Armenian ARMSCII Armenian
ՆԱԽԱԳԻԾ
Կ-1082-01.02.2007-ՖՎ-010/0

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՕՐԵՆՔԸ

«ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՄՐՑԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

ՀՈԴՎԱԾ 1. «Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի (6 նոյեմբերի 2000 թվականի, ՀՕ-112, այսուհետ` Օրենք) 1-ին հոդվածի «խրախուսել» բառից հետո լրացնել «ազատ» բառը:

ՀՈԴՎԱԾ 2. Օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին եւ 2-րդ մասերը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«1. Սույն օրենքը տարածվում է տնտեսվարող սուբյեկտների, ինչպես նաեւ պե՟տական եւ տեղական ինքնակառավարման մարմինների, ինչպես նաեւ դրանց պաշտոնատար անձանց այն նպատակաուղղված գործողությունների կամ վարքագծի վրա, որոնք հանգեցնում են կամ կարող են հանգեցնել տնտեսական մրցակցության սահմանա՟փակմանը, կանխմանը, արգելմանը կամ անբարեխիղճ մրցակցության գործողության, բացառությամբ օրենքով նախատեսված դեպքերի կամ վնասել սպառողների շահերը:

2. Սույն օրենքը չի տարածվում մտավոր սեփականության իրավունքներին առնչվող հարաբերությունների վրա, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ այդ իրա՟վունք՟ներն օգտագործվում են մրցակցության կանխման, սահմանափակման կամ արգելման նպատակով:»:

ՀՈԴՎԱԾ 3. Օրենքի 4-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«ՀՈԴՎԱԾ 4. ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

1. Սույն օրենքում օգտագործվող հիմնական հասկացություններն են՝

տնտեսական մրցակցություն կամ մրցակցություն՝ ապրանքների իրացման կամ ձեռքբերման առավել նպաս՟տա՟վոր պայմանների ապահովմանն ուղղված տնտեսական գործունեություն, որի ար՟դյուն՟քում օբյեկտիվորեն սահմանափակվում են տվյալ ապրանքային շուկայում ապ՟րանք՟ների շրջանառության ընդհանուր պայմանների վրա մրցակիցներից յուրաքան՟չյուրի միա՟կող՟մանի ազդելու հնարավորությունները.

ապրանք՝ քաղաքացիական իրավունքի օբյեկտ, այդ թվում` գույք, աշխատանք, ծառայություն (ներառյալ` ֆինանսական), որը նախատեսված է իրացման համար.

փոխադարձ փոխարինելի ապրանքներ՝ ապրանքներ, որոնք կարող են հա՟մե՟մատվել ըստ իրենց գործածության նշանակության, կիրառման, որակական, տեխնիկական, գնային կամ այլ հատկանիշներով այնպես, որ ձեռքբերողը փոխարինում է կամ պատրաստ է փոխարինելու դրանք մեկը մյուսով.

ապրանքային շուկա` որոշակի տարածքում ապ՟րանքի եւ դրա փոխադարձ փոխարինելի ապրանքների շրջանառության ոլորտ, որի սահմանները որոշվում են գնորդի կողմից համապատասխան տարածքում ապրանքի ձեռքբերման տնտեսական հնարավորություններով եւ նպատակահարմարությամբ: Ապրանքային շուկան բնութագրվում է ապրանքատեսակային ու աշխարհագրական սահմաններով, սուբյեկտների կազմով եւ ծավալով.

ապրանքային շուկայի ապրանքատեսակային սահման` տվյալ ապրանքի եւ դրա փոխադարձ փոխարինելի ապրանքների ամբողջություն.

ապրանքային շուկայի աշխարհագրական սահման` որոշակի աշխարհագրական տարածք (այդ թվում` ճանապարհ, երթուղի` օդային, ջրային եւ ցամաքային եւ այլն), որի շրջանակներում գնորդի համար տնտեսապես հնարավոր ու նպատակահարմար է ձեռք բերել տվյալ ապրանքը եւ դրա փոխադարձ փոխարինելի ապրանքները եւ առկա չէ այդ հնարավորությունն ու նպատակահարմարությունը տվյալ տարածքից դուրս: Ապրանքային շուկայի աշխարհագրական սահմանը կարող է ներառել Հայաստանի Հանրապետության ամբողջ տարածքը կամ դրա մի մասը կամ Հայաստանի Հանրապետության (կամ դրա մի մասի) եւ այլ պետության (կամ դրա մի մասի) տարածքը.

ապրանքային շուկայի սուբյեկտներ` տվյալ ապրանքի եւ դրա փոխադարձ փոխարինելի ապրանքների իրացնողը (վաճառողը, մատակարարը, օտարողը, մատուցողը, կատարողը) եւ ձեռքբերողը (գնորդը, ստացողը, ընդունողը, սպառողը).

ապրանքային շուկայի ծավալ` ապրանքային շուկայի աշխարհագրական սահմանում տվյալ ապրանքի եւ դրա փոխադարձ փոխարինելի ապրանքների իրացման կամ ձեռքբերման ընդհանուր ծավալը` բնեղեն եւ (կամ) արժեքային արտահայտությամբ.

իրացում` վաճառք, մատակարարում, օտարում, մատուցում, կատարում.

ձեռքբերում` գնում, ստացում, ընդունում.

տնտեսվարող սուբյեկտ՝ ֆիզիկական անձ (այդ թվում` անհատ ձեռնարկատեր), իրավաբանական անձ, այլ կազմակեր՟պու՟թյուն, դրա ներկայացուցիչ, ներկայացուցչություն կամ մասնաճյուղ, անձանց խումբ.

անձանց խումբ՝ իրավաբանական եւ (կամ) ֆիզիկական այնպիսի անձանց խումբ, որոնց նկատմամբ բավարարվում է հետեւյալ պայմաններից առնվազն մեկը՝

- անձը կամ մի քանի անձինք պայմանագրի (համաձայնեցված գործողություն՟նե՟րի) արդյունքում օրենսդրությամբ սահմանված կարգով իրավունք ունեն ուղղակի կամ աննուղղակի կերպով տնօրինել (այդ թվում՝ առուվաճառքի, լիազորագրային կա՟ռա՟վարման, համատեղ գործունեության պայմանագրերի, հանձնարարականի կամ այլ գործարքների միջոցով) կազմակերպության կանոնադրական կապիտալի կամ փայաբաժնի կեսից ավելին,

- անձը կամ մի քանի անձինք պայմանագրի հիման վրա կամ այլ ձեւով հնարա՟վո՟րություն են ստանում կանխորոշել այլ անձի կամ անձանց կողմից ընդունվող որո՟շումները (այդ թվում՝ ձեռնարկատիրական գործունեություն իրականացնելու պայ՟ման՟ները) կամ իրականացնել կազմակերպության գործադիր մարմնի իրավասությունները,

- անձն իրավունք ունի նշանակել կազմակերպության միանձնյա գործադիր մարմին եւ (կամ) կոլեկտիվ գործադիր մարմնի կազմի կեսից ավելին, եւ (կամ) նրա առաջարկությամբ ընտրվել է կազմակերպության կառավարման մարմնի կազմի կեսից ավելին,

- ֆիզիկական անձն իրականացնում է կազմակերպության գործադիր մարմնի իրավասությունները,

- նույն կազմակերպության առաջարկությամբ ընտրված նույն ֆիզիկական անձինք, նրանց ամուսինները, ծնողները, երեխաները, եղբայրները, քույրերը եւ (կամ) այլ անձինք կազմում են երկու կամ ավելի կազմակերպությունների կառավարման մարմինների կազմի կեսից ավելին կամ նույն կազմակերպությունների առաջարկությամբ ընտրված են մեկից ավելի կազմակերպությունների կառավարման մարմինների կազմի կեսից ավելին,

- նույն ֆիզիկական անձինք, նրանց ամուսինները, ծնողները, երեխաները, եղ՟բայր՟ները, քույրերը եւ (կամ) կազմակերպությունների իրավունք են ստանում տնօ՟րի՟նել մեկից ավելի կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալի կամ փա՟յաբաժնի կեսից ավելին,

- ֆիզիկական անձը (անձինք) եւ (կամ) կազմակերպությունը (կազմակերպությունները) ինքնուրույն կամ իրենց ներկայացուցիչների միջոցով տնօրինում են մեկ կազմակերպության կանոնադրական կապիտալի կամ փայաբաժնի կեսից ավելին, եւ միաժա՟մա՟նակ նույն ֆիզիկական անձինք, նրանց ամուսինները, ծնողները, երեխաները, եղ՟բայրները, քույրերը կամ նույն կազմակերպության կողմից առաջարկված ան՟ձինք կազմում են կազմակերպության կառավարման մարմնի կազմի կեսից ավելին,

- ֆիզիկական անձինք ամուսիններ են, ծնողներ, երեխաներ, եղբայրներ կամ քույ՟՟րեր.

վարչական (իրավական) ակտի կամ այլ փաստաթղթի (այսուհետ սույն պարբերությունում` թղթակցություն) հանձնում` թղթակցությունը հասցեատիրոջ գտնվելու բնակվելու կամ գործունեության վայրով կամ փոստային հասցեով կամ նրա նշած այլ հասցեով պատվիրված նամակով ուղարկելը կամ առձեռն հանձնելը կամ հաղորդագրության ձեւակերպումն ապահովող կապի այլ միջոցների օգտագործմամբ ուղարկելը կամ պատշաճ այլ ձեւով հանձնելը: Սույն պարբերությունում նշված վայրով (հասցեով) ուղարկված (հանձնված) թղթակցությունը համարվում է հասցեատիրոջը պատշաճ հանձնված, անկախ այն հանգամանքից, թե ում է այն տրամադրվել: Ոչ ճիշտ տրամադրված թղթակցության (այն է` պատճառված վնասի հատուցման) համար հասցեատիրոջ առջեւ պատասխանատվություն է կրում փոստային կապի ծառայություն մատուցող կազմակերպությունը.

ակտիվի արժեք` հաշվապահական հաշվառման ստանդարտների համաձայն ակտիվի հաշվարկվող արժեք.

