաս՟տա՟տութ՟յուն՟նե՟րի (գի՟տա՟հե՟տա՟զո՟տա՟կան կենտ՟րոն՟ներ, թան՟գա՟րան՟ներ, գրա՟դա՟րան՟ներ, ար՟խիվ՟ներ, լա՟բո՟րա՟տո՟րիա՟ներ, ար՟հես՟տա՟նոց՟ներ եւ այլն) ստեղծ՟մանն ու զար՟գաց՟մա՟նը.

11) նպաս՟տում է ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան արժեքների ու՟սում՟նա՟սիր՟ման, հրա՟տա՟րակ՟ման եւ հան՟րահռ՟չակ՟ման գոր՟ծա՟ռույթ՟ներ ի՟րա՟գոր՟ծող գի՟տա՟կան եւ մշա՟կու՟թա՟յին կազ՟մա՟կեր՟պութ՟յուն՟նե՟րի, ար՟շա՟վախմ՟բե՟րի գոր՟ծու՟նեութ՟յա՟նը, ցու՟ցա՟բե՟րում պե՟տա՟կան ա՟ջակ՟ցութ՟յուն.

12)  նպաս՟տում է ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պա՟նութ՟յան եւ զար՟գաց՟ման բազ՟մաբ՟նույթ միջո՟ցա՟ռում՟նե՟րի`  գի՟տա՟ժո՟ղով՟նե՟րի, սե՟մի՟նար՟նե՟րի, հա՟մերգ՟ների, ցու՟ցա՟հան՟դես՟նե՟րի, ծի՟սա՟կար՟գե՟րի  եւ հան՟դի՟սութ՟յուն՟նե՟րի, ժողովրդական ավանդական  տո՟նե՟րի, ա՟մուս՟նութ՟յան, թաղ՟ման, ման՟կան խնամ՟քի, ե՟րե՟խա՟նե՟րի դաս՟տիա՟րա՟կութ՟յան, ազ՟գա՟յին խա՟ղե՟րի կազ՟մա՟կերպ՟մա՟նը, ինչ՟պես նաեւ հաս՟տա՟տում ժողովրդական ավանդական տո՟նե՟րի, ծե՟սե՟րի եւ ծի՟սա՟կա՟տա՟րութ՟յուն՟նե՟րի կազ՟մա՟կերպ՟ման ու անց՟կաց՟ման օ՟րի՟նա՟կե՟լի ձ՟եւե՟րը.

13) ըն՟դու՟նում է ո՟րո՟շում՟ներ բռնագ՟րավ՟ված ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րը Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան օ՟րենսդ՟րութ՟յամբ նա՟խա՟տես՟ված կար՟գով պե՟տա՟կան թան՟գա՟րան՟ներ, գրա՟դա՟րան՟ներ, ար՟խիվ՟ներ, գի՟տա՟կան կազ՟մա՟կեր՟պութ՟յուն՟ներ մշտա՟կան պահ՟պա՟նութ՟յան հանձ՟նե՟լու վե՟րա՟բեր՟յալ.

14) ա՟ռա՟ջար՟կութ՟յուն է ներ՟կա՟յաց՟նում ի՟րա՟վա՟բա՟նա՟կան եւ ֆի՟զի՟կա՟կան ան՟ձանց (համաձայնության դեպքում) սե՟փա՟կա՟նութ՟յու՟նը հա՟մար՟վող ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի՝ պե՟տութ՟յան կող՟մից գնման ի՟րա՟վուն՟քի վե՟րա՟բեր՟յալ.

15) կրթութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում լիա՟զոր՟ված պետական մարմ՟նի հետ հա՟մա՟տեղ բա՟նա՟վոր ար՟վես՟տի բնա՟գա՟վա՟ռում բարձ՟րա՟գույն եւ մի՟ջա՟նա՟կարգ մաս՟նա՟գի՟տա՟կան հաս՟տա՟տութ՟յուն՟նե՟րում իրականացնում է կրթական ծրագ՟րե՟ր.

16) կրթութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում լիա՟զոր՟ված պետական մարմ՟նի հետ հա՟մա՟տեղ հան՟րակըր՟թա՟կան ու՟սում՟նա՟կան հաս՟տա՟տութ՟յուն՟նե՟րում ապահովում է «Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յուն» ա՟ռար՟կա՟յի դա՟սա՟վան՟դումը.

