ՓՈՐՁԱԳԻՏԱԿԱՆ ԵՎ ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆԸ «Օտարերկրացիների մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի (փաստաթղթային կոդ` Կ-1172-21.10.2025-ՊԱ-011/0), «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի (փաստաթղթային կոդ` Կ-1172.1-21.10.2025-ՊԱ-011/0), «Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի (փաստաթղթային կոդ` Կ-1172.2-21.10.2025-ՊԱ-011/0), «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի (փաստաթղթային կոդ` Կ-1172.3-21.10.2025-ՊԱ-011/0) վերաբերյալ Կառավարության կողմից օրենսդրական նախաձեռնության կարգով ներկայացված «Օտարերկրացիների մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագիծն (փաստաթղթային կոդ` Կ-1172-21.10.2025-ՊԱ-011/0), «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագիծը (փաստաթղթային կոդ` Կ-1172.1-21.10.2025-ՊԱ-011/0), «Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագիծը (փաստաթղթային կոդ` Կ-1172.2-21.10.2025-ՊԱ-011/0), «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագիծը (փաստաթղթային կոդ` Կ-1172.3-21.10.2025-ՊԱ-011/0) (այսուհետ միասին` Նախագծերի փաթեթ) մասնագիտական փորձաքննության են ենթարկվել Ազգային ժողովի աշխատակազմի փորձագիտական եւ վերլուծական վարչությունում: Նախագծերի փաթեթը ենթարկվել է իրավական, ֆինանսատնտեսագիտական, սոցիալական փորձաքննության: Ստորեւ ներկայացվում է մասնագիտական փորձաքննության եզրակացությունը, ինչպես նաեւ Նախագծերի փաթեթին առնչվող այլ օրենքի կամ Ազգային ժողովի որոշման ընդունման անհրաժեշտության մասին տեղեկանքը:
Նախագծերի փաթեթի` Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության (այսուհետ` Սահմանադրություն) եւ օրենքների պահանջներին համապատասխանության տեսանկյունից նշենք հետեւյալը. 1. «Օտարերկրացիների մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի (այսուհետ` Նախագիծ) 2-րդ հոդվածում առաջարկում ենք «3-րդ» թվականից առաջ լրացնել «Օրենքի» բառը՝ ապահովելով նախատեսվող կարգավորման եւ կատարվող հղումի հստակությունը: 2. Նախագծի մի շարք հոդվածներում նույն միտքն արտահայտելիս կիրառվում են տարբեր տերմիններ, ինչը խնդրահարույց է «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի 15-րդ հոդվածի 2-րդ մասով սահմանված պահանջի տեսանկյունից, այն է. «Նորմատիվ իրավական ակտում միեւնույն միտքն արտահայտելիս կիրառվում են միեւնույն բառերը, տերմինները կամ բառակապակցությունները` որոշակի հերթականությամբ»: Վերոգրյալը հիմք ընդունելով՝ նշենք հետեւյալը. 2.1. Նախագծի 2-րդ հոդվածի 2-րդ կետով «Օտարերկրացիների մասին» օրենքի (այսուհետ` Օրենք) 3-րդ հոդվածի 1-ին մասի՝ նոր խմբագրությամբ շարադրվող 4-րդ կետում «Վարչապետի» բառն առաջարկում ենք շարադրել փոքրատառով: 2.2. Նախագծի մի շարք հոդվածներում կիրառվող «միգրացիայի եւ քաղաքացիության բնագավառում պետական կառավարման լիազոր մարմին» ձեւակերպմանը զուգահեռ միաժամանակ կիրառվում են նույն միտքն արտահայտող «միգրացիայի բնագավառում լիազորված պետական մարմին», «միգրացիայի եւ քաղաքացիության բնագավառում պետական կառավարման լիազորված մարմին» եւ «լիազոր պետական մարմին» ձեւակերպումները: Առաջարկում ենք միեւնույն միտքն արտահայտելիս կիրառել նույն բառերը: 2.3. Նախագծի 10-րդ հոդվածով Օրենքի՝ նոր խմբագրությամբ շարադրվող 17-րդ հոդվածի 2-րդ մասում «Կառավարության» բառն առաջարկում ենք շարադրել փոքրատառով: 2.4. Նախագծում միաժամանակ կիրառվում են «էլեկտրոնային միասնական հարթակ» եւ «միասնական էլեկտորնային հարթակ» ձեւակերպումները, առաջարկում ենք միեւնույն միտքն արտահայտելիս կիրառել նույն բառերը: 3. «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի 16-րդ հոդվածի 1-ին եւ 3-րդ մասերով սահմանվում են այն կանոնները, որոնցով նորմատիվ իրավական ակտում նախատեսված կարգավորումները պայմանավորվում են մի քանի պայմանով միաժամանակ կամ առանձին՝ օգտագործելով «եւ», «կամ» շաղկապները եւ ստորակետ: Դրան հակառակ Նախագծի մի շարք հոդվածներում (օրինակ Նախագծի 2-րդ հոդվածի 4-րդ կետում՝ «գտնվելու/բնակվելու», 3-րդ հոդվածի 1-ին կետում՝ աշխատանքային /ծառայությունների մատուցման/ պայմանագիր եւ այլն) կարգավորումները նախատեսելիս օգտագործվում է «/» կետադրական նշանը, որի նշանակությունը «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքում չի բացահայտվում՝ առաջացնելով իրավական մեկնաբանման տարընկալումներ՝ պայմանների միաժամանակ կամ առանձին անհրաժեշտ լինելու վերաբերյալ: Առաջարկում ենք Նախագծի ամբողջ տեքստում վերանայել այս մոտեցումը՝ ուղղորդվելով «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի 16-րդ հոդվածի կանոններով: 4. Նախագծի 2-րդ հոդվածի 6-րդ կետով նախատեսվող Օրենքի 3-րդ հոդվածի 1-ին մասում նոր լրացվող 15-րդ եւ 16-րդ կետերում առաջարկում ենք նաեւ լրացնել կետի հերթական համարը՝ համապատասխանաբար «15. ( ) », «16. ( ) »: 5. Նախագծի 3-րդ հոդվածի 