փայաբաժին՝ իրավաբանական անձի կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալում մասնակցության իրավունք տվող արժեթուղթ:

2. Սույն հոդվածով սահմանված հասկացությունները կիրառվում են միայն սույն օրենքի եւ դրա հիման վրա ընդուված այլ իրավական ակտերի իմաստով:

3. Սույն օրենքում նշված մյուս հասկացությունները կիրառվում են Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքով, այլ օրենքներով եւ այլ իրավական ակտերով սահմանված իմաստով:»:

ՀՈԴՎԱԾ 4. Օրենքի 2-4-րդ գլուխները շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«ԳԼՈՒԽ 2.

ՀԱԿԱՄՐՑԱԿՑԱՅԻՆ ՀԱՄԱՁԱՅՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

ՀՈԴՎԱԾ 5. ՀԱԿԱՄՐՑԱԿՑԱՅԻՆ ՀԱՄԱՁԱՅՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ, ԴՐԱՆՑ ԱՐԳԵԼՈՒՄԸ

1. Սույն օրենքի իմաստով հակամրցակցային համաձայնություններ են համար՟վում տնտեսվարող սուբյեկտների միջեւ կնքված այն գործարքները, նրանց համաձայնությունները, ուղղակի կամ անուղղակի համաձայնեցված գործողությունները կամ վարքագիծը, տնտեսվարող սուբյեկտների միավորումների կողմից ընդունված որոշումները

(այսուհետ՝ համաձայնու՟թյուններ), որոնք ուղղակի կամ անուղղակի հանգեցնում են կամ կարող են հանգեցնել որեւէ ապրանքային շուկայում մրցակցության սահմանափակմանը, կանխ՟մանը կամ արգելմանը:

2. Հակամրցակցային են համարվում այն համաձայնությունները, որոնք վերաբերում են`

ա) իրացման կամ ձեռքբերման խտրական (տարբերակված) գների սահմանմանը.

բ) ապրանքի գնի չհիմնավորված բարձրացմանը, իջեցմանը կամ պահպանմանը:

Սույն ենթակետի  իմաստով գնի չհիմնավորված բարձրացում է համարվում երկու կամ ավելի տնտեսվարող սուբյետների կողմից որոշակի ժամանակահատվածում ապրանքի եւ (կամ) դրա փոխադարձ փոխարինելի ապրանքների գնի բարձրացումը:

Սույն ենթակետի  իմաստով գնի չհիմնավորված իջեցում է համարվում երկու կամ ավելի տնտեսվարող սուբյեկտների կողմից որոշակի ժամանակահատվածում ապրանքի եւ (կամ) դրա փոխադարձ փոխարինելի ապրանքների գնի իջեցումը:

Սույն ենթակետի իմաստով գնի չհիմնավորված պահպանում է համարվում երկու կամ ավելի տնտեսվարող սուբյեկտների կողմից որոշակի ժամանակահատվածում ապրանքի եւ (կամ) դրա փոխադարձ փոխարինելի ապրանքների գնի պահպանումը (ներառյալ այդ գնի` հինգ տոկոս փոփոխությունը), այն դեպքում, երբ որոշակի տնտեսական պայմանների (գործոնների) ի հայտ գալը կարող էր հանգեցնել կամ պետք է հանգեցներ ավելի ցածր կամ ավելի բարձր գնի սահմանման.

գ) շուկայի բաժանմանը տարածքային սկզբունքով, ըստ իրացման կամ ձեռք՟բերման ծավալի, ապրանքի տեսականու, իրացնողների կամ ձեռքբերողների խմբե՟րի կամ այլ եղանակով.

դ) այլ տնտեսվարող սուբյեկտների շուկա մուտք գործելուն խոչընդոտելուն (շուկա մուտք գործելը սահ՟մանափակելուն) կամ շուկայից նրանց դուրս մղելուն, որի հետեւանքով այլ տնտեսվարող սուբյեկտը մուտք չի գործել շուկա կամ դուրս է մղվել շուկայից կամ կատարել է լրացուցիչ ծախսեր` շուկայից դուրս չմղվելու համար.

ե) իրացման կամ ձեռքբերման գների զեղչերի կամ արտոնությունների սահմանմանը, փոփոխմանը կամ պահպանմանը.

զ) մրցույթների կամ աճուրդների պայմանների վերաբերյալ պայմանավորվածությանը կամ արդյունքների կեղծմանը (խեղաթյուրմանը).

է) այնպիսի պայմանների առաջարկմանը կամ կիրառմանը, որոնք առաջացնում են կամ կարող են առաջացնել մրցակցային անհավասար պայմաններ այն դեպքում, երբ համանման պայմաններ չեն կարող առաջարկվել տվյալ ապրանքային շուկայում գործող այլ տնտեսվարող սուբյեկտի (սուբյեկտների) կողմից.

ը) այլ տնտեսվարող սուբյեկտների առեւտրի կամ արտադրության արդիականացման կամ զարգացման կամ ներդրումների սահմանափակմանը.

թ) պայմանագրի կողմին, ներառյալ առեւտրի օբյեկտներին, լրացուցիչ պարտավորությունների պարտադրմանը, որոնք իրենց բնույթով կամ իրականացման տեսանկյունից չեն առնչվում պայմա՟նա՟գրի բուն առարկայի հետ.

ժ) ի վնաս սպառողի շահերի ապրանքների ներկրման կամ արտադրության չհիմնավորված կրճատմանը կամ ապրանք՟ները պահելու, փչացնելու, ոչնչացնելու միջոցով ապրանքային շուկայում պակասորդի ստեղծմանը կամ պահպանմանը:

3. Հակամրցակցային համաձայնությունները կնքվում (կայացվում) են`

ա) միեւնույն ապրանքային շուկայում գործող (մրցակից հանդիuացող) տնտեuվարող uուբյեկտների միջեւ (հորիզոնական համաձայնություն).

բ) որոշակի փոխկապակցվածություն ունեցող տարբեր ապրանքային շուկաներում գործող (մրցակից չհանդիuացող` տվյալ ապրանքի եւ (կամ) դրա փոխադարձ փոխարինելի ապրանքների իրացնող ու ձեռքբերող) տնտեuվարող uուբյեկտների միջեւ (ուղղահայաց համաձայնություն).

գ) տվյալ ապրանքային շուկայում գործող տնտեսվարող սուբյեկտի (սուբյեկտների) եւ միաժամանակ, այլ` որոշակի փոխկապակցվածություն չունեցող ապրանքային շուկայում գործող (մրցակից չհանդիuացող, ինչպես նաեւ տվյալ ապրանքի եւ (կամ) դրա փոխադարձ փոխարինելի ապրանքների իրացնող ու ձեռքբերող չհանդիսացող) տնտեuվարող uուբյեկտի (uուբյեկտների) միջեւ (խառը համաձայնություն):

4. Հակամրցակցային համաձայնությունը համարվում է ապացուցված, եթե`

ա) առկա է այդ մասին վկայող որեւէ փաստական տվյալ (այդ թվում` ցանկացած գրավոր փաստաթուղթ կամ գրավոր այլ ապացույց, տեսա- կամ ձայնագրություն եւ այլն) կամ օրենքով չարգելված ցանկացած այլ ապացույց.

բ) այդ մասին են վկայում տնտեսվարող սուբյեկտների` սույն հոդվածի 2-րդ մասում նշված գործողությունները կամ վարքագիծը:

5. Հակամրցակցային համաձայնու՟թյուն կնքելն (կայացնելն) արգելվում է:

6. Հակամրցակցային չեն համարվում տնտեսվարող սուբյեկտների այն հորիզոնական համա՟ձայ՟նությունները, որոնք ուղղված են նրանց մրցունակության ապահովմանը կամ բարձրացմանը, եթե այդ համաձայնության մասնակիցների ընդհանուր բաժինը տվյալ ապրանքային շուկայում չի գերազանցում 20 տոկոսը:

7. Մինչեւ համաձայնություն կնքելը (կայացնելը), եզրակացություն ստանալու համար, տնտեսվարող սուբյեկտները կարող են դիմել տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական մարմին (Հայաստանի Հանրապետության տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողով, այսուհետ` Հանձնաժողով):»:

ԳԼՈՒԽ 3.

ՄԵՆԱՇՆՈՐՀ ԿԱՄ ԳԵՐԻՇԽՈՂ ԴԻՐՔ

ՀՈԴՎԱԾ 6. ՄԵՆԱՇՆՈՐՀ ԿԱՄ ԳԵՐԻՇԽՈՂ ԴԻՐՔԸ

1. Տնտեսվարող սուբյեկտն ապրանքային շուկայում համարվում է գերիշխող (մենաշնորհ) դիրք ունեցող, եթե որպես իրացնող (ձեռքբերող) չունի մրցակից:

2. Տնտեսվարող սուբյեկտն ապրանքային շուկայում համարվում է գերիշխող դիրք ունեցող, եթե որպես իրացնող (ձեռքբերող) իրացման (ձեռքբերման) ծավալներով գրավում է տվյալ շուկայի առնվազն մեկ երրորդը:

3. Ապրանքային շուկայում իրացման (ձեռքբերման) առավել մեծ ծավալներ ունեցող երկու տնտեսվարող սուբյեկտներից յուրաքանչյուրը տվյալ ապրանքային շուկայում համարվում է գերիշխող դիրք ունեցող, եթե նրանք որպես իրացնող (ձեռքբերող) իրացման (ձեռքբերման) ծավալներով միասին գրավում են տվյալ շուկայի առնվազն մեկ երկրորդը:

4. Ապրանքային շուկայում իրացման (ձեռքբերման) առավել մեծ ծավալներ ունեցող երեք տնտեսվարող սուբյեկտներից յուրաքանչյուրը տվյալ ապրանքային շուկայում համարվում է գերիշխող դիրք ունեցող, եթե նրանք որպես իրացնող (ձեռքբերող) իրացման (ձեռքբերման) ծավալներով միասին գրավում են տվյալ շուկայի առնվազն երկու երրորդը:

5. Տնտեսվարող սուբյեկտի գերիշխող դիրքի որոշման, ինչպես նաեւ գերիշխող դիրք ունեցող տնտեսվարող սուբյեկտների կենտրոնացված գրանցամատյանի (ռեեստրի) վարման կարգը սահմանում է Հանձնաժողովը:

6. Տնտեսվարող սուբյեկտն ապրանքային շուկայում գերիշխող դիրք ունեցող է համարվում եւ գերիշխող դիրք ունեցող տնտեսվարող սուբյեկտների կենտրոնացված գրանցամատյանում (ռեեստրում) գրանցվում, ինչպես նաեւ գերիշխող դիրքը կորցնելու դեպքում` գրանցումից հանվում Հանձնաժողովի որոշմամբ:

ՀՈԴՎԱԾ 7. ԳԵՐԻՇԽՈՂ ԴԻՐՔԻ ՉԱՐԱՇԱՀՈՒՄԸ

1. Արգելվում է տնտեսվարող սուբյեկտների կողմից գերիշխող դիրքի չարաշա՟հումը:

2. Գերիշխող դիրքի չարաշահում է համարվում՝

ա) իրացման կամ ձեռքբերման չհիմնավորված կամ խտրական (տարբերակված) գների սահմանումը կամ կիրառումը կամ օրենսդրությանը հակասող առեւտրի այլ պայմանների ուղղակի կամ անուղղակի պարտադրումը.