17) ի՟րա՟կա՟նաց՟նում է օ՟րենսդ՟րութ՟յամբ նա՟խա՟տես՟ված այլ լիա՟զո՟րութ՟յուն՟ներ։

Հոդված 10. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության բնագավառում  պետական կառավարման տարածքային մարմինների (մարզպետներ եւ Երեւանի քաղաքապետ) իրավասությունները

1. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության բնագավառում  պետական կառավարման տարածքային մարմինները (մարզպետներ եւ Երեւանի քաղաքապետ).

1) ա՟պա՟հո՟վում են մար՟զի տա՟րած՟քում պե՟տա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին քա՟ղա՟քա՟կա՟նութ՟յան ի՟րա՟կա՟նա՟ցու՟մը ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան նկատ՟մամբ.

2) մար՟զի տա՟րած՟քում ա՟պա՟հո՟վում են վե՟րահս՟կո՟ղութ՟յուն ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան մա՟սին Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան օ՟րենսդ՟րութ՟յան պա՟հանջ՟նե՟րի կա՟տար՟ման նկատ՟մամբ.

3) օ՟րենսդ՟րութ՟յամբ ի՟րենց վե՟րա՟պահ՟ված ի՟րա՟վա՟սութ՟յան սահ՟ման՟նե՟րում կազ՟մա՟կեր՟պում են լիա՟զոր՟ված պետական մարմ՟նի հա՟մա՟պա՟տաս՟խան ծա՟ռա՟յութ՟յուն՟նե՟րի եւ ստո՟րա՟բա՟ժա՟նում՟նե՟րի ու տե՟ղա՟կան ինք՟նա՟կա՟ռա՟վար՟ման մար՟մին՟նե՟րի հա՟մա՟տեղ եւ հա՟մա՟ձայ՟նեց՟ված գոր՟ծու՟նեութ՟յուն ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում.

4) մի՟ջոց՟ներ են ձեռ՟նար՟կում մար՟զի տա՟րած՟քում ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պա՟նութ՟յան, պաշտ՟պա՟նութ՟յան եւ օ՟գտա՟գործ՟ման ուղ՟ղութ՟յամբ` դրանք հա՟մա՟ձայ՟նեց՟նե՟լով լիա՟զոր պե՟տա՟կան մարմ՟նի հետ.

5) առաջարկություններ է ներկայացնում լիազորված պետական մարմնին տեղական նշանակության ժողովրդական ավանդական տոների, դրանց ծեսերի ու արարողությունների կազմակերպման եւ ներդրման վերաբերյալ:

Հոդված 11. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության բնագավառում  տեղական ինքնակառավարման մարմինների իրավասությունը

1. Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում  տե՟ղա՟կան ինք՟նա՟կա՟ռա՟վար՟ման մար՟մին՟նե՟րը.

1) որ՟պես կա՟մա՟վոր լիա՟զո՟րութ՟յուն` ա՟ջակ՟ցում են հա՟մայնք՟ի տա՟րած՟քում գոր՟ծող ազ՟գագ՟րա՟կան խմբե՟րի եւ հա՟մույթ՟նե՟րի գո՟ծու՟նեութ՟յա՟նը, ազ՟գա՟յին ար՟հեստ՟նե՟րի, ժո՟ղովր՟դա՟կան ստեղ՟ծա՟գոր՟ծութ՟յան զար՟գաց՟մա՟նը.

2) որ՟պես կա՟մա՟վոր լիա՟զո՟րութ՟յուն` կազ՟մա՟կեր՟պում են տե՟ղա՟կան նշա՟նա՟կութ՟յան տո՟նե՟րի, ծե՟սե՟րի եւ ծի՟սա՟կա՟տա՟րութ՟յուն՟նե՟րի հետ կապ՟ված հա՟մայն՟քա՟յին մի՟ջո՟ցա՟ռում՟ներ, ուխ՟տագ՟նա՟ցութ՟յուն՟ներ.