2-րդ կետով Օրենքի 7-րդ հոդվածի՝ նոր խմբագրությամբ շարադրվող 4-րդ մասով սահմանված է. «Սույն օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին մասի 12-րդ կետով սահմանված օտարերկրացուն իրավասու մարմնի ներկայացմամբ միգրացիայի բնագավառում լիազորված պետական մարմինը տրամադրում է տեղեկանք եւ հանրային ծառայությունների համարանիշ, եթե այդ անձը չունի Հայաստանի Հանրապետությունում կացության այլ կարգավիճակ»: Առաջարկում ենք ավելի հստակ սահմանել, թե վերը մեջբերված կարգավորմամբ միգրացիայի բնագավառում լիազորված պետական մարմինը կոնկրետ ինչ տեղեկանք է տրամադրում: 6. Նախագծի 4-րդ հոդվածով նախատեսվում է ուժը կորցրած ճանաչել Օրենքի 8-րդ հոդվածի 3-րդ մասը: Առաջարկում ենք, ըստ այդմ, վերանայել Օրենքի 30-րդ հոդվածի 1-ին մասի «բ» կետը, որտեղ կատարվում է հղում այդ մասին: 7. Նախագծի 9-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքի նոր խմբագրությամբ շարադրվող 16-րդ հոդվածի 1-ին մասի «ե» կետի համաձայն մշտական կացության կարգավիճակ ստանալու հիմք է Հայաստանի Հանրապետությանը բացառիկ ծառայություն մատուցելը: Նախագծի 25-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքում նոր լրացվող 29.7-րդ հոդվածը, սահմանելով այս հիմքով կացության կարգավիճակի տրամադրման ընթացակարգային կարգավորումները, չի պարունակում «բացառիկ» գնահատողական կատեգորիան որոշակիացնող չափանիշներ, ինչը անորոշ է թողնում այն մարդկանց շրջանակը, ովքեր կարող են հավակնել այս հիմքով մշտական կացության կարգավիճակ ստանալու: Առաջարկում ենք վերանայել Հայաստանի Հանրապետությանը բացառիկ ծառայություն մատուցելու հիմքով մշտական կացության կարգավիճակ տրամադրելու վերաբերյալ կարգավորումները, ապահովել նրանց որոշակիությունը, այդ թվում՝ նկատի ունենալով, որ հատուկ կացության կարգավիճակ ունեցող օտարերկրացիներին վերապահվող մի շարք իրավունքներ փոխանցվում են այս կարգավիճակն ունեցող անձանց: 8. Նախագծի 10-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքի նոր խմբագրությամբ շարդրվող 17-րդ հոդվածի վերնագիրը խնդրահարույց է «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին օրենքի» 14-րդ հոդվածի 8-րդ մասի տեսանկյունից: Մասնավորապես, ունենալով հետեւյալ վերնագիրը՝ «Ժամանակավոր եւ մշտական կացության կարգավիճակ ստանալու համար դիմումի ներկայացումը, քննարկումը եւ ժամանակավոր ու մշտական կացության կարգավիճակներ ունեցող օտարերկրացիների հաշվառումը, կարգավիճակ տալու մասին որոշումը ուժը կորցրած կամ անվավեր ճանաչելը», Նախագծի 10-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքի նոր խմբագրությամբ շարդրվող 17-րդ հոդվածը չի պարունակում կարգավորումներ կացության կարգավիճակը անվավեր ճանաչելու վերաբերյալ, իսկ ուժը կորցրած ճանաչելուն միայն մեկ հիմքի մասով է անդրադառնում՝ բաց թողնելով այս վարույթների հարուցման եւ ընթացակարգային այլ առանձնահատկությունները, որոնք առավել մանրամասն նախատեսված են Նախագծի մեկ այլ՝ 14-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքի նոր խմբագրությամբ շարադրվող 21-րդ հոդվածում: Առաջարկում ենք, ապահովելով «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին օրենքի» 14-րդ հոդվածի 8-րդ մասի պահանջը առ այն՝ «Հոդվածների վերնագրերը համապատասխանում են հոդվածների բովանդակությանը:», Նախագծի 10-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքի նոր խմբագրությամբ շարդրվող 17-րդ հոդվածի վերնագիրը վերանայել, իսկ նույն հոդվածի 8-րդ մասով նախատեսվող կացության կարգավիճակը ուժը կորցրած ճանաչելու հիմքը նախատեսել Նախագծի 14-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքի նոր խմբագրությամբ շարադրվող 21-րդ հոդվածում: 9. Նախագծի 12-րդ հոդվածով Օրենքի՝ նոր խմբագրությամբ շարադրվող 19-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետի ենթակետերը տեքստից բաժանվում են փակագծով: Մինչդեռ նշենք, որ «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի 14-րդ հոդվածի 7-րդ մասով նշված է. «Հոդվածում ենթակետի` հայերենի այբուբենի փոքրատառերով նշված համարները տեքստից բաժանվում են միջակետով»: Առաջարկում ենք քննարկվող նորմի համարակալումը համապատասխանեցնել «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի պահանջներին: Միաժամանակ հատկանշական է, որ Նախագծով նոր խմբագրությամբ շարադրվող տարբեր հոդվածներում կետերի համարակալումը կատարվում է ոչ միանշանակ, օրինակ՝ Նախագծի 18-րդ հոդվածով Օրենքի՝ նոր խմբագրությամբ շարադրվող 23-րդ հոդվածում կետերը համարակալվում են արաբական թվանշաններով, իսկ Նախագծի 21-րդ հոդվածով Օրենքի՝ նոր խմբագրությամբ շարադրվող 27-րդ հոդվածում՝ հայերենի այբուբենի փոքրատառերով: Առաջարկում ենք Նախագծով համարակալումը կատարել մեկ միասնական սկզբունքով: 10. Նախագծի 12-րդ հոդվածով Օրենքի՝ նոր խմբագրությամբ շարադրվող 19-րդ հոդվածի 1-ին մասի 8-րդ կետով որպես կացության կարգավիճակ տալու մերժման հիմք նշված