բ) առեւտրի կամ արտադրության արդիականացման կամ ներդրումների սահմանափակումը.

գ) ի վնաս սպառողի շահերի ապրանքների ներկրման կամ արտադրության չհիմնավորված կրճատումը կամ ապրանք՟ները պահելու, փչացնելու, ոչնչացնելու միջոցով ապրանքային շուկայում պակասորդի ստեղծումը կամ պահպանումը.

դ) այլ տնտեսվարող սուբյեկտների կամ սպառողների նկատմամբ խտրական պայմանների կիրառումը.

ե) պայմանագրի կողմին, ներառյալ առեւտրի օբյեկտներին, լրացուցիչ պարտավորությունների պարտադրումը, որոնք իրենց բնույթով կամ իրականացման տեսանկյունից չեն առնչվում պայմանա՟գրի բուն առարկայի հետ.

զ) տնտեսվարող սուբյեկտների վերակազմակերպման կամ տնտեսական կապերի խզման պարտադրումը.

է) այլ տնտեսվարող սուբյեկտի շուկա մուտք գործելուն խոչընդոտելու (շուկա մուտք գործելը սահմանափակելու) կամ շուկայից նրան դուրս մղելու գործողությունը կամ վարքագիծը, որի հետեւանքով այլ տնտեսվարող սուբյեկտը մուտք չի գործել շուկա կամ դուրս է մղվել շուկայից կամ կատարել է լրացուցիչ ծախսեր` շուկայից դուրս չմղվելու համար.

ը) այնպիսի պայմանների առաջարկը կամ կիրառումը, որոնք առաջացնում են կամ կարող են առաջացնել մրցակցային անհավասար պայմաններ այն դեպքում, երբ համանման պայմաններ չեն կարող առաջարկվել տվյալ ապրանքային շուկայում գործող այլ տնտեսվարող սուբյեկտի (սուբյեկտների) կողմից.

թ) իրացման կամ ձեռքբերման գների զեղչերի կամ արտոնությունների սահմանումը, փոփոխումը կամ պահպանումը:

3. Սույն մասում նշված գործողությունները կամ վարքագիծը համարվում են սույն օրենքի խախտում, եթե առկա են հետեւանքի վրա հասնելուն ուղղված տնտեսվարող սուբյեկտի նպատակը եւ վարքագծի ու հետեւանքի միջեւ պատճառահետեւանքային կապը:»:

ԳԼՈՒԽ 4.

ՀԱՄԱԿԵՆՏՐՈՆԱՑՈՒՄ

ՀՈԴՎԱԾ 8. ՏՆՏԵՍՎԱՐՈՂ ՍՈՒԲՅԵԿՏՆԵՐԻ ՀԱՄԱԿԵՆՏՐՈՆԱՑՄԱՆ ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆԸ

Տնտեսվարող սուբյեկտների համակենտրոնացում է համարվում ՝

ա) տնտեսվարող սուբյեկտների միացումը կամ միաձուլումը.

բ) տնտեսվարող սուբյեկտի կողմից այլ տնտեսվարող սուբյեկտի ակտիվների կամ փայաբաժնի ձեռքբերումը, եթե դա ինքնին կամ ձեռքբերողին արդեն պատկանող ակտիվների կամ փայաբաժնի հետ միասին կազմում է այդ տնտես՟վարող սուբյեկտի ակտիվների կամ փայաբաժնի 20 տոկոսը.

գ) տնտեսվարող սուբյեկտների ցանկացած միավորում, որի շնորհիվ մեկ տնտես՟վարող սուբյեկտը կարող է ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն ազդել մեկ ուրիշի որոշումների կայացման կամ մրցունակության վրա:

ՀՈԴՎԱԾ 9. ՀԱՄԱԿԵՆՏՐՈՆԱՑՄԱՆ ՀԱՅՏԱՐԱՐԱԳՐՈՒՄԸ

1. Տնտեսվարող սուբյեկտների համակենտրոնացումը, մինչեւ գործո՟ղու՟՟թյան մեջ դնելը կամ դրան մասնակցելը, ենթակա է հայտարարագրման, եթե`

ա) մասնակիցների ակտիվների համատեղ արժեքը դրա ստեղծմանը նախորդող վերջին ֆինանսական տարում կազմել է առնվազն երեք միլիարդ Հայաստանի Հանրապետության դրամ.

բ) մասնակիցները գործում են միեւնույն ապրանքային շուկայում եւ նրանց ակտիվների համատեղ արժեքը դրա ստեղծմանը նախորդող վերջին ֆինանսական տարում կազմել է առնվազն մեկ միլիարդ Հայաստանի Հանրապետության դրամ:

2. Համակենտրոնացման հայտարարագրում նշվում է համակենտրոնացման ձեւը եւ մասնակիցներից յուրաքանչյուրի մասին հետեւյալ տեղեկատվությունը՝

ա) անունը (անվանումը), բնակվելու (գտնվելու) եւ գործունեության վայրը.

բ) գործունեության տարեկան ֆինանսական հաշվետվությունները` հայտարարագրման նախորդ ֆինանսական տարվա վերջի դրությամբ եւ դրանց վերաբերյալ աուդիտորական եզրակացությունը: Եթե համակենտրոնացման մասնակիցներից որեւէ մեկը մեկը գործունեությունը սկսել է տվյալ տարում, ապա նրա ֆինանսական հաշվետվությունները եւ դրանց վերաբերյալ աուդիտորական եզրակացությունը ներկայացվում են հայտարարագրման նախորդ ամսվա վերջի դրությամբ.

գ) նախորդ տարվա ընթացքում իրացրած ապրանքների ծավալներն ըստ տեսականու, ինչպես նաեւ արտադրական կարողությունների նկարագիրը.

դ) hայտարարագրողի ցանկությամբ` նաեւ ապրանքային շուկային եւ շուկայի մասնակիցների գործունեությանը վերաբերող այլ տեղեկություններ:

3. Համակենտրոնացման հայտարարագրի ձեւը սահմանում է Հանձնաժողովը:

ՀՈԴՎԱԾ 10. ՀԱՄԱԿԵՆՏՐՈՆԱՑՄԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՒՄԸ

1. Գերիշխող դիրքի հանգեցնող համակենտրոնացումն արգելվում է, բացառությամբ այն դեպքի երբ այն նպաստում է սպառողների շահերին եւ (կամ) տվյալ ապրանքային շուկայի մրցակցային միջավայրի զարգացմանը:

2. Հայտարարագրման ենթակա կամ գերիշխող դիրքի հանգեցնող համակենտրոնացումը թույլատրվում է Հանձնաժողովի որոշման հիման վրա:

3. Արգելվում է հայտարարագրման ենթակա կամ գերիշխող դիրքի հանգեցնող համակենտրոնացումը գործո՟ղու՟՟թյան մեջ դնելը կամ համակենտրոնացմանը մասնակցելը՝ մինչեւ Հանձնաժողովի կողմից որոշում կայացնելը:

4. Գործողության մեջ դրված արգելված համակենտրոնացումը ենթակա է լու՟ծար՟ման (լուծման, դադարեցման)՝ օրենսդրությամբ սահմանված կարգով:»:

ՀՈԴՎԱԾ 5. Օրենքի 14-րդ հոդվածի 2-րդ մասի եւ 15-րդ հոդվածի 2-րդ մասի «կետում» բառերը փոխարինել «մասում» բառերով:

ՀՈԴՎԱԾ 6. Օրենքի 16-րդ հոդվածի`

ա) 3-րդ մասի «կետում» բառը փոխարինել «մասում» բառով, իսկ «կետով» բառը փոխարինել «մասով» բառով.

բ) 4-րդ մասի «դ» կետի «ենթակետերում» բառը փոխարինել «կետերում» բառով.

գ) 7-րդ մասի «բ» կետի 1-ին պարբերության «սույն կետի «ա» ենթակետում նշված» բառերը փոխարինել «սույն մասի «ա» կետում նշված» բառերով, իսկ 2-րդ պարբերության «կետի» բառը փոխարինել «մասի» բառով:

ՀՈԴՎԱԾ 7. Օրենքի 5-րդ գլխից հետո լրացնել հետեւյալ` 51 -րդ եւ 52 -րդ գլուխները.

«ԳԼՈՒԽ 51 .