3) որ՟պես կա՟մա՟վոր լիա՟զո՟րութ՟յուն` նպաս՟տում են հար՟սա՟նի՟քի, թաղ՟ման ժո՟ղովր՟դա՟կան սո՟վո՟րութ՟յուն՟նե՟րի հի՟ման վրա ձ՟եւա՟վոր՟ված մո՟դել՟նե՟րի ներդր՟մա՟նը, բնութ՟յան պահ՟պա՟նութ՟յան ժո՟ղովր՟դա՟կան սո՟վո՟րույթների կի՟րառ՟մա՟նը.

4) ա՟պա՟հո՟վում են տե՟ղե՟կատ՟վութ՟յուն հա՟մայն՟քի տա՟րած՟քում բնակ՟վող ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կութա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան կրող՟նե՟րի մա՟սին.

5) ի՟րա՟կա՟նաց՟նում են օ՟րեն՟քով սահ՟ման՟ված այլ լիա՟զո՟րութ՟յուն՟ներ:

ԳԼՈՒԽ 3.

ՊԵՏԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄԸ, ՈՉ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՕԲՅԵԿՏՆԵՐԸ ԵՎ ՍՈՒԲՅԵԿՏՆԵՐԸ

Հոդված 12. Պետական մշակութային քաղաքականության կազմակերպումը ոչ նյութական մշակութային ժառանգության բնագավառում

1. Պե՟տա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին քա՟ղա՟քա՟կա՟նութ՟յու՟նը ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում կազ՟մա՟կերպ՟վում է մշա՟կու՟թա՟յին, գի՟տա՟կան, հա՟սա՟րա՟կա՟կան կազ՟մա՟կեր՟պութ՟յուն՟նե՟րի հայ՟տե՟րի եւ ծրագ՟րա՟յին ա՟ռա՟ջարկ՟նե՟րի հի՟ման վրա, մշա՟կույ՟թի պահ՟պան՟ման, տա՟րած՟ման եւ զար՟գաց՟ման պե՟տա՟կան (տա՟րե՟կան, ե՟ռամ՟յա եւ հե՟ռան՟կա՟րա՟յին) ծրագ՟րե՟րով:

2. Ել՟նե՟լով ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան ուղ՟ղութ՟յուն՟նե՟րի ա՟ռանձ՟նա՟հատ՟կութ՟յուն՟նե՟րից` կա՟րող են նա՟խա՟տես՟վել դրա՟մաշ՟նոր՟հա՟յին ծրագ՟րեր:

3. Դրա՟մաշ՟նոր՟հա՟յին ծրագ՟րե՟րի ի՟րա՟կա՟նաց՟ման հա՟մար հայ՟տեր եւ ծրագ՟րա՟յին ա՟ռա՟ջարկ՟ներ կա՟րող են ներ՟կա՟յաց՟նել ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում գոր՟ծող մշա՟կու՟թա՟յին, գի՟տա՟կան, կրթա՟կան, պե՟տա՟կան ոչ առեւտրա՟յին եւ հա՟սա՟րա՟կա՟կան կազ՟մա՟կեր՟պութ՟յուն՟նե՟րը, ինչ՟պես նաեւ ի՟րա՟վա՟բա՟նա՟կան այլ ան՟ձինք, ո՟րոնք ի՟րենց կա՟նո՟նադ՟րութ՟յամբ սահ՟ման՟ված կար՟գով ի՟րա՟կա՟նաց՟նում են մշա՟կու՟թա՟յին գոր՟ծու՟նեութ՟յուն:

Հոդված 13.  Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության բնագավառի օբյեկտները

Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության բնագավառի օբյեկտներն են.

 Հայաստանի Հանրապետության տարածքում եւ արտերկրում գտնվող ոչ նյութական մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րը, դրանց շրջա՟պա՟տող մի՟ջա՟վայ՟րը՝ նե՟րառ՟յալ պատ՟մամ՟շա՟կու՟թա՟յին տարածքը, բնա՟կան կամ ար՟հես՟տա՟կան լանդ՟շաֆ՟տը:

Հոդված 14. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության բնագավառի սուբյեկտները

Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության բնագավառի սուբյեկտներն են.

1) Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յունը.