է օտարերկրացու կողմից անհրաժեշտ փաստաթղթերը չներկայացնելը կամ սահմանված ժամկետում ոլորտը կարգավորող օրենսդրությամբ սահմանված դեպքերում պահանջվող փաստաթղթերը չներկայացնելը (չհամալրելը): Այս համատեքստում անհրաժեշտ է անդրադառնալ Նախագծի 10-րդ հոդվածով Օրենքի՝ նոր խմբագրությամբ շարադրվող 17-րդ հոդվածի 9-րդ մասին, որով սահմանված է, որ ժամանակավոր կամ մշտական կացության կարգավիճակ ստանալու վարույթի ընթացքում կացության կարգավիճակ ստանալու դիմում ներկայացրած անձը միասնական էլեկտրոնային հարթակի միջոցով ծանուցվում է ոլորտը կարգավորող օրենսդրությամբ պահանջվող տեղեկություններ կամ փաստաթղթեր ներկայացնելու անհրաժեշտության մասին, եւ եթե անձը միասնական էլեկտրոնային հարթակի միջոցով ծանուցումը ստանալու պահից` 5 օրյա ժամկետում չի կատարում ծանուցմամբ նշված գործողությունը, ապա միասնական էլեկտրոնային հարթակը ինքնաշխատ եղանակով կասեցնում է վարույթը, իսկ մեկ ամսվա ընթացքում համապատասխան գործողություններ չկատարելու արդյունքում վարույթն ինքնաշխատ եղանակաով կարճվում է: Վերոգրյալից բխում է, որ Նախագծով սահմանված դրույթները միմյանց հակասում են՝ հիմք ընդունելով այն հանգամանքը, որ կացության կարգավիճակ ստանալու գործընթացի ընթացում անհրաժեշտ փաստաթղթերը չներկայացնելը մի դեպքում կարող է հանգեցնել գործընթացի կասեցման, իսկ մյուս դեպքում՝ կարգավիճակ տալու մերժման: 11. Նախագծի 13-րդ հոդվածի 3-րդ կետով Օրենքի 20-րդ հոդվածի նոր խմբագրությամբ շարադրվող 4-րդ մասով սահմանված է. «Կացության կարգավիճակ տալը մերժելու դեպքում օտարերկրացին մեկ տարի հետո կրկին կարող է դիմել կացության կարգավիճակ ստանալու համար, ինչի մասին նշում է կատարվում մերժման մասին որոշման մեջ: Սույն մասի դրույթները չեն տարածվում 19-րդ հոդվածի 1-ին մասի «7-րդ», «8-րդ», «9-րդ», «10-րդ», «11-րդ», «12-րդ», «14-րդ» կետերով եւ 27-րդ հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված մերժման հիմքերի վրա: Նշված հիմքերով մերժման որոշում կայացնելու դեպքում օտարերկրացին կրկին կարող է դիմել կացության կարգավիճակ ստանալու համար, եթե վերացել են մերժման համար հիմք հանդիսացող հանգամանքները»: Այսպես՝ վերը մեջբերված դրույթով որպես ընդհանուր կանոն սահմանվում է, որ կացության կարգավիճակ ստանալու մերժման դեպքում անձը կրկին կարող է դիմել մեկ տարի անց: Օրենքի 19-րդ հոդվածի 1-ին մասի 7-14-րդ կետերի եւ 27-րդ հոդվածի 3-րդ մասի համար սահմանված է այլ ընթացակարգ՝ նշելով, որ այս դեպքերում կրկին դիմել հնարավոր է մերժման համար հիմք հանդիսացող հանգամանքը վերանալու պահից: Նախագծի 12-րդ հոդվածով Օրենքի՝ նոր խմբագրությամբ շարադրվող 19-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետով որպես կացության կարգավիճակի տրման մերժման հիմք սահմանված է անձի՝ Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքով նախատեսված միջին ծանրության, ծանր կամ առանձնապես ծանր հանցանք կատարելու համար Հայաստանի Հանրապետությունում դատապարտվելը, եւ դատվածությունը սահմանված կարգով մարված կամ վերացված չլինելը: Հիմք ընդունելով այն հանգամանքը, որ Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ դատապարտվելը, դատվածության մարվելը կամ վերացվելը իրականացվում է հստակ ժամկետով, ինչպես նաեւ այն, որ մինչեւ այս հանգամանքների վերացումը անձին ամեն տարի կրկին դիմելու հնարավորություն տալու դեպքում վերջինս միեւնույն է չի կարողանալու այդ հնարավորությունից օգտվել՝ առաջարկում ենք Նախագծի 12-րդ հոդվածով Օրենքի՝ նոր խմբագրությամբ շարադրվող 19-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետով սահմանված հիմքը եւս թվել Նախագծի 13-րդ հոդվածի 3-րդ կետով Օրենքի 20-րդ հոդվածի նոր խմբագրությամբ շարադրվող 4-րդ մասի երկրորդ նախադասությամբ նշված դրույթների թվում: 12. Նախագծի 21-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքի նոր խմբագրությամբ շարադրվող 27-րդ հոդվածի 4-րդ մասի համաձայն՝ «Սույն օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին մասում նշված օտարերկրացիների հետ գործատուները աշխատանքային /ծառայությունների մատուցման/ պայմանագիր են կնքում միասնական էլեկտրոնային հարթակի միջոցով՝ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով»: Օրենքի գործող խմբագրությունը, գործատուների կողմից միասնական էլեկտրոնային համակարգ աշխատանքային կամ ծառայությունների մատուցման պայմանագրի վերաբերյալ տեղեկատվությունը մուտքագրելիս բացառություն էր նախատեսում առեւտրային գաղտնիքին առնչվող տեղեկատվության մասով, ինչը առավել համահունչ էր Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 141-րդ հոդվածի 3-րդ մասին, ըստ որի՝ «Ծառայողական, առեւտրային կամ բանկային գաղտնիք կազմող տեղեկատվությունը պաշտպանվում է սույն օրենսգրքով եւ այլ օրենքներով նախատեսված եղանակներով:»: Առաջարկում ենք սույն դիտարկման համատեքստում վերանայել Նախագծի 21-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքի նոր խմբագրությամբ շարադրվող 27-րդ հոդվածի 4-րդ մասը: 13. «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի 17-րդ հոդվածի 4-րդ մասի համաձայւն՝ «Հղումները կատարվում են հստակ եւ ուղղակի:»: Ըստ այդմ, առաջարկում ենք հստակեցնել Նախագծի 25-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքում նոր լրացվող 29.3-րդ հոդվածի 2-րդ մասում կատարվող հղումը՝ ձեւակերպելով հետեւյալ տեսքով՝ «17-րդ հոդվածի 3-րդ մասով», քանզի Նախագծով նախատեսվող փոփոխությունների արդյունքում հենց 17-րդ հոդվածի 3-րդ մասն է բովանդակելու Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորությունը՝ սահմանելու դիմումը, ուսումնառության կամ գիտատեխնոլոգիական կամ նորարարական (ինովացիոն) գործունեության մասին պայմանագիրը եւ այլ փաստաթղթերը էլեկտրոնային միասնական հարթակ ներկայացնելու կարգը: 14. Նախագծի 25-րդ հոդվածով Օրենքում լրացվող նոր՝ 29.3-րդ հոդվածի 4-րդ մասում կիրառվում են «ոչ ֆորմալ ուսում» եւ «կրթական գործունեություն իրականացնող հաստատություն» հասկացությունները: «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի 15-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված է. «Նորմատիվ իրավական ակտում կիրառվում են նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կամ հանրածանոթ հասկացություններ կամ տերմիններ»: Հիմք ընդունելով վերոգրյալը, ինչպես նաեւ այն հանգամանքը, որ վերը նշված հասկացությունները «Կրթության մասին» օրենքով սահմանված են որպես «ոչ ֆորմալ կրթություն (ուսուցում)» եւ «ուսումնական հաստատություն», առաջարկում ենք Նախագիծը համապատասխանեցնել «Կրթության մասին» օրենքին: 15. Նախագծի 25-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքում նոր լրացվող 29.3-րդ հոդվածի 6-րդ մասի համաձայն ուսման հիմքով ժամանակավոր կացության կարգավիճակը ուժը կորցրած է ճանաչվում, եթե, ի թիվս այլնի, օտարերկրացուն կարգավիճակի դիմում ներկայացրած իրավաբանական անձը լուծարվել է: Առաջարկում ենք սույն համատեքստում անդրադառնալ նաեւ իրավաբանական անձի համապատասխան կրթական, ուսումնական, գիտական գործունեություն իրականացնելը դադարեցնելու, ինչպես նաեւ իրավաբանական անձի վերակազմակերպման իրավիճակներին եւս: 16. Նախագծի 25-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքում նոր լրացվող 29.3-րդ հոդվածի 7-րդ մասի համաձայն՝ «Օտարերկրացուն կրթության կամ ուսումնառության հիմքով կացության կարգավիճակի տրամադրման դիմում ներկայացրած իրավաբանական անձը սույն հոդվածի 6-րդ մասի 1-ին կետով նախատեսված դեպքում պարտավոր է էլեկտրոնային հարթակի միջոցով միգրացիայի եւ քաղաքացիության բնագավառում պետական կառավարման լիազոր մարմնին տեղեկացնել օտարերկրացու հետ կնքված կրթության (ուսումնառության) մասին պայմանագիրը լուծելու կամ կրթությունը (ուսումնառությունը) սահմանված կարգով ընդհատվելու մասին՝ լուծելու կամ ընդհատելու օրվանից 10 օրյա ժամկետում:»:
17. Նախագծի 25-րդ հոդվածով Օրենքում լրացվող նոր՝ 29.5-րդ հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված է. «Մինչեւ 16 տարեկան երեխաները կացության կարգավիճակ կարող են ստանալ ծնողներից մեկի Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի հանդիսանալու հանգամանքի հիման վրա` կացության կարգավիճակ տալու մասին դիմումում ծնողի կողմից նշված ժամկետով ( )»: Հիմք ընդունելով այն հանգամանքը, որ Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ երեխա է համարվում մինչեւ 18 տարեկան լրացած անձը՝ նշենք, որ հասկանալի չէ, թե ինչ նպատակ է հետապնդում այս դրույթը՝ 16 տարեկանը լրացած երեխաներին ծնողներից մեկի Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի հանդիսանալու դեպքում կացության կարգավիճակ ստանալու հնարավորությունից զրկելով: Կարծում ենք՝ այս դրույթն ունի լրացուցիչ հիմնավորման կարիք: 18. Նախագծի 27-րդ հոդվածով Օրենքի 42.1-ին հոդվածը նոր խմբագրությամբ շարադրելու արդյունքում առկա են որոշ խնդիրներ: Մասնավորապես՝ ի տարբերություն գործող կարգավորման, Նախագծով սահմանված չէ, որ լիազոր մարմիններին օտարերկրացու եւ կացության վարույթի մասնակիցների վերաբերյալ տվյալների հասանելիությունը տրամադրվում է սահմանափակումներով՝ նրանց կողմից անմիջական գործառույթներն իրականացնելուց հետո օտարերկրացու եւ կացության վարույթի մասնակիցների վերաբերյալ տվյալների հասանելիությունը արգելափակելով: Միաժամանակ նշենք նաեւ, որ Օրենքի 42.1-ին հոդվածի 1-ին մասն իր բովանդակությամբ ավելի հստակ է եւ համահունչ «Անձնական տվյալների պաշտպանության մասին» օրենքի պահանջներին: 19. Առաջարկում ենք, Նախագծի 28-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքում նոր լրացվող 42.2-րդ հոդվածի կարգավորման հստակությունը ապահովելու նպատակով, Նախագծի 28-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքում նոր լրացվող 42.2-րդ հոդվածի 1-ին մասի 7-րդ, 11-րդ եւ 12-րդ կետերում էլեկտրոնային միասնական հարթակի միջոցով օտարերկրացիներին կացության կարգավիճակի տրամադրման դիմումների վարույթները իրականացնելիս եւ այլ դեպքերում՝ ներկայացված տեղեկատվությունը ստուգելու նպատակով հարցումներ կատարելու համար որոշակիացնել եւ կոնկրետ նշել հասցեատեր մարմիններին, ինչպես հստակ նշված են նույն մասի այլ կետերում: 20. Միաժամանակ նշենք, որ Նախագծում առկա են մի շարք վրիպակներ, ինչպես օրինակ Նախագծի 12-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքի նոր խմբագրությամբ շարարվող 19-րդ հոդվածի 1-ին մասի 12-րդ կետում, կետադրական սխալներ, ինչպես օրինակ Նախագծի 14-րդ հոդվածով նախատեսվող Օրենքի նոր խմբագրությամբ շարարվող 21-րդ հոդվածի 3-րդ մասում, դասական թվականների գրության սխալներ, որոնք շտկման կարիք ունեն: 21. Նախագծի 29-րդ հոդվածի վերնագիր առաջարկում ենք հանել՝ հիմք ընդունելով «Նորմատիվ իրավակն ակտերի մասին» օրենքի 14-րդ հոդվածի 8-րդ մասի պահանջը, այն է. «Օրենսդրական ակտի հոդվածները ունենում են վերնագրեր, բացառությամբ փոփոխություն կամ լրացում նախատեսող օրենսդրական ակտերի»: Նույն դիտարկումը վերաբերելի է նաեւ «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի 6-րդ հոդվածի եւ «Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի 3-րդ հոդվածի վերնագրերին: 22. «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի 1-ին հոդվածում առաջարկում ենք շտկել առկա վրիպակը՝ «ՀՕ-186-Ն» ձեւակերպումը փոխարինելով «ՀՕ-186» ձեւակերպմամբ: 23. «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի 2-րդ հոդվածով նախատեսում է «Պետական տուրքի մասին» օրենքի ամբողջ տեքստում «մուտքի արտոնագիր» բառերը փոխարինել «մուտքի վիզա» բառերով: Սույն իրողությունը, ինչպես նաեւ Նախագծով նախատեսվող տերմինաբանությունը հիմք ընդունելով՝ առաջարկում ենք Օրենքի 3-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետում եւս հրաժարվել «արտոնագիր» եզրույթի կիրառումից՝ ապահովելով հասկացության միատեսակ կիրառությունը եւ խուսափել շփոթներից: 24. «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի 1-ին հոդվածի 2-րդ կետով «Պետական տուրքի մասին» օրենքի 14-րդ հոդվածի 8-րդ մասը նոր խմբագրությամբ շարադրելու արդյունքում դրանով սահմանված Հայաստանի Հանրապետությունում ժամանակավոր կացության կարգավիճակ տալու դիմումը քննարկելու, ներառյալ` կացության քարտ տալու համար եւ Հայաստանի Հանրապետությունում մշտական կացության կարգավիճակ տալու դիմումը քննարկելու, ներառյալ` կացության քարտ տալու համար պետական տուրքերի դրույքաչափերը բարձրացվում են, իսկ նույն նախագծի 1-ին հոդվածի 3-րդ կետով «Պետական տուրքի մասին» օրենքի 14-րդ հոդվածի 9-րդ մասը նոր խմբագրությամբ շարադրելու արդյունքում սահմանվում է նոր պետական տուրք՝ Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքային մուտքի վիզա տրամադրելու դիմումները քննարկելու, ներառյալ մուտքի վիզա տալու համար: Այսինքն՝ «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծով նախատեսվում է նոր պետական տուրքի սահմանում եւ գոյություն ունեցող պետական տուրքերի դրույքաչափերի բարձրացում: Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքի (այսուհետ նաեւ՝ Օրենսգիրք) 2-րդ հոդվածի 5-րդ մասով սահմանված է. «Օրենսգրքով նոր տեսակի հարկի կամ վճարի սահմանում, հարկի կամ Օրենսգրքով սահմանված վճարի դրույքաչափի բարձրացում նախատեսող Հայաստանի Հանրապետության օրենքները կամ Հայաստանի Հանրապետության օրենքների նման դրույթները կարող են ուժի մեջ մտնել այդ օրենքների ընդունման օրը ներառող հարկային տարվան հաջորդող հարկային տարվա սկզբից, բայց ոչ շուտ, քան այդ օրենքների պաշտոնական հրապարակման օրը ներառող ամսվան հաջորդող յոթերորդ ամսվա սկզբից»: Վերոգրյալը հիմք ընդունելով՝ նշենք, որ առկա է խնդիր «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի 5-րդ հոդվածում նշված վերջինիս ուժի մեջ մտնելու ժամկետի հետ կապված: Այսպես՝ «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի 5-րդ հոդվածով որպես դրա ուժի մեջ մտնելու ժամկետ՝ նշված է 2026 թվականի օգոստոսի 1-ը: Մինչդեռ՝ Օրենսգրքի 2-րդ հոդվածի 5-րդ մասով հստակ նշված է, որ ժամկետը պետք է սկսի հոսել համապատասխան օրենքի ընդունման օրը ներառող հարկային տարվան հաջորդող հարկային տարվա սկզբից: Հարկային տարվա սկիզբը որպես դրույթի գործելու սկիզբ սահմանելը, Օրենսգրքի համաձայն, պարտադիր պայման է: Ինչից բխում է, որ «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի 5-րդ հոդվածով սահմանված վերջինիս ուժի մեջ մտնելու ժամկետը հակասում է Օրենսգրքի 2-րդ հոդվածի 5-րդ մասով սահմանված կարգավորմանը, քանի որ չի պահպանվում դրանով նշված ուժի մեջ մտնելու նվազագույն ժամկետը: Այս դեպքում «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի ուժի մեջ մտնելու հնարավոր ամենավաղ ժամկետը 2027 թվականի հարկային տարվա սկիզբն է՝ հիմք ընդունելով այն հանգամանքը, որ 2026 թվականի հարկային տարվա սկզբի դեպքում հարկային տարվա սկզբին նախորդող առնվազն յոթամսյա ժամկետի պահանջը հնարավոր չէ պահպանել: Հիմք ընդունելով վերոգրյալը՝ առաջարկում ենք «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի 5-րդ հոդվածում նշված վերջինիս՝ ուժի մեջ մտնելու ժամկետը սահմանելիս հաշվի առնել Օրենսգրքի 2-րդ հոդվածի 5-րդ մասի պահանջը: Եզրահանգում
Ամփոփելով փորձաքննության արդյունքները՝ կարող ենք նշել, որ Նախագծերի փաթեթով սահմանված կարգավորումներում Սահմանադրության տեսանկյունից խնդրահարույց նորմեր առկա չեն: Միաժամանակ, ներկայացված առաջարկությունների հիման վրա, անհրաժեշտ է ապահովել Նախագծերի փաթեթով սահմանված իրավակարգավորումների համապատասխանությունը միմյանց, Օրենքին, Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի, Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքի, «Կրթության մասին» օրենքի եւ «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի պահանջներին:
ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԻՐԱՎԱԿԱՆ ՓՈՐՁԱՔՆՆՈՒԹՅԱՆ ԲԱԺԻՆ Կատարող՝ Գ. Մուրադյան (հեռ.` 011-513-248) Ա. Ղազարյան (հեռ.` 011-513-248) 11.11.2025թ.
Նախագծերի փաթեթին առնչվող այլ օրենքի կամ Ազգային ժողովի որոշման ընդունման անհրաժեշտության մասին Նախագծերի փաթեթով կատարվող փոփոխությունների ադրյունքում առկա է այլ օրենքի ընդունման անհրաժեշտություն: Այսպես՝ Նախագծերի փաթեթով կատարվող փոփոխությունների եւ լրացումների արդյունքում նախատեսվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությունից վերացնել հատուկ կացության կարգավիճակը, մինչդեռ որոշ օրենսդրական ակտերում համապատասխան փոփոխություններ չեն կատարվել: Մասնավորապես՝ Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքի 63-րդ հոդվածի 6-րդ մասի 3-րդ կետում եւ «Գույքի նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցման մասին» օրենքի 11-րդ հոդվածի 7-րդ մասում դեռեւս առկա են կարգավորումներ հատուկ կացության կարգավիճակի վերաբերյալ: Նախագծերի փաթեթին առնչվող Ազգային ժողովի որոշման ընդունման անհրաժեշտությունը բացակայում է:
ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԻՐԱՎԱԿԱՆ ՓՈՐՁԱՔՆՆՈՒԹՅԱՆ ԲԱԺԻՆ Կատարող՝ Գ. Մուրադյան (հեռ.` 011-513-248) Ա. Ղազարյան (հեռ.` 011-513-248) 11.11.2025թ.
Ներկայացված Նախագծերի փաթեթով առաջարկվում է փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարել «Օտարերկրացիների մասին» օրենքում, «Պետական տուրքի մասին» օրենքում, Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքում եւ Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում: Նախագծերի փաթեթով առաջարկվում է ձեւավորել օտարերկրացիներին մատուցվող ծառայությունների կառավարման էլեկտրոնային միասնական համակարգ, որին հասանելիություն կունենան գործընթացներում ներգրավված բոլոր պետական կառավարման մարմինները: Պարզեցվում է Հայաստանի Հանրապետության կացության կարգավիճակ ստանալու համար դիմում ներկայացնելու ընթացակարգը՝ դիմումների ներկայացման եւ քննարկման գործընթացները: Սահմանվում է քվոտայի հասկացությունը, որը թույլ կտա Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանը կարգավորել օտարերկրյա քաղաքացիներին տրամադրվող կացության կարգավիճակների սահմանաչափն՝ ըստ կացության կարգավիճակների տեսակի, քանակի եւ հիմքերի: Նախագծերի փաթեթով առաջակվում է օտարերկրացիներին մատուցվող որոշ ծառայությունների համար սահմանել պետական տուրք: Մասնավորապես «Պետական տուրքի մասին» օրենքով նախատեսվում է պետական տուրքի գանձում կացության կարգավիճակ տալու դիմումները քննարկելու, ներառյալ կարգավիճակը հավաստող փաստաթուղթ տալու համար: Ներկայիս իրավակարգավորմամբ կացության կարգավիճակ տալը մերժելու պարագայում պետական տուրքը ենթակա է վերադարձման, քանի որ պետական տուրքը գանձվում է կացության կարգավիճակ տալու համար: Հայաստանի Հանրապետության ժամանակավոր եւ մշտական կացության կարգավիճակը հավաստող փաստաթուղթը վերականգնելու կամ փոխելու համար ահմանվել է մեկ միասնական դրույքաչափ՝ բազային տուրքի 20-ապատիկի չափով: Ինչպես նաեւ ժամանակավոր կացության կարգավիճակը տրվում է մինչեւ մեկ տարի չամկետով: Նախատեսվում է սահմանել պետական տուրք «Օտարերկրացիների մասին» օրենքի 7-րդ հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված օրինական բնակության իրավունքը հավաստող տեղեկանքը տալու կամ երկարաձգելու դիմումը քննարկելու, ներառյալ տեղեկանքը տալու, ինչպես նաեւ այդ տեղեկանքը փոխելու կամ վերականգնելու համար եւ այլն: Նախագծերի փաթեթը ֆինանսատնտեսագիտական հիմնախնդիրներ չի պարունակում: Նախագծերի փաթեթի վերաբերյալ դիտողություններ եւ առաջարկություններ չկան: Եզրահանգում
Նախագծերի փաթեթը ֆինանսատնտեսագիտական հիմնախնդիրների տեսանկյունից լրամշակման կարիք չունի:
ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍԱՏՆՏԵՍԱԳԻՏԱԿԱՆ ՓՈՐՁԱՔՆՆՈՒԹՅԱՆ ԲԱԺՆԻ ՊԵՏ ԱՐԹՈՒՐ ԹԱՄԱԶՅԱՆ կատարող՝ առաջատար մասնագետ Ն. Առաքելյան 04.11.2025թ.
1. Նախագծերի փաթեթով առաջարկվում է փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարել «Օտարերկրացիների մասին» օրենքում (այսուհետ՝ Օրենք), համապատասխան փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելով նաեւ հարակից այլ օրենքներում: Նախագծերի փաթեթով առաջարկվում է՝
2. Նախագծերի փաթեթի վերաբերյալ կցանկանայինք ներկայացնել հետեւյալ նկատառումները եւ առաջարկությունները: 2.1. Նախագծերի փաթեթում ներառված «Օտարերկրացիների մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի (այսուհետ՝ Նախագիծ) 5-րդ հոդվածի 2-րդ կետով տրվում է «աշխատանքային մուտքի վիզա» հասկացության սահմանումը, այն է՝ «ե) աշխատանքային մուտքի վիզա՝ Հայաստանի Հանրապետությունում աշխատանքային գործունեություն ծավալելու նպատակով Հայաստանի Հանրապետության տարածքում կարճաժամկետ աշխատանքային գործունեություն իրականացնելու կամ սույն օրենքի 15-րդ հոդվածի 1-ին մասի «բ» կետով նախատեսված հիմքով ժամանակավոր կացության կարգավիճակ ստանալու համար Հայաստանի Հանրապետության տարածքից դիմում ներկայացնելու կամ սույն օրենքի 15-րդ հոդվածի 1-ին մասի «բ» կետով նախատեսված հիմքով տրամադրված ժամանակավոր կացության կարգավիճակը հավաստող փաստաթուղթը ստանալու համար՝ մինչեւ 120 օր գտնվելու իրավունքով մեկանգամյա կամ բազմակի մուտքի համար՝ առանց երկարաձգման հնարավորության: Աշխատանքային մուտքի վիզան տրվում է տվյալ օրացույցային տարվա ընթացքում միայն մեկ անգամ:»: Վերոգրյալի հետ կապված նշենք, որ «Բնակչության բժշկական օգնության եւ սպասարկման մասին» օրենքի 29-րդ հոդվածի 4-րդ մասի համաձայն` օտարերկրացի բուժաշխատողի մասնագիտական կարճաժամկետ գործունեություն է համարվում մուտքի վիզայով կամ առանց մուտքի վիզայի Հայաստանի Հանրապետությունում օրացուցային մինչեւ 180 օր գտնվելու ընթացքում բժշկական մասնագիտական գործունեության իրականացումը: Այդ կապակցությամբ, կարծում ենք, որ վերը նշված դրույթը անհրաժեշտ է քննարկել «Բնակչության բժշկական օգնության եւ սպասարկման մասին» օրենքի 29-րդ հոդվածի համատեքստում: 2.2. Օրենքի 15-րդ հոդվածի 1-ին մասի «դ» կետի համաձայն՝ օտարերկրացուն կացության կարգավիճակ տալու հանգամանք նշվում է. «Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացու կամ Հայաստանի Հանրապետությունում մշտական կամ հատուկ կացության կարգավիճակ ունեցող օտարերկրացու ամուսինը կամ մերձավոր ազգականը (ծնող, զավակ, եղբայր, քույր, տատ, պապ, թոռ) լինելը, կամ»: Նախագծով առաջարկվում է Օրենքի 15-րդ հոդվածի 1-ին մասի «դ» կետը շարադրել նոր խմբագրությամբ, որի համաձայն՝ օտարերկրացուն ժամանակավոր կացության կարգավիճակ տալու հանգամանք նշվում է. «դ) Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացու կամ Հայաստանի Հանրապետությունում կացության կամ փախստականի կարգավիճակ ունեցող օտարերկրացու ընտանիքի անդամ՝ ամուսին, ծնող, զավակ լինելը, կամ.»: Այսինքն, ի տարբերություն գործող կարգավորումների, Նախագծով առաջարկվում է նեղացնել համապատասխան սուբյեկտների շրջանակը: Վերոգրյալի հետ կապված, Նախագծերի փաթեթին կից ներկայացված հիմնավորման մեջ նշված է հետեւյալ պարզաբանումը. «...օրենքը առավել համապատասխանեցնել ներպետական օրենսդրության պահանջներին, մասնավորապես քաղաղաքացիական եւ ընտանեկան օրենսգրքերին,...: Մասնավորապես «Օտարերկրացիների մասին» օրենքում կիրառվում են ազգականների, այդ թվում նաեւ մերձավոր ազգականների տարբեր շրջանակներ: Օրենքում կիրառվող եզրույթների միատեսակությունն ապահովելու նպատակով ազգականների շրջանակը համապատասխանեցվել է Ընտանեկան օրենսգրքով սահմանված «ընտանիքի անդամների» հասկացությանը:»: Նախագծով առաջարկվող այս փոփոխությունը, կարծում ենք, անհրաժեշտ է դիտարկել նաեւ սոցիալական տեսանկյունից, քանի որ նման սահմանափակումը կարող է հանգեցնել ինչպես սոցիալական, այնպես էլ տնտեսական անհարմարությունների եւ այն անձինք, ովքեր նախկինում օգտվում էին ընտանիքի վերամիավորման իրավունքից (ցանկանում են միասին բնակվել), այժմ կարող են զրկվել այդ հնարավորությունից: Նշենք նաեւ, որ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի տարբեր հոդվածների իմաստով ընտանիքի անդամ են համարվում ամուսինը, անչափահաս երեխաները, ինպես նաեւ ամուսինը, ծնողները, պապը, տատը, թոռը, զավակը, քույրը եւ եղբայրը: Հայաստանի Հանրապետության ընտանեկան օրենսգրքով սահմանված է նաեւ թե ովքեր են համարվում մերձավոր ազգականներ, եւ ի թիվս այլնի նշվում են ծնողները, զավակները պապը, տատը, թոռը, եղբայրներն ու քույրերը: Հաշվի առնելով վերոգրյալը, առաջարկում ենք վերանայել նախատեսվող կարգավորումները եւ վերականգնել մերձավոր ազգականների ցանկը կամ լրացուցիչ հիմնավորել նման փոփոխությունների անհրաժեշտությունը։ Նույնը վերաբերում է նաեւ Նախագծի 9-րդ հոդվածով առաջարկվող Օրենքի 16-րդ հոդվածի 1-ին մասի «ա» կետին եւ «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի 4-րդ հոդվածով առաջարկվող «Պետական տուրքի մասին» օրենքի 26-րդ հոդվածի 1-ին մասի «դ» եւ 2-րդ մասի «է» կետերին: 2.3. Նախագծով առաջարկվող փոփոխությունների արդյունքում նախատեսվում է կիրառել միայն «ընտանիքի անդամ» եզրույթը, եւ ըստ նոր կարգավորումների ընտանիքի անդամ են համարվում ամուսինը, ծնողը եւ զավակը, մինչդեռ, Օրենքի տեքստում կիրառված է «մերձավոր ազգականներ (ամուսին, զավակ, հայր, մայր, քույր, եղբայր, տատ, պապ)» բառերը եւ «մերձավոր ազգականներին» եզրույթը: Այդ կապակցությամբ, կարծում ենք, վերանայման կարիք ունեն նաեւ Օրենքի համապատասխան դրույթները: 2.4. Նախագծի 25-րդ հոդվածով առաջարկվոմ է Օրենքը լրացնել նոր 29.3-րդ հոդվածով, որի 5-րդ մասով սահմանվում է. «5. Ուսման հիմքով ժամանակավոր կացության կարգավիճակ ստացած օտարերկրացուն ժամանակավոր կացության կարգավիճակ է տրվում հիմք ընդունելով ուսումը կազմակերպող հաստատության հետ կնքված պայմանագրում նշված ժամկետը, բայց ոչ ավել, քան ժամանակավոր կացության կարգավիճակի համար օրենքով նախատեսված ժամկետը:»: Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Նախագծով նախատեսվում է օտարերկրացուն ժամանակավոր կացության կարգավիճակ տալ մինչեւ մեկ տարի ժամկետով, առաջարկում ենք Օրենքի 29.3-րդ հոդվածի 5-րդ մասից հանել «բայց ոչ ավել, քան ժամանակավոր կացության կարգավիճակի համար օրենքով նախատեսված ժամկետը» բառերը կամ ժամկետը երկարաձգելու հնարավորություն ընձեռել՝ հիմք ընդունելով ուսումնական հաստատության հետ կնքված պայմանագրում նշված ժամկետը, քանի որ չենք կարող բացառել, որ կարող են լինել դեպքեր, երբ օտարերկրացուն ուսման հիմքով անհրաժեշտ լինի Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գտնվել այլ ժամկետով, քան ժամանակավոր կացության կարգավիճակի համար օրենքով նախատեսված ժամկետը: 2.5. Նախագծի ամբողջ տեքստում «միասնական էլեկտրոնային հարթակ» եւ «էլեկտրոնային հարթակ» բառերն առաջարկում ենք փոխարինել «էլեկտրոնային միասնական հարթակ» բառերով (տե՛ս Նախագծի 2-րդ հոդվածի 5-րդ կետը) 3. Նախագծերի փաթեթում ընդգրկված մյուս օրենքների նախագծերի վերաբերյալ առաջարկություններ եւ դիտողություններ չկան: Եզրահանգում
Հաշվի առնելով սույն եզրակացության մեջ ներկայացված նկատառումները եւ առաջարկությունները, կարծում ենք, որ Նախագծերի փաթեթը լրացուցիչ քննարկման եւ լրամշակման կարիք ունի:
ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ՍՈՑԻԱԼ, ԿՐԹԱԿԱՆ, ԱՌՈՂՋԱՊԱՀԱԿԱՆ ՓՈՐՁԱՔՆՆՈՒԹՅԱՆ ԲԱԺՆԻ ՊԵՏ՝ ԼԻԼԻԹ ՄԱՐԿՈՍՅԱՆ Կատարող՝ Ս. Համբարձումյան (հեռ. 011-513-360) 10.11.2025թ.
|