ՊԵՏԱԿԱՆ ՕԺԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ

ՀՈԴՎԱԾ 161 . ՊԵՏԱԿԱՆ ՕԺԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ, ԴՐԱ ԱՐԳԵԼՈՒՄԸ

1. Սույն օրենքի իմաստով պետական օժանդակություն է համարվում կառավարության, պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմնի, պետական կամ պետական մասնակցությամբ կազմակերպության կողմից կոնկրետ տնտեսվարող սուբյեկտի կամ տնտեսվարող սուբյեկտների որոշակի խմբի տրամադրվող ցանկացած օժանդակությունը (ներառյալ  ֆինանսական միջոցներ, այդ թվում` օգնություն, վարկ, փոխառություն, գույք, արտոնություններ կամ այլ պայմաններ):

2. Պետական օժանդակությունը, որն ուղղակի կամ անուղղակի կերպով հանգեցնում կամ կարող է հանգեցնել որեւէ ապրանքային շուկայում մրցակցության սահմանափակմանը, կանխմանը կամ արգելմանը կամ վնասում կամ կարող է վնասել սպառողների շահերը, արգելվում է, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ նշված օժանդակությունը նախատեսված է օրենքով:

3. Սույն հոդվածը չի տարածվում պետական այն օժանդակությունների վրա, որոնք ուղղված են շրջակա միջավայրի պաշտպանությանը, սոցիալական բնույթի խնդիրների լուծմանը, բնական աղետների կամ այլ բացառիկ դեպքերի հետեւանքով առաջացած վնասների փոխհատուցմանը, պատճառված վնասի հատուցմանը, կամ կատարվում են  պետական գույքի մասնավորեցման, պետության նկատմամբ պարտքի բռնագանձման գործընթացների շրջանակներում, կամ ի կատարումն օրենքով կամ միջազգային պայմանագրով  հաստատված կամ հավանության արժանացած պետական ռազմավարական ծրագրերի:

4. Պետական օժանդակության տրամադրումը նախաձեռնող մարմինը (կազմակերպությանը) կամ դրա ստացման համար դիմող տնտեսվարող սուբյեկտը, համապատասխանաբար մինչեւ պետական օժանդակություն տրամադրելը կամ դրա ստացման համար դիմելը, եզրակացություն ստանալու համար իրավասու են դիմել Հանձնաժողով:»:

ՀՈԴՎԱԾ 8. Օրենքի 17-րդ հոդվածի 1-ին մասի «Հայաստանի Հանրապետության տնտե՟սա՟կան մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողով (այսուհետ՝ Հանձ՟նաժողով)» բառերը փոխարինել «Հանձնաժողով» բառով:

ՀՈԴՎԱԾ 9. Օրենքի 18-րդ հոդվածի`

ա) 1-ին մասի «բ» կետի «բարեխիղճ» բառից հետո լրացնել  «եւ ազատ» բառերը.

բ) 2-րդ մասի «Սույն նպատակներն» բառերը փոխարինել «Իր խնդիրներն» բառերով:

ՀՈԴՎԱԾ 10. Օրենքի 19-րդ հոդվածի`

ա) 1-ին մասը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«1. Հանձնաժողովն իրա՟վունք ունի՝

ա) ընդունել որոշումներ՝

- սույն օրենքի հնարավոր կամ փաստացի խախտումների,

- ապրանքային շուկաների ուսումնասիրության,

- վարչական վարույթ հարուցելու կամ իրականացնելու կապակցությամբ հետազոտություն, ստուգում, ուսումնասիրություն եւ (կամ) դիտանցում իրականացնելու,

- ապրանքային շուկաների սահմանների, այդ շուկայում տնտեսվարող սուբյեկ՟տ՟ների գերիշխող դիրքի առկայության, ինչպես նաեւ դրանով պայմանավորված մի՟ջո՟ցա՟ռումների իրականացման,

- գերիշխող դիրքը մեկ տարվա ընթացքում երկու կամ ավելի անգամ չարաշահող տնտեսվարող սուբյեկտների ապախոշորացման (բաժանման, առանձնացման, փայաբաժնի կամ միջոցների օտարման),

- տնտեսվարող սուբյեկտների կողմից սույն օրենքի խախտումների դա՟դա՟րեց՟ման կամ դրանց հետեւանքների վերացման, սկզբնական վիճակի վերականգնման, սույն օրենքին հակասող պայմանագրերի փոփոխման կամ լուծման, այլ տնտեսվարող սուբյեկտների հետ պայմանագրերի կնքման,

- պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմինների կամ դրանց պաշտոնատար անձանց կողմից ըն՟դուն՟ված ակտերի՝ տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին օրենսդրությանը հակասելու, կնքվող համաձայնությունների, պետական օժանդակությունների, ինչպես նաեւ համակենտրոնացումների մասին եզրակացություններ տալու,

- համակենտրոնացումը կամ պետական օժանդակությունը կասեցնելու, լուծարելու (լուծելու, դադարեցնելու), ուժը կորցրած ճանաչելու,

- տնտեսվարող սուբյեկտներին եւ նրանց պաշտոնատար անձանց, պետական եւ տե՟ղական ինքնակառավարման մարմինների պաշտոնատար անձանց սույն օրենքի խախտման համար պատասխանատվության ենթարկելու վերաբերյալ.

բ) իրականացնել վերահսկողություն Հանձնաժողովի որոշման կատարման (պահպանման) նկատմամբ.

գ) տնտեսվարող սուբյեկտի կողմից ներկայացված տեղեկատվության արժանահավատության, տնտեսվարող սուբյեկտի փաստացի գործունեության բացահայտման կամ Հանձնաժողովի որոշման կատարման նկատմամբ վերահսկողության նպատակով օրենքով սահմանված կարգով իրականացնել հետազոտություն, ստուգում, ուսումնասիրություն եւ (կամ) դիտանցում.

դ) դիմել դատարան սույն օրենքի խախտումների վերաբերյալ, այդ թվում՝  պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմինների կամ դրանց պաշտոնատար անձանց ընդունած ակտերը, տնտեսվարող սուբյեկտների` օրեն՟քի խախտմամբ կնքված պայմանագրերը լրիվ կամ մասնակի անվավեր ճանաչելու, ինչ՟պես նաեւ այդ պայմանագրերի փոփոխման կամ լուծման պահանջով.

ե) դիմել Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանը` պետական մարմինների կամ դրանց պաշտոնատար անձանց` սույն օրենքին հակասող գործողությունները դադարեցնելու միջնորդությամբ.

զ) նշանակել տուգանքներ, կիրառել օրենքով նախատեսված պատասխանա՟տվու՟թյան այլ միջոցներ.

է) ընդունել հակամրցակցային համաձայնությունների, գերիշխող դիրքի, համակենտրոնացումների, անբարեխիղճ մրցակցության, պետական օժանդակության, ինչպես նաեւ ապրանքային շուկայի որոշման հետ կապված համապատասխան կարգեր.

ը) տալ պարզաբանումներ տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մա՟սին օրենսդրության կիրառման հետ կապված հարցերի վերաբերյալ.

թ) կատարել օրենսդրությամբ նախատեսված այլ իրավասություններ:»:

բ) 12 -րդ մասը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«12 . Եթե որեւէ տնտեսվարող սուբյեկտ սահմանված ժամկետում չի ներկայացնում քննարկման, վարույթի, հետազոտության, ստուգման, ուսումնասիրության եւ (կամ) դիտանցման համար անհրաժեշտ փաստաթղթեր եւ այլ տեղեկատվություն կամ այլ կերպ խոչընդոտում է դրանց ընթացքը կամ բացակայում են դրանց համար անհրաժեշտ փաստաթղթերն ու այլ տեղեկատվությունը, ապա Հանձնաժողովն իրավասու է որոշումներ կայացնել իր տրամադրության տակ առկա փաստաթղթերի եւ այլ տեղեկատվության հիման վրա: Սույն մասով նախատեսված որոշումների ընդունումը տնտեսվարող սուբյեկտներին չի ազատում պարտականությունից կամ պատասխանատվությունից:»:

ՀՈԴՎԱԾ 11. Օրենքի 21-րդ հոդվածի 1-ին մասի «կետի» բառը փոխարինել «մասի» բառով, իսկ «ենթակետերում» բառը փոխարինել «կետերում» բառով:

ՀՈԴՎԱԾ 12. Օրենքի 22-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«ՀՈԴՎԱԾ 22. ՀԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎԻ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԸ

Հանձնաժողովն իր աշխատանքները կազմակերպում է աշխատակազմի միջոցով, որի կանոնադրությունը հաստատում է Հանձնաժողովը:»:

ՀՈԴՎԱԾ 13. Օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին մասի`

ա) «բ» կետը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«բ) ղեկավարում եւ համակարգում է Հանձնաժողովի բնականոն գործունեությունը, կատարում է աշխատանքային պարտականությունների բաշխում Հանձնաժողովի անդամների միջեւ».

բ) «դ» կետում լրացնել  «, հաստատում նիստի օրակարգը» բառերը.