2) պե՟տա՟կան կա՟ռա՟վար՟ման հան՟րա՟պե՟տա՟կան, տա՟րած՟քա՟յին եւ տե՟ղա՟կան ինք՟նա՟կա՟ռա՟վար՟ման մար՟մին՟նե՟րը.

3) մշա՟կու՟թա՟յին, գի՟տա՟կան, կրթա՟կան հաս՟տա՟տութ՟յուն՟նե՟րը, թան՟գա՟րան՟նե՟րը, գրա՟դա՟րան՟նե՟րը, ար՟խիվ՟նե՟րը.

4) ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի հաշ՟վառ՟ման, պահ՟պան՟ման, ո՟ւու՟սում՟նա՟սիր՟ման, հան՟րահռ՟չակ՟ման, վա՟վե՟րաց՟ման, վե՟րա՟կանգն՟ման եւ օգ՟տա՟գործ՟ման հետ առնչ՟վող ի՟րա՟վա՟բա՟նա՟կան ու ֆի՟զի՟կա՟կան ան՟ձինք.

5) ոչ  նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան կրող՟նե՟րը:

ԳԼՈՒԽ 4.

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ԲՆԱԿՎ ԱԶԳԱՅԻՆ ՓՈՔՐԱՄԱՍՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՈՉ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀՊԱՆՈՒՄԸ, ՏԱՐԱԾՈՒՄԸ ԵՎ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄԸ

Հոդված 15. Հայաստանի Հանրապետությունում բնակվող ազգային փոքրամասնությունների ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանումը, տարածումը եւ զարգացումը

Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յու՟նում բնակ՟վող ազ՟գա՟յին փոք՟րա՟մաս՟նութ՟յուն՟նե՟րի ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պա՟նու՟մը, տա՟րա՟ծու՟մը եւ զար՟գա՟ցու՟մը ի՟րա՟կա՟նաց՟վում է «Մշա՟կու՟թա՟յին օ՟րենսդ՟րութ՟յան հի՟մունք՟նե՟րի մա՟սին» Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան օ՟րեն՟քի 8-րդ ՟հոդ՟վա՟ծին հա՟մա՟պա՟տաս՟խան:

ԳԼՈՒԽ 5.

ՈՉ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՓՈԽԱՆԱԿՈՒՄՆԵՐԸ ՕՏԱՐԵՐԿՐՅԱ ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԻՐԱՎԱԲԱՆԱԿԱՆ ԵՎ ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ԱՆՁԱՆՑ ՀԵՏ

Հոդ՟ված 16. Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան մի՟ջազ՟գա՟յին հա՟մա՟գոր՟ծակ՟ցութ՟յու՟նը

1. Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում հա՟մա՟գոր՟ծակ՟ցութ՟յան ուղ՟ղութ՟յուն՟նե՟րը սահ՟ման՟վում են Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան միջ՟պե՟տա՟կան պայ՟մա՟նագ՟րե՟րով, Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան կող՟մից վա՟վե՟րաց՟ված մի՟ջազ՟գա՟յին կոն՟վեն՟ցիա՟նե՟րով, ինչ՟պես նաեւ մշա՟կույ՟թի պահ՟պան՟ման, տա՟րած՟ման եւ զար՟գաց՟ման պե՟տա՟կան ծրագ՟րե՟րով:

2. Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան բնա՟գա՟վա՟ռում Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան մի՟ջազ՟գա՟յին հա՟մա՟գոր՟ծակ՟ցութ՟յու՟նը ի՟րա՟կա՟նաց՟վում է Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան օ՟րենսդ՟րութ՟յա՟նը եւ Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան մի՟ջազ՟գա՟յին պայ՟մա՟նագ՟րե՟րին հա՟մա՟պա՟տաս՟խան:

3. Մշա՟կու՟թա՟յին, գի՟տակր՟թա՟կան, հա՟սա՟րա՟կա՟կան կազ՟մա՟կեր՟պութ՟յուն՟նե՟րը ի՟րա՟վունք ու՟նեն հա՟մա՟գոր՟ծակ՟ցել օ՟տա՟րեկր՟յա հա՟ման՟ման կազ՟մա՟կեր՟պութ՟յուն՟նե՟րի հետ` Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան օ՟րենսդ՟րութ՟յա՟նը եւ Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան մի՟ջազ՟գա՟յին պայ՟մա՟նագ՟րե՟րին հա՟մա՟պա՟տաս՟խան:

