Հոդված 1. «Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» 1997 թվականի հունիսի 24-ի ՀՕ-137 օրենքի (այսուհետ՝ Օրենք) 15-րդ հոդվածի՝

1) 12-րդ մասը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«12. Պետության եւ համայնքների համար պարտավորություններ (այդ թվում՝ պայմանական պարտավորություններ) առաջացնող պայմանագրերը (համաձայնագրերը) եւ այդ պայմանագրերում (համաձայնագրերում) իրականացվող փոփոխությունները եւ լրացումները ենթակա են պարտադիր գրանցման պետական լիազորված մարմնում:».

2) լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 12.1-րդ եւ 12.2-րդ մասերով.

«12.1 Պայմանական պարտավորություններ առաջացնող պայմանագրերը (համաձայնագրերը) եւ դրանցում կատարվող փոփոխությունները եւ լրացումները ենթակա են նախնական գնահատման պետական լիազորված մարմնի կողմից եւ կարող են կնքվել պետական լիազորված մարմնի նախնական գնահատման առկայության դեպքում: Սույն մասի պահանջը չի տարածվում գնումները կարգավորող օրենսդրության համաձայն պետական լիազորված մարմնում հաշվառվող, ինչպես նաեւ «Պետություն-մասնավոր գործընկերության մասին» օրենքով սահմանված կարգով պետություն-մասնավոր գործընկերության (ՊՄԳ) ծրագրերի տվյալների բազայում ներառվող պայմանագրերի վրա:

12.2 Պետության եւ համայնքների համար պարտավորություններ (այդ թվում՝ պայմանական պարտավորություններ) առաջացնող՝ սույն հոդվածի 12-րդ մասում նշված պայմանագրերի (համաձայնագրերի) եւ դրանց փոփոխությունների եւ լրացումների գրանցման, ինչպես նաեւ պայմանական պարտավորություններ առաջացնող պայմանագրերի (համաձայնագրերի) եւ դրանցում կատարվող փոփոխությունների եւ լրացումների նախնական գնահատման կարգերը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը:»:

Հոդված 2. Օրենքի 151-րդ հոդվածի 1-ին մասում՝

1) «երկու» բառը փոխարինել «երեք» բառով.

2) լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ «գ» կետով.

«գ) վերլուծությունների մաս:»:

Հոդված 3. Օրենքի 151–րդ հոդվածը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 4-րդ եւ 5-րդ մասերով.

«4. Վերլուծությունների մասում ներկայացվում են պետական լիազորված մարմնի, այդ թվում՝ այլ մարմինների հետ համատեղ մշակված վերլուծությունները, որոնք առնչություն ունեն միջնաժամկետ ծախսերի ծրագրին: Վերլուծությունների մասում պարտադիր ներառվում է հարկաբյուջետային հատուկ ռիսկերի (ներառյալ պետական եւ համայնքային մասնակցությամբ ընկերությունների, ՊՄԳ ծրագրերի (բացառությամբ՝ օրենքով հրապարակման ոչ ենթակա), բյուջետային վարկերի եւ երաշխիքների) վերաբերյալ տեղեկատվությունը, որը մշակվում է պետական լիազորված մարմնի եւ համապատասխան պետական մարմինների կողմից համատեղ:

5. Պետական լիազորված մարմնի եւ պետական մարմինների՝ հարկաբյուջետային հատուկ ռիսկերի վերաբերյալ տեղեկատվության համատեղ մշակման կարգը սահմանվում է Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի որոշմամբ:»:

Հոդված 4. Օրենքի 16-րդ հոդվածի 2-րդ մասի «բ1» կետում «- ճշգրտված տեղեկատվություն՝ հիմնական հարկաբյուջետային ռիսկերի եւ դրանց հավանականության վերաբերյալ (բարձր, միջին, ցածր).» բառերը փոխարինել «- ճշգրտված տեղեկատվություն՝ հիմնական հարկաբյուջետային ռիսկերի եւ դրանց հավանականության (բարձր, միջին, ցածր) եւ հարկաբյուջետային հատուկ ռիսկերի (այդ թվում՝ նախորդող ժամանակահատվածում տվյալ ռիսկերի նյութականացման դեպքերի նկարագրության) վերաբերյալ.» բառերով:

Հոդված 5. Օրենքի 17-րդ հոդվածի 5-րդ մասը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ «թ1» կետով.

«թ1) «Պետություն-մասնավոր գործընկերության մասին» օրենքով սահմանված ՊՄԳ պայմանագրերի շրջանակներում մասնավոր գործընկերոջ կողմից հանրային գործընկերոջը վճարվող վնասի հատուցումներ, տույժեր (տոկոսներ), փոխհատուցումներ, կոնցեսիոն եւ այլ վճարներ:»:

Հոդված 6. Օրենքի 282–րդ հոդվածի 1.2-րդ մասում լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ նոր՝ «ե» կետ.