գ) «է» կետը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«է) հաuտատում է Հանձնաժողովի աշխատակազմի հաuտիքացուցակը, Հանձնաժողովի անդամների եւ իր կողմից նշանակվող աշխատակիցների համար հանդես է գալիս որպես գործատուի ներկայացուցիչ, իր իրավասությունների սահմաններում աշխատանքի է ընդունում եւ աշխատանքից ազատում Հանձնաժողովի աշխատակազմի աշխատակիցներին, դատարանում հանդես է գալիս Հանձնաժողովի անունից, տալիս է Հանձնաժողովի անունից հանդես գալու լիազորագրեր, իրականացնում է uույն oրենքով, այլ իրավական ակտերով եւ Հանձնաժողովի կանոնադրությամբ իրեն վերապահված այլ լիազորություններ:»:

ՀՈԴՎԱԾ 14. Օրենքի 26-րդ հոդվածի 1-ին մասը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«1. Հանձնաժողովի կանոնադրությունը սահմանում է Հանձնաժողովի գործունեու՟թյան կարգը»:

ՀՈԴՎԱԾ 15. Օրենքի 28-րդ հոդվածի 2-րդ եւ 3-րդ մասերը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«2. Վարույթ, հետազոտություն, ստուգում, ուսումնասիրություն (այդ թվում` ապրանքային շուկայի ուսումնասիրության) եւ (կամ) դիտանցում իրականացնելու կամ տնտեսվարող սուբյեկտներին առնչվող այլ հարցի կապակ՟ցու՟թյամբ Հանձնաժողովի ընդունած որոշման հիման վրա տնտեսվարող սուբյեկտները պարտավոր են Հանձնաժողով ներկայացնել որոշմամբ սահմանված փաստաթղթեր եւ այլ տեղեկատվություն:

3. Գերիշխող դիրք ունեցող տնտեսվարող սուբյեկտների կենտրոնացված գրանցամատյանում (ռեեստրում) գրանցված տնտեսվարող սուբյեկտները Հանձնաժողովի կողմից սահմանված կարգով պարտավոր են վեցամսյա պարբերականությամբ Հանձնաժողով ներկայացնել տեղեկատվություն` տվյալ ապրանքային շուկայում իրենց կողմից իրացված (ձեռքբերված) ապրանքների ծավալի, ծախքերի կառուցվածքի եւ գների շարժի (գնային փոփոխությունների դեպքում` համապատասխան հիմնավորումներով) վերաբերյալ` ընթացիկ տարվա հուլիսի 1-ի եւ հաջորդ տարվա հունվարի 1-ի դրությամբ` համապատասխանաբար մինչեւ ընթացիկ տարվա օգոստոսի 15-ը եւ հաջորդ տարվա փետրվարի 15-ը:»:

ՀՈԴՎԱԾ 16. Օրենքի 29-րդ հոդվածի 1-ին մասը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«1. Հանձնաժողովի ֆինանսավորումն իրականացվում է պետական բյուջեի միջոցների հաշվին: Հանձնաժողովի նախագահը «Բյուջետային համակարգի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի հիման վրա սահմանված ժամկետում Հանձնաժողովի ծախսերի նախահաշիվը (բյուջետային հայտը) ներկայաց՟նում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն` պետական բյուջեի նախագծում ընդգրկելու համար:

Բյուջետային հայտը Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից ընդունվելու դեպքում անփոփոխ, իսկ առարկության դեպքում` փոփոխված, ընդգրկվում է Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի նախագծում, որի հետ միասին Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողով է ներկայացվում նաեւ հայտը:

Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողով է ներկայացնում նաեւ բյուջետային հայտի փոփոխությունների վերաբերյալ իր հիմնավորումը:».

ՀՈԴՎԱԾ 17. Օրենքի 30-րդ հոդվածը  շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«ՀՈԴՎԱԾ 30. ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ ԿԱՐԳԸ

1. Հանձնաժողովն իր աշխատանքներն իրականացնում է նիստերի միջոցով:

2. Հանձնաժողովի նիստն իրավազոր է, եթե դրան մասնակցում են անդամներից առնվազն հինգը:

3. Հանձնաժողովը հարցերը քննում է դռնբաց նիստում, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ դա կարող է վնաս հասցնել շահագրգիռ անձանց շահերին:

4. Հանձնաժողովի նիստերն արձանագրվում են: Արձանագրության մեջ նշվում են համառոտ տեղեկություններ նիստի անցկացման վայրի, ժամանակի, մասնակիցների, օրակարգի, ելույթների եւ քվեարկության արդյունքների վերաբերյալ:

5. Նիստերը գումարվում են որոշակի պարբերականությամբ կամ ըստ անհրա՟ժեշ՟տության՝ Հանձնաժողովի անդամներից որեւէ մեկի պահանջով:

6. Քննարկման արդյունքում Հանձնաժողովի կողմից կայացվում է որոշում:

Ընթացակարգային հարցերի քննարկման կամ ըստ էության որոշում չկայացվելու (այդ թվում` դռնփակ նիստ գումարելու, հարցը քննարկումից հանելու, քննարկումը հետաձգելու, օրակարգում լրացուցիչ հարց ընդգրկելու, աշխատակազմին հանձնարարություն տալու եւ այլն) դեպքում Հանձնաժողովի կողմից քվեարկությամբ կայացվում է բանավոր (արձանագրային) որոշում, ինչի մասին նշվում է արձանագրության մեջ:

Հանձնաժողովի նիստերում որոշումներն ընդունվում են նիստին մասնակցող անդամների ձայների մեծամասնությամբ: Ձայների հավասար բաշխման դեպքում Հանձ՟նաժողովի նախագահի կամ նրան փոխարինող անձի ձայնը որոշիչ է:

Քվեարկությունից ձեռնպահ մնալը կամ ձայնի փոխանցումը մեկ այլ անդամի չի թույլատրվում:

7. Վարչական ակտի ընդունումից հետո հասցեատիրոջն է հանձնվում դրա պատճենը` 5 օրվա ընթացքում:

8. Հանձնաժողովի կողմից ընդունված վարչական ակտն ուժի մեջ է մտնում դրա պատճենը հասցեատիրոջը հանձնելուն հաջորդող օրվանից, եթե այդ ակտով ավելի ուշ ժամկետ սահմանված չէ: Վարչական ակտի` մեկից ավելի հասցեատերերի առկայության դեպքում վարչական ակտը նրանցից յուրաքանչյուրի նկատմամբ ուժի մեջ է մտնում իր մասով` տվյալ վարչական ակտի պատճենը համապատասխան հասցեատիրոջը հանձնելուն հաջորդող օրվանից, եթե այդ ակտով ավելի ուշ ժամկետ սահմանված չէ:

Հանձնաժողովի կողմից ընդունված մյուս անհատական իրավական ակտերն ուժի մեջ են մտնում ընդունման պահից, եթե դրանցով այլ ժամկետ սահմանված չէ:

9. Հանձնաժողովի որոշումը կարող է բողոքարկվել վարչական կարգով` ուժի մեջ մտնելու պահից 10-օրյա ժամկետում: Հանձնաժողովի որոշումը կարող է բողոքարկվել դատական կարգով` վարչական բողոքի քննարկման արդյունքներին համաձայն չլինելու դեպքում` բողոքի վերաբերյալ որոշումն ուժի մեջ մտնելու պահից մեկամսյա ժամկետում, իսկ վարչական բողոք չբերելու դեպքում` Հանձնաժողովի որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո մեկամսյա ժամկետում:

10. Հանձնաժողովի կողմից վարչական վարույթի իրականացման առավելագույն ժամկետը 90 օր է:»:

ՀՈԴՎԱԾ 18. Օրենքի 31-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«ՀՈԴՎԱԾ 31. ՀԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎԻ ԿՈՂՄԻՑ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԻ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ԿԱՐԳԸ

Սույն օրենքի խախտման դեպքում, նախնական ծանուցմամբ, Հանձնաժողովն իրավասու է իր որոշմամբ կիրառել օրենքով նախատեսված պատասխանատվության միջոցներ, այդ թվում՝ տալ նախա՟զգու՟շացում եւ խախտումները շտկելու եւ (կամ) հետագայում բացառելու հանձնարարություն եւ (կամ) նշանակել օրենքով նախատեսված չափերով տուգանք եւ (կամ) որոշակի ժամկետով կասեցնել համա՟կենտ՟րո՟՟նացումը եւ (կամ) ուժը կորցրած ճանաչել այն:»:

ՀՈԴՎԱԾ 19. Ուժը կորցրած ճանաչել Օրենքի 32-րդ հոդվածը:

ՀՈԴՎԱԾ 20. Օրենքի 33-րդ հոդվածի վերնագրի, 1-ին մասի եւ 3-րդ մասի «առեւտրային» բառերից հետո լրացնել «,բանկային կամ ծառայողական» բառերը:

ՀՈԴՎԱԾ 21. Օրենքի 35-րդ հոդվածի`

ա) 1-ին մասի «կատարվում է» բառերը հանել, իսկ «կողմից» բառից հետո լրացնել «ենթակա է կատարման» բառերը.

բ) 3-րդ մասը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«3. Հանձնաժողովի որոշման բողոքարկումը չի կասեցնում դրա գործողությունը (կատարումը):»:

ՀՈԴՎԱԾ 22. Օրենքի 36-րդ հոդվածի 2-8-րդ մասերը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«2. Հակամրցակցային համաձայնություն կնքելն (կայացնելը, այդ համաձայնությանը մասնակցելն) առաջացնում է տուգանքի նշանակում` հակամրցակցային համաձայնության մաuնակից տնտեuվարող uուբյեկտի` այդ համաձայնությունը կնքելու (կայացնելու, դրան մասնակցելու) նախորդ տարվա հաuույթի երկու տոկոuի չափով, բայց ոչ ավելի, քան երեք հարյուր միլիոն դրամ: Նախորդ տարում 12 ամuից պակաu գործունեություն իրականացրած լինելու դեպքում, uույն մաuով նախատեuված իրավախախտումն առաջացնում է տուգանքի նշանակում` հակամրցակցային համաձայնության մաuնակից տնտեuվարող uուբյեկտի` այդ համաձայնությունը կնքելուն (կայացնելուն, դրան մասնակցելուն) նախորդող, բայց ոչ ավելի, քան 12 ամսվա գործունեության ժամանակահատվածի հաuույթի երկու տոկոuի չափով, բայց ոչ ավելի, քան երեք հարյուր միլիոն դրամ:

3. Գերիշխող դիրքի չարաշահումն առաջացնում է տուգանքի նշանակում` տնտեuվարող uուբյեկտի` իրավախախտման նախորդ տարվա հաuույթի երկու տոկոuի չափով, բայց ոչ ավելի, քան երեք հարյուր միլիոն դրամ: Նախորդ տարում 12 ամuից պակաu գործունեություն իրականացրած լինելու դեպքում, uույն մաuով նախատեuված իրավախախտումն առաջացնում է տուգանքի նշանակում` տնտեuվարող uուբյեկտի` իրավախախտմանը նախորդող, բայց ոչ ավելի, քան 12 ամսվա գործունեության ժամանակահատվածի հաuույթի երկու տոկոuի չափով, բայց ոչ ավելի, քան երեք հարյուր միլիոն դրամ:

4. Uույն oրենքով նախատեuված դեպքում համակենտրոնացումը չհայտարարագրելն կամ արգելված համակենտրոնացումը գործողության մեջ դնելն (այդ համակենտրոնացմանը մասնակցելն) առաջացնում է տուգանքի նշանակում` համակենտրոնացման մաuնակից տնտեuվարող uուբյեկտի` համակենտրոնացմանը մասնակցելու նախորդ տարվա հաuույթի չորս տոկոuի չափով, բայց ոչ ավելի, քան հինգ հարյուր միլիոն դրամ: Նախորդ տարում 12 ամuից պակաu գործունեություն իրականացրած լինելու դեպքում uույն մաuով նախատեuված իրավախախտումն առաջացնում է տուգանքի նշանակում` համակենտրոնացման մաuնակից տնտեuվարող uուբյեկտի` համակենտրոնացմանը մասնակցելուն նախորդող, բայց ոչ ավելի, քան 12 ամսվա գործունեության ժամանակահատվածի հաuույթի չորս տոկոuի չափով, բայց ոչ ավելի, քան հինգ հարյուր միլիոն դրամ:

5. Անբարեխիղճ մրցակցության գործողությունն առաջացնում է տուգանքի նշանակում` հինգ հարյուր հազար դրամի չափով:

Սույն մասով նախատեսված իրավախախտումը մեկ տարվա ընթացքում կրկին կատարելն առաջացնում է տուգանքի նշանակում` մեկ միլիոն դրամի չափով:

6. Արգելված պետական օժանդակություն ստանալն առաջացնում է տուգանքի նշանակում` տնտեuվարող uուբյեկտի` իրավախախտման նախորդ տարվա հաuույթի երկու տոկոuի չափով, բայց ոչ ավելի, քան երեք հարյուր միլիոն դրամ: Նախորդ տարում 12 ամuից պակաu գործունեություն իրականացրած լինելու դեպքում uույն մաuով նախատեuված իրավախախտումն առաջացնում է տուգանքի նշանակում` տնտեuվարող uուբյեկտի` իրավախախտմանը նախորդող, բայց ոչ ավելի, քան 12 ամսվա գործունեության ժամանակահատվածի հաuույթի երկու տոկոuի չափով, բայց ոչ ավելի, քան երեք հարյուր միլիոն դրամ:

7. Հանձնաժողովի որոշմամբ սահմանված փաստաթղթեր կամ այլ տեղեկատվություն չներկայացնելն կամ ոչ հավաստի կամ կեղծ տեղեկություններ ներկայացնելն առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ հինգ հայուր հազար դրամի չափով:

Սույն մասով նախատեսված իրավախախտումը մեկ տարվա ընթացքում կրկին  կատարելն առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ երկու միլիոն դրամի չափով:

8. Հանձնաժողովի անդամներին կամ աշխատակիցներին սույն օրենքով, կանոնադրությամբ կամ այլ իրավական ակտերով վերապահված իրավունքների կամ պարտականությունների կատարմանը խոչընդոտելն առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ հինգ հարյուր հազար դրամի չափով:»:

ՀՈԴՎԱԾ 23. Օրենքի 37-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«ՀՈԴՎԱԾ 37. ՀԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎԻ ՈՐՈՇՈՒՄԸ ՉԿԱՏԱՐԵԼԸ

Տնտեսվարող սուբյեկտների կողմից Հանձնաժողովի որոշումը (բացառությամբ փաստաթղթեր եւ այլ տեղեկատվություն ներկայացնելու մասին որոշման) չկատարելն` որոշման մեջ նշված ժամկետում` առաջացնում է տուգանքի նշանակում` մեկ միլիոն դրամի չափով:»:

ՀՈԴՎԱԾ 24. Օրենքի 38-րդ հոդվածի`

ա) 1-ին մասի «փոխհատուցման» բառը փոխարինել «հատուցման խախտում կատարած տնտեսվարող սուբյեկտի կողմից» բառերով.

բ) 2-րդ մասի «իշխանության գործադիր, այդ թվում` Հանձնաժողովի» բառերը փոխարինել «պետական» բառով:

ՀՈԴՎԱԾ 25. Օրենքի 40-րդ հոդվածի վերնագրից եւ տեքստից «ֆիզիկական կամ» բառերը հանել:

ՀՈԴՎԱԾ 26. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից:

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

««ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՄՐՑԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀՀ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀՀ ՕՐԵՆՔԻ ՆԱԽԱԳԾԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ

Նախագիծը մշակվել է ելնելով ՀՀ Սահմանադրությունից (փոփոխություններով) եւ դրանից բխող օրենսդրական լրամշակումներից, ՀՀ հակակոռուպցիոն ռազմավարության իրականացման միջոցառումների ծրագրից, վարչարարության հիմունքներն ու վարչական վարույթը կանոնակարգող օրենսդրության, այլ իրավական ակտերի դրույթներից: Նախագիծը մշակելիս հաշվի է առնվել Հանձնաժողովի գործունեության ընթացքում տնտեսական մրցակցության պաշտպանության օրենսդրության կի՟րառման փորձը եւ Հանձնաժողովի բնականոն գործունեության ապահովմանը, գործառույթների իրականացմանը եւ «Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին» ՀՀ օրենքի (այսուհետ` Օրենք) կիրարկման արդյունավետության բարձրացմանը վերաբերող մի շարք դրույթների հստակեցման անհրաժեշտությունը: Նախագծի մշակման ընթացքում հաշվի է առնվել նաեւ միջազգային առաջավոր փորձը եւ, առանձնապես, եվրոպական երկրների հակամենաշնորհային օրենսդրության իրավակիրառ պրակտիկան: Այդ խնդրում օժանդակություն է ցուցաբերվել Եվրամիության («Աջակցություն Հանձնաժողովին եւ վերջինիս կարողությունների ընդլայնում» ծրագիր), USAID-ի («Առեւտրային օրենքի եւ տնտեսական կարգավորման ծրագիր»), ինչպես նաեւ AEPLAC-ի («ՀՀ համակենտրոնացումների կարգավորման օրենսդրություն. նոր դարաշրջան») փորձագետների կողմից:

Օրենքի 1-ին հոդվածի եւ 18-րդ հոդվածի 1-ին մասի «բ» կետի առաջարկվող լրամշակումները (Նախագծի 1-ին եւ 9-րդ հոդվածներ) պայմանավորված են նշված դրույթները Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 8-րդ հոդվածին համապատասխանեցնելու անհրաժեշտությամբ, համաձայն որի` Հայաuտանի Հանրապետությունում երաշխավորվում են տնտեuական գործունեության ազատությունն ու ազատ տնտեuական մրցակցությունը:

Նախագծի 2-րդ հոդվածով առաջարկվում է Օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին եւ 2-րդ մասերում կատարել լրամշակումներ` Օրենքի կարգավորման դաշտում ներառելով ոչ միայն տնտեսվարող սուբյեկտներին եւ պե՟տական ու տեղական ինքնակառավարման մարմիններին, այլ նաեւ դրանց պաշտոնատար անձանց գործողությունները կամ վարքագիծը, որովհետեւ վերջին հաշվով այդ մարմինների գործողությունները կամ վարքագիծը դրանց պաշտոնատար անձանց համապատասխան գործողություններն ու վարքագիծն են: Լրամշակումը նպատակ ունի նաեւ տարանջատել թվարկված սուբյեկտների, մարմինների ու անձանց գործողություններն ու վարքագիծը, սահմանելով, որ Օրենքը տարածվում է ոչ թե նրանց բոլոր, այլ միայն այն արարքների վրա, որոնք նպատակաուղղված են մրցակցության խաթարմանը կամ բացառմանը: Լրացումը մշակելիս հաշվի է առնվել նաեւ այն հանգամանքը, որ նշված գործողությունները երբեմն կարող են հանգեցնել ոչ թե տնտեսական մրցակցության սահմանա՟փակման, կանխման եւ այլն, այլ կարող են նաեւ վնասել սպառողների շահերը  (օրինակ` մեկ տնտեսվարող սուբյեկտի առկայությամբ շուկաներում մրցակցություն ընդհանրապես չկա, հետեւաբար չի կարող լինել նաեւ մրցակցության սահմանափակում, սակայն նույն այդ շուկայում գործող միակ տնտեսվարող սուբյեկտը հնարավորություն ունի ի վնաս սպառողների շահերի շուկայում ստեղծել արհեստական պակասորդ եւ բարձրացնել ապրանքի իրացման գները):  Միաժամանակ, Նախագծի 2-րդ հոդվածով նախատեսված` Օրենքի 2-րդ հոդվածի 2-րդ մասի լրամշակման ընթացքում հաշվի է առնվել այն հանգամանքը, որ մտավոր սեփականության իրավունքները կարող են օգտագործվել ոչ միայն մրցակցության սահմանափակման, այլ նաեւ դրա կանխման կամ արգելման նպատակով:

Նախագծի 3-րդ հոդվածով նախատեսվում է փոփոխություններ կատարել Օրենքում օգտագործվող հիմնական հասկացությունների ցանկում` հնարավոր տարաբնույթ մեկնաբանություններից խուսափելու նպատակով հնարավորինս հստակեցնելով Օրենքի անկյունաքարային հասկացությունները, ինչպես նաեւ սահմանելով նորերը, առաջին հերթին նպատակ ունենալով Օրենքի հիման վրա ընդունված ենթաօրենսդրական ակտերում օգտագործվող հասկացությունները հստակ սահմանել օրենքով: Օրենքով սահմանված հիմնական հասկացությունների ցանկից հանվել է փոխկապակցված (աֆիլացված) անձանց վերաբերող դրույթը, քանի որ այդ հասկացությունը Օրենքի հետագա տեքստում ընդհանրապես չի օգտագործվում եւ դրա անհրաժեշտությունը բացակայում է: Միաժամանակ անհրաժեշտ է համարվել սահմանել, որ 4-րդ հոդվածով սահմանված հասկացությունները կիրառվում են միայն Օրենքի եւ դրա հիման վրա ընդուված այլ իրավական ակտերի իմաստով, իսկ Օրենքում օգտագործվող մյուս հասկացությունները կիրառվում են Սահմանադրությամբ, քաղաքացիական օրենսգրքով, այլ օրենքներով եւ այլ իրավական ակտերով սահմանված իմաստով:

Հակամրցակցային համաձայնություններին (Նախագծի 4-րդ հոդված, Օրենքի 2-րդ գլուխ) վերաբերող դրույթների լրամշակումը պայմանավորված է այդ համաձայնությունները հստակեցնելու եւ դրանց դրսեւորման հնարավոր բոլոր ձեւերը ամբողջությամբ սահմանելու անհրաժեշտությամբ: Լրամշակումը հնարավորություն կտա համաձայնությունները գնահատելիս լինել առավելագույնս օբյեկտիվ եւ բացառել թյուրըմբռնման կամ տարաբնույթ մեկնաբանության տեղիք տվող դրույթների կիրառումը: Հակամրցակցային համաձայնությունների դրսեւորման ձեւերի` հնարավորինս հստակ եւ ամբողջական սահմանումը կնպաստի նաեւ «ստվերային համաձայնությունների», հետեւաբար նաեւ` «ստվերային տնտեսության» բացահայտմանն ու կրճատմանը:

Նախագծի 4-րդ հոդվածում նշված` գերիշխող դիրքին ու դրա չարաշահմանը վերաբերող դրույթների հստակեցումը եւ նոր` «մենաշնորհ» հասկացության ամրագրումը առաջին հերթին պայմանավորված է Սահմանադրության փոփոխություններով, որի 33.1-րդ հոդվածով նախատեսվել է նաեւ «մենաշնորհ» հասկացությունը: Բացի այդ, լրամշակման առաջարկը պայմանավորված է տնտեսվարող սուբյեկտների գերիշխող դիրքի որոշման առավել հստակ չափորոշիչների սահմանման անհրաժեշտությամբ` հաշվի առնելով տնտեսվարող սուբյեկտների կողմից այդ դիրքի չարաշահման հնարավորություններն ու սահմանելով չարաշահման հնարավոր դրսեւորումները, ինչպես նաեւ միաժամանակ հանելով «էական մրցակցության չհանդիպող» տնտեսվարող սուբյեկտների վերաբերյալ տարակարծությունների տեղիք տվող դրույթը: Նախագծում հստակ ամրագրվել է նաեւ, որ տնտեսվարող սուբյեկտի արարքը գերիշխող դիրքի չարաշահում կարող է որակվել բացառապես այն դեպքում, երբ առկա են հետեւանքի վրա հասնելուն ուղղված տնտեսվարող սուբյեկտի նպատակը եւ վարքագծի ու հետեւանքի միջեւ պատճառահետեւանքային կապը, որպիսի դրույթ մինչ այժմ օրենսդրությամբ նախատեսված չի եղել: Առաջարկվում է Օրենքում թվարկված գերիշխող դիրքի չարաշահման հնարավոր ձեւերի ցանկից հանել գործարար շրջանառության սովորույթներին հակասող առեւտրի այլ պայմանների ուղղակի կամ անուղղակի պարտադրման վերաբերյալ դրույթը, քանի որ Օրենքի` նշված դրույթը կիրառելիս, առավել եւս պատասխանատվության միջոցի դեպքում, Հանձնաժողովը չի կարող հղում կատարել գործարար շրջանառության սովորույթին, ինչը, քաղաքացիական օրենսգրքի 7-րդ հոդվածին համապատասխան, օրենսդրությամբ չնախատեսված վարքագծի կանոն է:

Նախագծի 4-րդ հոդվածը նախատեսում է նաեւ լրամշակել Օրենքի 4-րդ` համակենտրոնացումներին վերաբերող գլուխը: Մասնավորապես, նախատեսվում է հստակեցնել համակենտրոնացման հնարավոր ձեւերը եւ համակենտրոնացման պետական կարգավորմանը վերաբերող դրույթները:

Նախագծի 5-6-րդ եւ 11-րդ հոդվածները միտված են Օրենքի մի շարք դրույթների շարադրանքը համապատասխանեցնելու «Իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 41-րդ հոդվածին:

Նախագծի 7-րդ հոդվածը նախատեսում է Օրենքում ավելացնել նոր գլուխ որը վերաբերում է պետական օժանդակությանը: Պետական օժանդակության վերաբերյալ դրույթներ առկա են Եվրամիության անդամ երկրների գերակշիռ մասի հակամենաշնորհային օրենսդրություններում: Պետական օժանդակության մի շարք դրսեւորումներ Օրենքի խախտում համարելու անհրաժեշտությունը բացատրվում է նրանով, որ կառավարության, պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմնի, պետական այլ կամ պետական մասնակցությամբ կազմակերպության կողմից կոնկրետ տնտեսվարող սուբյեկտի կամ տնտեսվարող սուբյեկտների որոշակի խմբի տրամադրվող օժանդակությունը որոշ դեպքերում ուղղակի կամ անուղղակի կերպով հանգեցնում կամ կարող է հանգեցնել որեւէ ապրանքային շուկայում մրցակցության սահմանափակմանը, կանխմանը կամ արգելմանը կամ վնասում կամ կարող է վնասել սպառողների շահերը: Միաժամանակ նախատեսվում է, որ չեն արգելվում պետական այն օժանդակությունները, որոնք ուղղված են շրջակա միջավայրի պաշտպանությանը, սոցիալական բնույթի խնդիրների լուծմանը եւ այլն:

Նախագծի 8-րդ հոդված կապակցությամբ հարկ է նշել, որ Օրենքի 17-րդ հոդվածի 1-ին մասի «Հայաստանի Հանրապետության տնտե՟սա՟կան մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողով (այսուհետ՝ Հանձ՟նաժողով)» բառերը «Հանձնաժողով» բառով փոխարինելը պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ Օրենքի 5-րդ հոդվածում նախատեսվող փոփոխության մեջ արդեն իսկ ամրագրված է Հանձնաժողովի լրիվ անվանումը` «այսուհետ` Հանձնաժողով» նշումով:

Նախագծի 9-րդ հոդվածով առաջարկվող` Օրենքի 18-րդ հոդվածի 2-րդ մասի «Սույն նպատակներն» բառերի փոխարինումը «Իր խնդիրներն» բառերով նպատակ ունի միմյանց համապատասխանեցնել Օրենքի` նշված հոդվածի 1-ին եւ 2-րդ մասերը:

Նախագծի 10-րդ հոդվածով նախատեսվող լրամշակումը` Օրենքի 19-րդ հոդվածի 1-ին մասի վերաբերյալ, նպատակ ունի հստակեցնել Հանձնաժողովի լիազորությունները, ինչպես նաեւ Օրենքի առավել արդյունավետ կիրարկման համար սահմանել ապրանքային շուկաների ուսումնասիրության, պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմինների կամ դրանց պաշտոնատար անձանց կողմից ըն՟դուն՟ված ակտերի՝ տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին օրենսդրությանը հակասելու, դրանց վերացման կամ փոփոխման, խախտումների վերացման, կնքվող համաձայնությունների, պետական օժանդակությունների, ինչպես նաեւ համակենտրոնացումների վերաբերյալ եզրակացություններ տալու, համակենտրոնացումը կամ պետական օժանդակությունը կասեցնելու, լուծարելու (լուծելու, դադարեցնելու), ուժը կորցրած ճանաչելու, տնտեսվարող սուբյեկտի կողմից ներկայացված տեղեկատվության արժանահավատության, տնտեսվարող սուբյեկտի փաստացի գործունեության բացահայտման կամ Հանձնաժողովի որոշման կատարման նկատմամբ վերահսկողության նպատակով օրենքով սահմանված կարգով հետազոտություն, ստուգում, ուսումնասիրություն եւ (կամ) դիտանցում իրականացնելու, պետական մարմինների կամ դրանց պաշտոնատար անձանց` սույն օրենքին հակասող գործողությունները դադարեցնելու միջնորդությամբ կառավարությանը դիմելու, ինչպես նաեւ այլ լիազորություններ:

Նախագծի նույն` 10-րդ հոդվածով նախատեսվող լրամշակումը` Օրենքի 19-րդ հոդվածի 12-րդ մասում, բխում է Օրենքի 19-րդ հոդվածի 1-ին մասում նախատեսվող փոփոխություններից ու լրացումներից:

Նախագծի 12-14-րդ հոդվածներով առաջարկվող լրամշակումները նպատակ ունեն Օրենքի 22-23-րդ եւ 26-րդ հոդվածների համապատասխան դրույթները համապատասխանեցնել «Պետական կառավարչական հիմնարկների մասին» ՀՀ օրենքի եւ ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի պահանջներին, որոնք ընդունվել են Օրենքի ընդունումից հետո: Հարկ է նշել նաեւ, որ համաձայն «Պետական կառավարչական հիմնարկների մասին» ՀՀ օրենքի`  Հանձնաժողովի աշխատակազմի կառուցվածքային uտորաբաժանումները եւ դրանց գործունեության կարգը, դրանց ղեկավարների եւ աշխատակիցների իրավաuության շրջանակները սահմանվում են ոչ թե Հանձնաժողովի, այլ աշխատակազմի կանոնադրությամբ, մյուս կողմից` Հանձնաժողովը չունի կառուցվածքային ստորաբաժանումներ, ինչպես նշված է 26-րդ հոդվածի 1-ին մասում. ստորաբաժանումներ ունի Հանձնաժողովի աշխատակազմը:

Օրենքի 28-րդ հոդվածի 2-րդ եւ 3-րդ մասերը նոր խմբագրությամբ շարադրելու առաջարկը (Նախագծի 15-րդ հոդված) բխում է Հանձնաժողովի կողմից տեղեկատվություն պահանջելու կոնկրետ դեպքերի շրջանակի սահմանման ու նշված դրույթների առավել հստակ շարադրման անհրաժեշտությունից:

Նախագծի 16-րդ հոդվածով Օրենքի 29-րդ հոդվածում առաջարկվող լրամշակման նպատակը Հանձնաժողովի ֆինանսավորման վերաբերյալ դրույթները ՀՀ օրենսդրությանը համապատասխանեցնելն ու դրան առնչվող հարաբերությունները կանոնակարգելն է:

Հանձնաժողովի աշխատանքների կազմակերպմանը վերաբերող` Նախագծի 17-րդ հոդվածի նպատակն է հնարավորինս հստակեցնել Օրենքի 30-րդ հոդվածում նշված աշխատանքներին առնչվող հարաբերությունների շրջանակը, Հանձնաժողովի նիստերի նախապատրաստաման եւ անցկացման, որոշումների կայացման, ուժի մեջ մտնելու, դրանց բողոքարկման, ինչպես նաեւ դրանց առնչվող այլ դրույթները` ելնելով Հանձնաժողովի գործունեության առանձնահատկություններից:

Նախագծի 18-րդ հոդվածով նախատեսում է հստակեցնել Օրենքի 31-րդ հոդվածով սահմանված` Հանձնաժողովի կողմից պատասխանատվության միջոցների կիրառման կարգը, այն համապատասխանեցնելով վարչարարության հիմունքներն ու վարչական վարույթը կանոնակարգող օրենսդրության դրույթներին:

Նախագծի 19-րդ հոդվածով նախատեսված` Օրենքի 32-րդ հոդվածը հանելու խնդիրը պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ կարգադրությունը որպես Հանձնաժողովի կողմից ընդունվող իրավական (վարչական) ակտի ձեւ նախատեսված չէ «Իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքով եւ գործնականում կիրառելի էլ չէ, մանավանդ, որ Հանձնաժողովի  իրավական (վարչական) ակտերի ընդունման հետ կապված իրավահարաբերություններն օրենսդրությամբ արդեն իսկ կանոնակարգված են հնարավորինս ամբողջությամբ:

Օրենքի 33-րդ հոդվածում նախատեսվող լրացումների առաջարկը (Նախագծի 20-րդ հոդված) պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ Օրենքով տրված լիազորությունների կատարման ժամանակ Հանձնաժողովը, հնարավոր է, ստանա ոչ միայն առեւտրային, այլ նաեւ բանկային կամ ծառայողական  գաղտնիք հանդիսացող տեղեկություններ, եւ անհրաժեշտ է, որ Հանձնաժողովի կողմից դրանց պահպանման անհրաժեշտությունը նույնպես սահմանվի Օրենքով:

Նախագծի 21-րդ հոդվածի նպատակն է հստակեցնել Օրենքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված` Հանձնաժողովի որոշումների կատարման պարտադիր լինելը սահմանող դրույթը, միաժամանակ սահմանել, որ Հանձնաժողովի որոշման բողոքարկումը չի կասեցնում դրա գործողությունը (կատարումը), հանելով պետական տուրքից ազատվելու վերաբերյալ դրույթը, քանի որ թեեւ Օրենքով նախատեսված է, որ Հանձնաժողովն ազատվում է հայցադիմում ներկայացնելու համար uահմանված տուրքից, սակայն առավել բարձր իրավաբանական ուժով օժտված` ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգիրքը (հոդված 88) սահմանում է, որ հայցադիմումին կցվում է uահմանված կարգով եւ չափով պետական տուրքի վճարած լինելը հավաuտող փաuտաթուղթ կամ oրենքով նախատեuված դեպքերում` պետական տուրքի վճարման ժամկետը հետաձգելու կամ տարաժամկետելու կամ դրա չափը նվազեցնելու վերաբերյալ միջնորդություն: Այսինքն, ամեն դեպքում պետական տուրքը ենթակա է վճարման, հետեւաբար Օրենքում առկա դրույթը գործնականում կիրառելի չէ, այդ իսկ պատճառով առաջարկվում է այն հանել:

Նախագծի 22-23-րդ հոդվածներով առաջարկվում է հստակեցնել Օրենքի 36-37-րդ հոդվածով նախատեսված պատասխանատվության միջոցները, ինչպես նաեւ սահմանել պատասխանատվություն արգելված պետական օժանդակություն ստանալու համար: Հարկ է նշել, որ հակամրցակցային համաձայնությունների, գերիշխող դիրքի չարաշահման եւ անբարեխիղճ մրցակցության դրսեւորման ձեւերն արդեն իսկ սահմանված են Օրենքի համապատասխանաբար 5-րդ, 7-րդ եւ 12-16-րդ հոդվածներում, հետեւաբար Օրենքում ավելորդ անգամ կրկնություններից խուսափելու նպատակով առաջարկվում է 36-րդ հոդվածի 2-րդ, 3-րդ եւ 5-րդ մասերից հանել հակամրցակցային համաձայնությունների, գերիշխող դիրքի չարաշահման եւ անբարեխիղճ մրցակցության  դրսեւորման ձեւերի լրացուցիչ շարադրանքը: Բացի այդ, Օրենքի 36-րդ հոդվածի 2-4-րդ մասերի` տուգանքի չափերին վերաբերող խրթին ձեւակերպումները տեղիք են տալիս տարաբնույթ մեկնաբանությունների առ այն, թե իրավախախտման ամսի 1-ին նախորդող օրացուցային տարին արդյոք իրավախախտման ամսի1-ին անմիջապես նախորդող 12 ամիսն է, թե իրավախախտման նախորդ տարին: Տարակարծությունների տեղիք է տալիս նաեւ նախորդ օրացուցային տարում գործունեություն իրականացրած չլինելու կամ 6 ամսից պակաս գործունեություն իրականացրած լինելու դեպքում նշանակվող տուգանքի չափի մասին ձեւակերպումը: Օրենքի 36-րդ հոդվածի 5, 6 եւ 7-րդ մասերով, ինչպես նաեւ 37-րդ հոդվածով նախատեսված պատասխանատվության միջոցները բազային տուրքի նկատմամբ հաշվարկելու մեխանիզմի փոխարեն առաջարկվում է սահմանել տուգանքի կոնկրետ չափ` արտահայտված ՀՀ դրամով` հետեւյալ հիմնավորմամբ. Օրենքում կոնկրետացված չէ բազային տուրքի չափը եւ գործնական կիրառության ժամանակ` տուգանք նշանակելիս, Հանձնաժողովը առաջնորդվում է «Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքով, որի համաձայն բազային տուրքի չափը կազմում է 1000 դրամ: Սակայն, այս դեպքում պետք է նկատի ունենալ, որ եթե նախկինում այդպիսի մոտեցումը հիմնավորված էր, ապա այժմ կարող է տեղիք տալ տարաբնույթ մեկնաբանությունների, քանի որ «Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված «բազային տուրք» հասկացությունն օգտագործվում է սոսկ այդ օրենքով սահմանված իմաստով` միայն այդ օրենքը կիրառելիս, եւ Հանձնաժողովի կողմից այլ օրենքով սահմանված հասկացության օգտագործումը կարող է նշանակել պատասխանատվության միջոց կիրառելիս անալոգիայի կիրառում, ինչն արգելվում է ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 9-րդ հոդվածի 3-րդ մասով, որի համաձայն` քաղաքացիական իրավունքները uահմանափակող եւ պատաuխանատվություն uահմանող նորմերի կիրառումն անալոգիայով չի թույլատրվում:

Ինչ վերաբերում է Օրենքի 36-րդ հոդված 7-րդ մասի լրամշակմանը, ապա հարկ է նշել հետեւյալը. նշված դրույթի գործող տարբերակը սահմանում է, որ Հանձնաժողովի աշխատակիցների վրա Օրենքով եւ Հանձնաժողովի կանոնադրությամբ դրված պարտականությունների կատարմանը խոչընդոտելը`առաջացնում է տուգանքի նշանակում` բազային տուրքի մինչեւ հարյուրապատիկի չափով: Նշված դրույթի կիրառման պարագայում պետք է նկատի ունենալ, որ`

- Հանձնաժողովի կանոնադրությամբ Հանձնաժողովի աշխատակիցների համար պարտականություններ հիմնականում չեն սահմանվում. այդպիսի պարտականություններ սահմանվում են նաեւ աշխատակազմի կանոնադրությամբ եւ իրավական այլ ակտերով.

- խոչընդոտներ կարող են հարուցվել ոչ միայն պարտականություններ, այլ նաեւ օրենքով նախատեսված իրավունքներն իրականացնելիս.

- անհրաժեշտ է պատասխանատվություն սահմանել ոչ միայն Հանձնաժողովի աշխատակիցների, այլ նաեւ Հանձնաժողովի անդամների կողմից իրենց իրավասությունների կատարմանը խոչընդոտելու համար.

- անհրաժեշտ է «բազային տուրք» հասկացությունը, ինչպես նաեւ տուգանքի չափի վերին եւ ներքին սահմանները փոխարինել կոնկրետ չափով արտահայտված տուգանքով` սահմանելով նաեւ պատասխանատվություն իրավախախտման կրկնակիության համար:

Նախագծի 24-րդ հոդվածով առաջարկվող լրամշակումը նպատակ ունի հստակեցնել Օրենքի 38-րդ հոդվածի համապատասխան դրույթները:

Նախագծի 25-րդ հոդվածով նախատեսված փոփոխությունը պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ Օրենքի 40-րդ հոդվածը սահմանում է, որ վարչական օրենսդրությամբ սահմանված կարգով պատասխանատվության են ենթակա նաեւ ֆիզիկական անձինք, մինչդեռ Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգիրքը Օրենքը խախտելու համար սահմանում է միայն պաշտոնատար անձանց պատասխանատվությունը: Մյուս կողմից սույն լրամշակումների արդյունքում համարվելով որպես տնտեսվարող սուբյեկտ, խախտում կատարած ֆիզիկական անձը պատասխանատվություն կկրի Օրենքով, այլ ոչ թե վարչա՟կան օրենսդրությամբ սահմանված կարգով: Ըստ այդմ, առաջարկվում է Օրենքի 40-րդ հոդվածի վերնագրից եւ տեքստից հանել «ֆիզիկական կամ» բառերը: