1) գույքի չօգտագործվող մասը սեփականատիրոջ համար կորցնում է տնտեսական (գործառութային) այն նշանակությունը, ինչն ուներ մինչեւ օտարվող մասի առանձնացվելը անկախ սեփականության օտարվող եւ չօտարվող մասերի համամասնությունից.

2) գույքի չօտարվող մասը օտարվող մասի համեմատությամբ աննշան է:

Չօտարված մասն օտարելու պահանջ սեփականատերը կարող է ներկայացնել բացառիկ՝ գերակա հանրային շահ ճանաչելու մասին կառավարության որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո՝ երկամսյա ժամկետում։»:

Հոդված 2. Օրենքի 5-րդ հոդվածի 3-րդ մասը ուժը կորցրած ճանաչել։

Հոդված 3. Օրենքը լրացնել 5.1 հոդվածով՝ հետեւյալ բովանդակությամբ.

«Հոդված 5.1 Սեփականության չօտարված մասը օտարելու պահանջի քննարկման կարգը

1. Եթե սեփականատերը սույն օրենքի 5-րդ հոդվածով սահմանված կարգով պահանջ է ներկայացնում սեփականության չօտարված մասը եւս օտարելու վերաբերյալ, ապա ձեռքբերողը պարտավոր է նման պահանջ ներկայացնելուց հետո 15 /տասնհինգ/ օրվա ընթացքում սեփականատիրոջը ներկայացնել իր դիրքորոշումը։

2. Ձեռքբերողի կողմից սեփականության չօտարվող մասը ձեռքբերելուց հրաժարվելու դեպքում սեփականատերն իրավունք ունի՝ սեփականության չօտարվող մասը օտարելուն պարտադրելու պահանջով դիմել դատարան՝ ձեռքբերողի մերժումը ստանալուց կամ սույն հոդվածի առաջին մասով սահմանված ժամկետը լրանալուց հետո՝ մեկ ամսվա ընթացքում։

3. Սույն հոդվածի 2-րդ մասով սահմանված կարգով դատարան ներկայացված հայցը դատարանը պետք է քննի եւ վճիռ կայացնի ստանալու պահից սկսած երկամսյա ժամկետում։»:

Հոդված 4. Օրենքի 13-րդ հոդվածի 2-րդ մասի ա) կետից հետո լրացնել նոր նախադասություն հետեւյալ բովանդակությամբ.

«Ընդ որում, դեպոզիտ հանձնված ավել գումարը ձեռքբերողին չի վերադարձվում:»:

Հոդված 5. Օրենքի 13-րդ հոդվածի 2-րդ մասի գ) կետը ուժը կորցրած ճանաչել:

Հոդված 6. Օրենքի 13-րդ հոդվածի 4-րդ մասը լրացնել նոր նախադասությամբ հետեւյալ բովանդակությամբ.

«Գույքի նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցման համար հիմք են հանդիսանում դատարանի կողմից օտարվող սեփականության դիմաց փոխհատուցման չափի մասին օրինական ուժի մեջ մտած վճիռը եւ դատարանի կողմից սահմանված

փոխհատուցման լրացուցիչ գումարը, եթե այդպիսին կա, դատարանի դեպոզիտ հաշվին հանձնելու վերաբերյալ դատարանի կողմից տրված տեղեկանքը։»:

Հոդված 7. Օրենքի 13-րդ հոդվածում ավելացնել 8-րդ մաս հետեւյալ բովանդակությամբ.

«8. Սույն հոդվածով սահմանված կարգով օտարվող սեփականության դիմաց փոխհատուցման չափը որոշելու վերաբերյալ գործը դատարանը պետք է քննի եւ վճիռ կայացնի հայցադիմումը ստանալու օրվանից սկսած երկու ամսվա ընթացքում։»:

Հոդված 8. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը։

Իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը

Ներկայումս «Հասարակության եւ պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում իրավական որոշակիության սկզբունքից ելնելով անհրաժեշտ է հստակ սահմանել այն դեպքերը, որոնց պարագայում սեփականության չօտարված մասի սեփականատերը իրավունք ունի պահանջելու իրականացնել օտարում: Միաժամանակ անհրաժեշտ է սահմանել սեփականության չօտարված մասի օտարման պահանջի քննարկման կարգը, ինչպես նաեւ հստակեցնել դատական կարգով սեփականության օտարումը:

Ընթացիկ իրավիճակը եւ խնդիրները

«Հասարակության եւ պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի համաձայն՝ եթե օտարվում է սեփականության մի մասը, ապա սեփականատիրոջ պահանջով պետք է օտարվի այդ սեփականության չօտարված մասը եւս՝ միայն գերակա հանրային շահ ճանաչելու մասին կառավարության որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո՝ երկամսյա ժամկետում: Մինչդեռ առաջանում են խնդիրներ, մասնավորապես՝ հստակ չեն սահմանված չափանիշները, որոնց առկայության պարագայում սեփականատերը իրավունք ունի պահանջելու չօտարված մասի օտարում:

Սահմանված չէ նաեւ նման պահանջի ներկայացման քննարկման, ինչպես նաեւ պահանջի մերժման դատական վիճարկման կարգը: Դատական կարգով սեփականության օտարման առկա իրավակարգավորումը եւս կարիք ունի հստակեցման եւ գործի քննության ժամկետների կանոնակարգմանը:

Վերոգրյալի հետեւանքով սեփականատերերը չեն կարողանում արդյունավետ իրագործել սեփականության չօտարված մասի օտարումը պահանջելու իրենց իրավունքը, ինչպես նաեւ անհարկի ձգձգվում է օտարման ընթացակարգը, հետեւաբար՝ նաեւ նպատակային նշանակությամբ օգտագործումը:

Իրավական ակտի կարգավորման նպատակը եւ ակնկալվող արդյունքը

Սույն իրավական ակտն ընդունելու արդյունքում կկանոնակարգվեն սեփականության չօտարված մասի օտարման հիմքերը եւ ընթացակարգը, ինչպես նաեւ կհստակեցվեն դատական կարգով սեփականության օտարումը:

---

Դեպի վեր