«ե) «Պետություն-մասնավոր գործընկերության մասին» օրենքով սահմանված ՊՄԳ պայմանագրերի շրջանակներում մասնավոր գործընկերոջ կողմից հանրային գործընկերոջը վճարվող վնասի հատուցումներ, տույժեր (տոկոսներ), փոխհատուցումներ, կոնցեսիոն եւ այլ վճարներ:»:

Հոդված 7.

1. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:

2. Սույն օրենքից բխող ենթաօրենսդրական նորմատիվ իրավական ակտերն ընդունվում են սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելուց հետո՝ եռամսյա ժամկետում:

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԲՅՈՒՋԵՏԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔԻ ՆԱԽԱԳԾԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ

1. Կարգավորման ենթակա ոլորտի կամ խնդրի սահմանումը.

Ներկայումս Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրական դաշտում չկան սահմանված իրավական հիմքեր եւ պահանջներ հարկաբյուջետային հատուկ ռիսկերի բացահայտման, նյութականացման եւ դրանց վերաբերյալ հաշվետվությունների ներկայացման հետ կապված: Վերջիններիս բացակայությունը ստեղծում է ռիսկեր գործառույթի շարունակականության եւ ինստիտուցիոնալացման տեսանկյունից: Միաժամանակ, հաշվի առնելով Ազգային ժողովում քննարկումների արդյունքները՝ հարկաբյուջետային ռիսկերի ներկայացման եւ քննարկումների գործող մեխանիզմները արդյունավետորեն չեն ապահովում հարկաբյուջետային ռիսկերի կառավարումը եւ հաշվետվողականությունը:

2. Առկա իրավիճակը եւ իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը.

««Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի նպատակահարմարությունը պայմանավորված է ներկայումս Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրական դաշտում հարկաբյուջետային հատուկ ռիսկերի բացահայտման, նյութականացման, տեղեկատվության ներկայացման եւ հրապարակման մասին կարգավորող դրույթների սահմանման անհրաժեշտությամբ:

Չնայած ռիսկերի վերլուծության համար պաշտոնական իրավական պահանջի բացակայությանը՝ 2021 թվականից ի վեր իրազեկության եւ թափանցիկության ապահովման նպատակով հարկաբյուջետային հատուկ ռիսկերի մասին որոշ տեղեկատվություններ ընդգրկվել են ինչպես տարեկան բյուջեի ուղերձում, այնպես էլ միջնաժամկետ ծախսերի ծրագրերում: Մասնավորապես, յուրաքանչյուր տարի վերլուծվում եւ ներկայացվում են պետություն-մասնավոր գործընկերության (ՊՄԳ) պայմանագրերից, պետական մասնակցությամբ ընկերություններից, բյուջետային վարկերից եւ երաշխիքներից բխող հարկաբյուջետային ռիսկերի մասին մանրամասն տեղեկատվություններ:

Պետություն-մասնավոր գործընկերության պայմանագրերը կարող են զգալի հարկաբյուջետային ռիսկեր պարունակել, օրինակ՝ ֆինանսական պարտավորություններ, որոնք կարող են ամբողջությամբ չհաշվառվել բյուջետավորման գործընթացներում: Այդպիսի պարտավորություններ են որոշակի պայմանների կատարման դեպքում երաշխավորված վճարումները մասնավոր գործընկերներին (պայմանական պարտավորություններ):

Պետական մասնակցությամբ ընկերությունների ֆինանսական առողջությունը եւ գործունեությունը կարող են հարկաբյուջետային ռիսկեր առաջացնել հանրային միջոցների արդյունավետ կառավարման տեսանկյունից, հատկապես, եթե այդ ընկերություններին ուղղվում են զգալի սուբսիդիաներ, վարկեր, կապիտալի ներարկումներ կամ օժանդակություն՝ ֆինանսական անկայունության ժամանակ:

Բյուջետային վարկերը Կառավարության կողմից տրամադրվող վարկեր են, հաճախ շուկայականից ցածր տոկոսադրույքներով՝ քաղաքականության տարբեր առաջնահերթ նպատակներին աջակցելու համար: Այս պարագայում կա ռիսկ, որ այդ վարկերը կարող են տրամադրվել անարդյունավետ, չմարվել, կամ մարումը կարող է հետաձգվել՝ բացասաբար ազդելով Կառավարության հարկաբյուջետային շրջանակի վրա: Նշված ռիսկերն ի հայտ են գալիս նաեւ բյուջետային երաշխիքների տրամադրման գործընթացում:

Միաժամանակ, «Պետություն-մասնավոր գործընկերության մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված ՊՄԳ պայմանագրերի շրջանակներում մասնավոր գործընկերոջ կողմից հանրային գործընկերոջը վճարվում են որոշակի փոխհատուցումներ, տույժեր եւ տուգանքներ եւ այլ վճարներ, որոնք ներառված չեն պետական բյուջեի եկամուտների աղբյուրները սահմանող հոդվածներում:

3. Կարգավորման նպատակը, ակնկալվող արդյունքը.

Նախագծով առաջարկվում է «Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» օրենքում սահմանել հարկաբյուջետային հատուկ ռիսկերի նյութականացման, գնահատման եւ կառավարման, դրանց վերաբերյալ տեղեկատվության հրապարակայնությունն ապահովող դրույթներ: Մասնավորապես, նախատեսվում է.

-  Օրենքում սահմանել, որ պայմանական պարտավորություններ առաջացնող պայմանագրերը եւ դրանցում կատարվող փոփոխությունները ենթակա են նախնական գնահատման լիազորված մարմնի կողմից, ինչպես նաեւ հստակեցնել, որ պայմանական պարտավորություններ առաջացնող պայմանագրերը եւ դրանցում կատարվող փոփոխությունները նույնպես ենթակա են պարտադիր գրանցման պետական լիազորված մարմնում:

-  Միջնաժամկետ ծախսերի ծրագրի հարկաբյուջետային քաղաքականությունը եւ Կառավարության բյուջետային ուղերձը շարադրող դրույթներում ավելացնել հարկաբյուջետային հատուկ ռիսկերին առնչվող տեղեկատվությունները:

-  Օրենքում ավելացնել հարկաբյուջետային հատուկ ռիսկերի գնահատման նպատակով պետական մարմինների կողմից տեղեկատվության հավաքագրման ընթացակարգը սահմանող դրույթ:

-  Օրենքի պետական բյուջեի եւ համայնքների բյուջեների եկամուտների աղբյուրները սահմանող հոդվածներում ներառել «Պետություն-մասնավոր գործընկերության մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված ՊՄԳ պայմանագրերի շրջանակներում մասնավոր գործընկերոջ կողմից հանրային գործընկերոջը վճարվող փոխհատուցումները, տույժերն ու տուգանքները եւ այլ վճարները:

Նախագծի ընդունման արդյունքում կստեղծվի իրավական գործիքակազմ հարկաբյուջետային հատուկ ռիսկերի մասով, դրանց վերաբերյալ տեղեկատվության ներկայացման իրավական պահանջներ եւ հիմքեր:

4. Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները եւ անձինք

Նախագիծը մշակվել է ՀՀ Ֆինանսների նախարարության եւ Ասիական զարգացման բանկի փորձագետների կողմից:

5. Օրենքների ընդունման կապակցությամբ լրացուցիչ ֆինանսական միջոցների անհրաժեշտության մասին

Նախագծի ընդունման կապակցությամբ լրացուցիչ ֆինանսական միջոցների անհրաժեշտությունը բացակայում է:

6. Կապը ռազմավարական փաստաթղթերի հետ. Հայաստանի վերափոխման ռազմավարություն 2050, Կառավարության 2021-2026թթ. ծրագիր, ոլորտային եւ (կամ) այլ ռազմավարություններ

Օրենքի նախագիծը բխում է Կառավարության 2021-2026թթ. գործունեության՝ Ֆինանսների նախարարության կողմից իրականացման ենթակա միջոցառումների ծրագրի 27-րդ կետով սահմանված՝ «Պետական մասնակցությամբ ընկերությունների գործունեությունից բխող ֆիսկալ ռիսկերի կառավարման արդյունավետության բարելավում» եւ 28-րդ կետով սահմանված՝ «Պետություն-մասնավոր գործընկերության (ՊՄԳ) պայմանագրերից բխող ֆիսկալ ռիսկերի գնահատման արդյունավետության բարելավում» նպատակներից:

ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԲՅՈՒՋԵՏԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ»  ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔԻ ՆԱԽԱԳԾԻ  ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ԿԱՊԱԿՑՈՒԹՅԱՄԲ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԲՅՈՒՋԵԻ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ԷԱԿԱՆ ՆՎԱԶԵՑՄԱՆ ԿԱՄ ԾԱԽՍԵՐԻ ԱՎԵԼԱՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ

«Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի նախագծի ընդունման կապակցությամբ Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի եկամուտների էական նվազեցում կամ ծախսերի ավելացում չի նախատեսվում:
 

Տեղեկանք գործող օրենքի փոփոխվող հոդվածների վերաբերյալ

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշում

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի որոշում

Գրություն