Հոդված 17. Ոչ նյութական մշակութային արժեքների արտահանումը եւ ներմուծումը

Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի ար՟տա՟հա՟նու՟մը եւ ներ՟մու՟ծու՟մը կար՟գա՟վոր՟վում է «Մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի ար՟տա՟հան՟ման եւ ներ՟մուծ՟ման մա՟սին» Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան օ՟րեն՟քով:

Հոդված 18. Հայկական ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պաշտպանությունը օտարերկրյա պետություններում

1. Հայ՟կա՟կան ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պաշտ՟պա՟նութ՟յու՟նը օ՟տա՟րերկր՟յա պե՟տութ՟յուն՟նե՟րում ի՟րա՟կա՟նաց՟վում է Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան միջ՟պե՟տա՟կան պայ՟մա՟նա՟գրե՟րին հա՟մա՟պա՟տաս՟խան` այդ երկ՟րի օ՟րենսդ՟րութ՟յան, մի՟ջազ՟գա՟յին ի՟րա՟վուն՟քի սկզբունք՟նե՟րի եւ նոր՟մե՟րի շրջա՟նակ՟նե՟րում:

2. Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յու՟նը (այլ պե՟տութ՟յուն՟նե՟րի եւ Սփյուռ՟քի հետ հա՟մա՟տեղ) ա՟ջակ՟ցում է օ՟տա՟րերկր՟յա պե՟տութ՟յուն՟նե՟րում հայ՟կա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին կենտ՟րոն՟նե՟րին եւ կազ՟մա՟կեր՟պութ՟յուն՟նե՟րին ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պաշտ՟պա՟նութ՟յան գոր՟ծում, կազ՟մա՟կեր՟պում է հայ՟կա՟կան ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի հայտ՟նա՟բե՟րու՟մը, ու՟սում՟նա՟սի՟րու՟մը, հաշ՟վա՟ռու՟մը, վե՟րա՟կանգ՟նու՟մը եւ հան՟րահռ՟չա՟կու՟մը, ինչ՟պես նաեւ կի՟րա՟ռու՟մը:

ԳԼՈՒԽ 6.

ՈՉ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌԻ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՈՒՄԸ

Հոդված 19. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության բնակավառի ֆինանսավորումը

1. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության բնագավառը ֆինանսավորվում է.

1) պե՟տա՟կան եւ հա՟մայն՟քա՟յին բյու՟ջե՟նե՟րի մի՟ջոց՟նե՟րով.

2) մշա՟կու՟թա՟յին, հա՟սա՟րա՟կա՟կան եւ այլ կազ՟մա՟կեր՟պութ՟յուն՟նե՟րի ու հիմ՟նադ՟րամ՟նե՟րի մի՟ջոց՟նե՟րով.

3) օ՟րեն՟քով չար՟գել՟վող այլ մի՟ջոց՟նե՟րով:

2. Պե՟տա՟կան բյու՟ջեից կա՟րող են ֆի՟նան՟սա՟վոր՟վել նաեւ Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան տա՟րած՟քից դուրս գտնվող հայ՟կա՟կան ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի գի՟տա՟կան հաշ՟վառ՟մանը, ու՟սում՟նա՟սիր՟մանը եւ դրանց պահ՟պա՟նութ՟յա՟նը նպաս՟տող այլ աշ՟խա՟տանք՟ներ:

ԳԼՈՒԽ 7.

ԵԶՐԱՓԱԿԻՉ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

Հոդված 20. Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության մասին օրենքի խախտման համար պատասխանատվությունը

Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան մա՟սին օ՟րեն՟քի պա՟հանջ՟նե՟րը խախ՟տող՟նե՟րը կրում են պա՟տաս՟խա՟նատ՟վութ՟յուն ՀՀ՟ օրենքով սահ՟ման՟ված կար՟գով։

Հոդված 21. Օրենքի ուժի մեջ մտնելը

Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրա՟պա՟րակ՟մա՟նը հա՟ջոր՟դող տաս՟նե՟րորդ օր՟վա՟նից։

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

«Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի նախագծի ընդունման

2006 թ. մարտի 20-ին ՀՀ՟ Ազ՟գա՟յին ժո՟ղո՟վը   վա՟վե՟րաց՟րել է  2003 թ. հոկ՟տեմ՟բե՟րի 17-ին Փա՟րի՟զում ստո՟րագր՟ված ՅՈՒ՟ՆԵՍ՟ԿՕ-ի «Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պաշտ՟պա՟նութ՟յան մա՟սին» կոն՟վեն՟ցիան: Վե՟րոնշ՟յալ կոն՟վեն՟ցիաով նա՟խա՟տես՟վում է, որ մաս՟նա՟կից պե՟տութ՟յուն՟նե՟րը պետք է անհ՟րա՟ժեշտ քայ՟լեր ձեռ՟նար՟կեն ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պա՟նութ՟յան ուղ՟ղութ՟յամբ, այդ թվում նաեւ ըն՟դու՟նեն անհ՟րա՟ժեշտ ի՟րա՟վա՟կան ակ՟տեր:

2006 թ. նո՟յեմ՟բե՟րի 23-ի N 46 ար՟ձա՟նագ՟րա՟յին ո՟րոշ՟մամբ ՀՀ ՟Կա՟ռա՟վա՟րութ՟յան կող՟մից հա՟վա՟նութ՟յան ար՟ժա՟նա՟ցավ «Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պա՟նութ՟յան, դրա կեն՟սու՟նա՟կութ՟յան պաշտ՟պա՟նութ՟յան հա՟յե՟ցա՟կար՟գը»: Վե՟րոնշ՟յալ հա՟յե՟ցա՟կար՟գում ամ՟րագր՟ված դրույթ՟նե՟րի գործ՟նա՟կա՟նում ի՟րա՟կա՟նաց՟նե՟լու նպա՟տա՟կով ՀՀ մ՟շա՟կույ՟թի նա՟խա՟րա՟րութ՟յան կող՟մից մշակ՟վեց եւ ՀՀ ՟Կա՟ռա՟վա՟րութ՟յան 2007 թ. մա՟յի՟սի 3-ի N 17 ար՟ձա՟նագ՟րա՟յին ո՟րոշ՟մամբ հա՟վա՟նութ՟յան ար՟ժա՟նա՟ցավ «Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պա՟նութ՟յան, դրա կեն՟սու՟նա՟կութ՟յան պաշտ՟պա՟նութ՟յան հա՟յե՟ցա՟կար՟գից բխող մի՟ջո՟ցա՟ռում՟նե՟րի ցան՟կը»: Վե՟րոնշ՟յալ ար՟ձա՟նագ՟րա՟յին ո՟րոշ՟ման հա՟վել՟վա՟ծի 1-ին կե՟տով նա՟խա՟տես՟վում է «Ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան մա՟սին» ՀՀ՟ օ՟րեն՟քի նա՟խագ՟ծի մշա՟կում եւ մինչեւ 2007 թ. նո՟յեմ՟բե՟րի 3-րդ ՟տաս՟նօր՟յա՟կը ՀՀ ՟Կա՟ռա՟վա՟րութ՟յան հաս՟տատ՟մա՟նը ներ՟կա՟յա՟ցում» մի՟ջո՟ցա՟ռու՟մը: Վե՟րոնշ՟յա՟լը ամ՟րագր՟ված է նաեւ «ՀՀ ՟Կա՟ռա՟վա՟րութ՟յան 2007 թ. գոր՟ծու՟նեութ՟յան մի՟ջո՟ցա՟ռում՟նե՟րի ծրա՟գի՟րը եւ գե՟րա՟կա խնդիր՟նե՟րը հաս՟տա՟տե՟լու մա՟սին» ՀՀ ՟Կա՟ռա՟վա՟րութ՟յան նո՟յեմ՟բե՟րի 23-ի N 1800-Ն՟ ո՟րոշ՟ման 1-ին հա՟վել՟վա՟ծի 207-րդ ՟կե՟տում:

Օ՟րեն՟քը կար՟գա՟վո՟րե՟լու է ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պա՟նութ՟յան գոր՟ծըն՟թաց՟նե՟րի ըն՟թաց՟քում ծա՟գող ի՟րա՟վա՟հա՟րա՟բե՟րութ՟յուն՟նե՟րը, նե՟րառ՟յալ՝ ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟նե՟րի նույ՟նա՟կա՟նաց՟ման, փաս՟տաթղ՟թա՟վոր՟ման, հե՟տա՟զոտ՟ման, կի՟րառ՟ման, վե՟րա՟կանգն՟ման, այդ ար՟ժեք՟նե՟րի նկատ՟մամբ սե՟փա՟կա՟նութ՟յան ի՟րա՟վուն՟քի պաշտ՟պա՟նութ՟յու՟նը, Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պան՟ման, մի՟ջազ՟գա՟յին մշա՟կու՟թա՟յին հա՟մա՟գոր՟ծակ՟ցութ՟յան, Հա՟յաս՟տա՟նի Հան՟րա՟պե՟տութ՟յան եւ այլ պե՟տութ՟յուն՟նե՟րի ժո՟ղո՟վուրդ՟նե՟րի մշա՟կու՟թա՟յին հա՟ղոր՟դակց՟ման խնդիր՟նե՟րը, սահ՟մա՟նում է այդ ո՟լոր՟տում ֆի՟զի՟կա՟կան ու ի՟րա՟վա՟բա՟նա՟կան ան՟ձանց ի՟րա՟վունք՟ներն ու պար՟տա՟կա՟նութ՟յուն՟նե՟րը, ինչ՟պես նաեւ պե՟տա՟կան մար՟մին՟նե՟րի ի՟րա՟վա՟սութ՟յուն՟նե՟րը։

Օ՟րեն՟քի նա՟խագ՟ծի  ըն՟դու՟նու՟մը հնա՟րա՟վո՟րութ՟յուն  կստեղ՟ծի պահ՟պա՟նել, մո՟ռա՟ցութ՟յու՟նից փրկել  ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յու՟նը եւ ա՟պա՟հո՟վել նրա կեն՟սու՟նա՟կութ՟յու՟նը, կնպաս՟տի ինչ՟պես մեր ժո՟ղովր՟դի ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ժա՟ռան՟գութ՟յան հար՟ցե՟րով զբաղ՟վող մշա՟կու՟թա՟յին, գի՟տա՟կան հիմ՟նարկ՟նե՟րի, կազ՟մա՟կեր՟պութ՟յուն՟նե՟րի, ու՟սում՟նա՟կան հաս՟տա՟տութ՟յուն՟նե՟րի, ան՟հատ հե՟տա՟զո՟տող՟նե՟րի կող՟մից կա՟տար՟վող ու՟սում՟նա՟սի՟րութ՟յուն՟նե՟րի ու աշ՟խա՟տանք՟նե՟րի արդ՟յու՟նա՟վե՟տութ՟յան բարձ՟րաց՟մա՟նը, ազ՟գա՟յին փոք՟րա՟մաս՟նութ՟յուն՟նե՟րի ժո՟ղովր՟դա՟կան ա՟վան՟դույթ՟նե՟րի  պահ՟պան՟մա՟նը եւ ու՟սում՟նա՟սիր՟մա՟նը, նրանց մշա՟կույ՟թի  զար՟գաց՟մա՟նը, այն՟պես էլ կաշ՟խու՟ժաց՟նի տա՟րա՟ծաշր՟ջա՟նա՟յին եւ մի՟ջազ՟գա՟յին հա՟մա՟պա՟տաս՟խան կա՟ռույց՟նե՟րի հետ հա՟մա՟գոր՟ծակ՟ցութ՟յու՟նը՝ ա՟պա՟հո՟վե՟լով ոչ նյու՟թա՟կան մշա՟կու՟թա՟յին ար՟ժեք՟ներ ստեղ՟ծող, պահ՟պա՟նող եւ փո՟խան՟ցող հա՟մայնք՟նե՟րի, խմբե՟րի հնա՟րա՟վո՟րինս լայն մաս՟նակ՟ցութ՟յունն այդ  ժա՟ռան՟գութ՟յան պահ՟պա՟նութ՟յան, զար՟գաց՟ման եւ տա՟րած՟ման գոր՟ծին: